Wakacje w Bułgarii to nie tylko plaże, słońce i niskie ceny. Co warto zobaczyć w tym niezwykłym kraju?

Wielu mogą dziwić ogromne kolejki przed Warneńskim Muzeum Archeologicznym w środku lata. Przecież w zasięgu ręki jest wszystko to, czego oczekuje każdy turysta odwiedzający Bułgarię. Polacy też.

A jednak. Warto wyrwać się z plaży, czy zrezygnować ze spacerów po lesie i zakupów, by podziwiać dumę całej Bułgarii.
Chodzi o legendarny złoty skarb, spoczywający w Warneńskim Muzeum Archeologicznym. To najstarsze znane przedmioty wykonane ze złota.

Minęło pół wieku od przełomowego odkrycia w prehistorycznych grobach w Bułgarii. To pierwszy dowód na istnienie hierarchii społecznej, choć do dziś nie wiadomo, co spowodowało upadek tamtej cywilizacji.

Zaczęło się niewinnie, od telefonu, który odebrał pracownik muzeum. Dzwonił były nauczyciel, który stworzył małe muzeum w pobliskiej wiosce i zapraszał kogoś zorientowanego w badaniach przeszłości z Warny, by przyjechał i ocenił wartość jego eksponatów.

To był początek. Potem było półtorej dekady pracy zespołu archeologów, którzy wykopali 312 grobów. Wszystkie datowały się na okres między 4600 a 4200 p.n.e. Data ważna o tyle, że dopiero wtedy ludzie zaczynali odkrywać tajniki obróbki metali.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal i.pl codziennie. Obserwuj i.pl!

Warna i jej złoto szybko stały się sławne poza Bułgarią. Komunistyczni władcy kraju promowali witrynę i wysłali biżuterię do muzeów na całym świecie, by pochwalić się swoim odkryciem.

W dawnej żeńskiej szkole zbudowanej w XIX wieku zgromadzono kolekcję. Obejmuje ona tysiąclecia, od narzędzi rolników z epoki kamienia, którzy jako pierwsi osiedlili się na wybrzeżu w pobliżu ujścia Dunaju, po posągi i inskrypcje z jego prosperujących czasów jako rzymskiego portu. Ale najważniejszy jest złoty skarb, który sprawia, że Warna jest znana wśród archeologów na całym świecie.

Słabo oświetlony hol ze szklanymi gablotami. Większość złota wydobyto w latach 1972-1991 z jednego cmentarza nad jeziorem, niedaleko miejsca, w którym jesteśmy. Nikt nawet nie szacuje wartości skarbu. „Bezcenny" - to najczęstsza odpowiedź.

Bezcenny nie tylko z materialnego punktu widzenia. Także naukowego, bo „Złoto Warny”, obaliło poglądy na temat społeczeństw prehistorycznych. Artefakty z cmentarza mają 6500 lat, co oznacza, że ​​powstały kilka wieków po tym, jak pierwsi rolnicy migrujący przenieśli się do Europy. Jednak archeolodzy znaleźli bogactwa w kilku grobach, co czyni je pierwszym dowodem hierarchii społecznej w zapisach historycznych.

Na środku muzealnej sali jest starannie odtworzony grób. Chociaż szkielet w środku jest plastikowy, oryginalne złote artefakty umieszczono dokładnie tak, jak zostały znalezione, gdy archeolodzy odkryli szczątki. Leżący mężczyzna był ozdobiony złotymi bransoletami, naszyjnikami ze złotych koralików, wisiorkami i delikatnymi, przeszytymi złotymi krążkami, które kiedyś wisiały na jego ubraniu.

Kilkadziesiąt lat temu większość naukowców przekonywała, że ​​ludzie z epoki miedzi żyjący wokół ujścia Dunaju zorganizowali się w proste, małe grupy. Wpływowa książka z 1974 roku, zatytułowana „Boginie i bogowie starej Europy: mity i obrazy kultowe", autorstwa archeolog Mariji Gimbutas, poszła dalej. Opierając się na kobiecych figurkach wykonanych z kości i gliny znalezionych w osadach z epoki miedzi nad dolnym Dunajem, argumentowała, że ​​społeczeństwami „starej Europy” rządzą kobiety.

Nie mogła wiedzieć, że ten cmentarz, położony głęboko za żelazną kurtyną, podważy jej teorię. Warna pokazała coś zupełnie innego. Tutejsze społeczeństwo było zdominowane przez mężczyzn. Najbogatsze groby były męskie; wodzowie byli mężczyznami. Idea społeczeństwa zdominowanego przez kobiety okazała się całkowicie fałszywa.

- Bułgarscy archeolodzy zachichotali z ironii. Żartowałem z kolegą, że ten cmentarz był pierwszym gwoździem do trumny komunistycznej ideologii – mówił jeden z pracowników muzeum. Wykazano, że nawet w V wieku p.n.e. społeczeństwo było rozwarstwione, z ludźmi bogatymi, klasą średnią i osobami ubogimi, które miały tylko garnek lub nóż, który można nazwać własnym. To było przeciwieństwo oficjalnej ideologii.

Po takiej porcji historii prawdziwym relaksem jest spacer ulicami Warny. Miasto z każdym rokiem pięknieje. Ale nie dlatego, że powstają nowe budynki, drogi, czy pozostała infrastruktura. Władze przykładają ogromną wagę do restauracji starych budowli. Sporo ich pozostało w mieście. Odnowione, odmalowane zachwycają pięknem, które datuje się na grubo ponad sto lat.
Na razie prace postępują głównie w centrum miasta, które odzyskuje dawno blask. A do zrobienia jest naprawdę dużo...

WIDEO| Teneryfa przyciąga turystów o każdej porze roku