NIK krytycznie o organizacji szkół w pandemii. Brak pomocy psychologicznej, chaos w decyzjach ministrów i wykluczenie cyfrowe

Duży chaos panował w szkołach w czasie pandemii – tak w skrócie można przedstawić raport, który został opublikowany 1 lutego 2022 roku przez Najwyższą Izbę Kontroli. Nieokreślenie standardów zdalnego lub hybrydowego nauczania sprawiało, że placówki edukacyjne działały na własną rękę. Część zajęć odbywała się zdalnie, a część polegała jedynie na przeniesieniu całego obowiązku edukacyjnego na rodzica i ucznia.

Pojawiły się także problemy związane z kontrolą realizacji obowiązku szkolnego. W części placówek nie sprawdzano obecności na lekcjach, biorąc pod uwagę publikację „Kształcenie na odległość – poradnik dla szkół” ministra edukacji. Jak informuje NIK, pojawiły się także przypadki wykluczenia cyfrowego.

Najwyższa Izba Kontroli krytycznie oceniła także działania podejmowane przez ministrów edukacji – Dariusza Piontkowskiego i Przemysława Czarnka.

Kolejni ministrowie edukacji, we współpracy z Ministrem Zdrowia, Głównym Inspektorem Sanitarnym oraz kuratorami oświaty podejmowali działania, które w tej sytuacji miały umożliwić szkołom realizację zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Jednak – również ze względów obiektywnych – nie wystarczyły one do zapewnienia prawidłowej organizacji kształcenia dzieci i młodzieży. Polegały przeważnie na doraźnym wydawaniu rekomendacji i wytycznych oraz dostosowywaniu przepisów prawa do aktualnych potrzeb – czytamy w raporcie NIK.

Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła decyzję podjętą przez ministra edukacji o ograniczeniu zakresu wymagań egzaminacyjnych dla uczniów, którzy w roku szkolnym 2020/2021 zdawali maturę lub egzamin ósmoklasisty.

Zdaniem Izby, dzięki uwzględnieniu trudnych warunków, w jakich uczniowie zdobywali wiedzę, można było adekwatnie ocenić ich postępy w nauce – informuje NIK.

Poważnym problemem okazał się brak pomocy psychologiczno-pedagogicznej w okresie pandemii. Jak zaznacza Najwyższa Izba Kontroli, działania podejmowane przez ministra edukacji w tej sprawie pojawiły się zbyt późno i nie były wystarczające.

Zdaniem NIK tradycyjny model nauczania nie sprawdził się w dobie pandemii i nauki zdalnej. Należałoby więc wypracować konkretne rozwiązania, które zapewniłyby uczniom swobodny dostęp do edukacji, chroniły ich zdrowie psychiczne, a jednocześnie spełniałyby wymogi reżimu sanitarnego.

Najwyższa Izba Kontroli postuluje więc, by minister edukacji m.in. opracował optymalny model funkcjonowania szkół w okresie zagrożenia epidemicznego, przygotował (we współpracy z innymi środowiskami) plan naprawczy dla szkół oraz udzielił wsparcia poradniom psychologiczno-pedagogicznym, które działają na rzecz zdrowia psychicznego uczniów.

W raporcie NIK znalazły się także zalecenia względem kuratorów oświaty: wspomaganie szkół w sytuacjach kryzysowych, przeprowadzenie obserwacji na temat lekcji online oraz monitorowanie form i zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej uczniom szkoły.