Żel antybakteryjny: skład, wskazania do stosowania i skuteczność. Jak zrobić domowy żel antybakteryjny i płyn do dezynfekcji rąk?

Po co i jak stosować żel antybakteryjny?

Żel antybakteryjny pomaga utrzymać higienę dłoni na właściwym poziomie. Nie jest tak skuteczny, jak profesjonalne płyny do dezynfekcji dłoni, stosowane w szpitalach i placówkach zdrowotnych, ponieważ ich skład nie został przebadany. Skuteczne płyny dezynfekujące otrzymują pozwolenie wydawane przez Urząd Rejestracji Wyrobów Medycznych, Produktów Biobójczych i Produktów Leczniczych. Otrzymane upoważnienie zostaje nadane po przeprowadzeniu wnikliwych badań płynu dezynfekującego, które są ukierunkowane na poznanie właściwości biobójczych w stosunku do konkretnych szczepów chorobotwórczych drobnoustrojów.

Żel antybakteryjny do rąk ma za zadanie zmniejszyć liczbę bakterii i wirusów na powierzchni dłoni, a tym samym uchronić przez zakażeniem

Żel antybakteryjny można stosować samodzielnie, gdy istnieje potrzeba umycia dłoni, ale nie ma dostępu do wody i mydła. Co ważne, nie wymaga spłukiwania i wycierania dłoni w chusteczkę. Żel antybakteryjny do rąk można również użyć po tradycyjnym umyciu rąk, aby mieć większą pewność, że skóra została oczyszczona ze szkodliwych patogenów. Stosując płyn antybakteryjny po użyciu wody z mydłem, należy pamiętać o dokładnym osuszeniu dłoni ręcznikiem papierowym, aby resztkami wody nie rozcieńczyć płynu dezynfekującego. Znacznie obniży to jego skuteczność działania.

Żel antybakteryjny: jaki powinien mieć skład?

Żel antybakteryjny, aby wykazywał się odpowiednią skutecznością, musi zawierać substancje o działaniu antybakteryjnym w odpowiednim, efektywnym stężeniu. Skład żeli antybakteryjnych dostępnych w drogeriach opiera się o alkohol etylowy (alkohol denat, etanol), który jest bardzo skutecznym środkiem dezynfekującym.

Im wyższe stężenie etanolu, tym lepsze działanie żelu antybakteryjnego, ale i silniej drażniące. Za skuteczne i bezpieczne uważa się stężenie 60-70 procent. Takich wartości należy szukać na opakowaniu żelu antybakteryjnego.

Drugim alkoholem występującym w żelach antybakteryjnych do rąk jest izopropyl, czyli alkohol izopropylowy (propan-1-ol lub propan-2-ol). Ma on działanie ukierunkowane na niszczenie bakterii oraz grzybów. Jego dodatek w składzie żelu antybakteryjnego nie musi być duży. Warto jednak, aby się znalazł, ponieważ płyn do dezynfekcji zyskuje wówczas szersze spektrum działania.

Żel antybakteryjny może zawierać substancje, które warunkują odpowiednią konsystencję i trwałość produktu. Lepiej poszukać płynu do dezynfekcji, o jak najkrótszym podstawowym składzie i unikać zbędnych, sztucznych związków, ale są one bezpieczne dla zdrowia w stosowanych dawkach:

• carbomer – to pochodna kwasu akrylowego i substancja warunkująca lepką, gęstszą formę żelu antybakteryjnego,
• PPG-26-Buteth-26 – ma podobne działanie do carbomeru. Zmniejsza łuszczenie się skóry i działa odżywczo,
• triethanolamine i aminomethyl propanol – to substancje warunkujące odpowiednie pH produktu,
• disodium EDTA – to konserwant.

Czy każdy żel antybakteryjny wysusza dłonie?

Żel antybakteryjny może wysuszać skórę dłoni, ponieważ zawiera wysokie stężenie alkoholu. Aby temu przeciwdziałać, w żel antybakteryjny do rąk zawierać powinien liczne substancje o działaniu pielęgnującym i zapobiegającym odwodnieniu naskórka. Są to m.in.:

• betaina – pochodna aminokwasu glicyny, która ma działanie nawilżające,
• gliceryna – to substancja o działaniu nawilżającym,
• glyceryl cocoate (PEG-7) – substancja emulgująca i natłuszczająca, otrzymywana z oleju kokosowego i gliceryny,
• panthenol – związek o działaniu nawilżającym i łagodzącym podrażnienia,
• uwodorniony olej rycynowy (Hydrogenated Castor Oil, PEG-40) – ma działanie pielęgnujące i odżywcze,
• ekstrakt z liści aloesu (Aloe Barbadensis Leaf Extract) – nawilża i działa delikatnie odkażająco,
• ekstrakt z bawełny (Gossypium Herbaceum – Cotton – Seed Extract) – o dziadziuniu łagodzącym i odżywczym.

Korzystając regularnie z żelu antybakteryjnego, warto pamiętać o równie częstym stosowaniu kremów odżywczo-nawilżających

W dobie pandemii warto pamiętać także o innych zagrożeniach

Żel antybakteryjny a płyn do dezynfekcji

Żel antybakteryjny można nazwać również płynem dezynfekującym, ale odwrotnie ta zasada się nie sprawdzi. Żel antybakteryjny do rąk ma lepką, żelową konsystencję i jest przeznaczony do codziennego stosowania. Oprócz substancji dezynfekujących w składzie ma też różnorodne składniki o działaniu pielęgnującym, które mają zapobiegać wysuszaniu naskórka.

Płyn do dezynfekcji różni się od żelu antybakteryjnego formą, oraz składem. Płyn dezynfekujący to wodny roztwór alkoholu etylowego lub izopropylowego. Płyn do dezynfekcji ma silniejsze działanie antyseptyczne, niż żel antybakteryjny i również silniej wysusza skórę dłoni, ponieważ nie zawiera składników o działaniu ochronnym. Płyn do dezynfekcji jest wykorzystywany w szpitalach, przychodniach lub ubikacjach w centrach handlowych. W sklepach dostępne są również płyny do dezynfekcji w sprayu, które można stosować w alternatywie do żelu antybakteryjnego. Niektóre z dostępnych mogą być badane i uzyskać pozwolenie. Producent z pewnością się nim pochwali.

Jak zrobić żel antybakteryjny i płyn do dezynfekcji dłoni?

Żel antybakteryjny o odpowiedniej skuteczności, musi zawierać alkohol (najlepiej spirytus) w odpowiednim stężeniu, lub olejki ziołowe o działaniu bakteriobójczym i antyseptycznym. Dodatek żelu aloesowego zwiększa właściwości pielęgnacyjne i ochronne preparatu dezynfekującego, a także nadaje bardziej lepkiej konsystencji. Dzięki niemu żel antybakteryjny nie spływa z dłoni i nie przecieka przez palce jak woda.

Jak zrobić żel antybakteryjny w domu? To nic trudnego, a daje produkt ekologiczny, o znanym składzie. Oto kilka prostych przepisów:
Żel antybakteryjny z alkoholem:
Składniki:

• 35 ml spirytusu,
• 15 żelu aloesowego,
• opcjonalnie kilkanaście kropel olejku antybakteryjnego np. oleju z lawendowego, pomarańczowego, goździkowego, z oregano, rozmarynowego.

Składniki, należy umieścić w buteleczce o pojemności 50 ml i dokładnie wymieszać, wstrząsając nią. By zwiększyć działanie pielęgnujące, można dodać do mieszanki kilka kropli gliceryny oraz kapsułkę witaminy A i E. Trwałość żelu to ok. 2-3 miesiące.

Żel antybakteryjny bez alkoholu:
Składniki:

• 40 ml żelu aloesowego,
• olejek z drzewa herbacianego, olejek goździkowy, pomarańczowy, z oregano – w sumie ok. 40 kropli.

Składniki przelać do pojemniczka i dokładnie wymieszać, wstrząsając nim. Można przechowywać ok. 2-3 miesiące.

Płyn do dezynfekcji:
Składniki:

• 70 ml spirytusu,
• 30 ml wody przegotowanej.

Składniki umieścić w buteleczce ze spryskiwaczem i wymieszać. Ważne, aby pojemnik z atomizerem był szczelny.

Według danych WHO, aż 70 procent zatruć pokarmowych i zakażeń, wynika z niewłaściwej i nieprawidłowej higieny dłoni. W ciągu dnia dotykamy rękoma mnóstwa rzeczy i powierzchni, które pokryte są niewidzialną warstwą bakterii, wirusów i grzybów oraz innych drobnoustrojów. Są to klamki, poręcze w środkach komunikacji miejskiej, kierownica samochodu, telefon, blaty stołu, drzwi, torba, plecak…

W wyniku kontaktu znajdujące się na nich drobnoustroje przenoszą się na dłonie, a za ich pośrednictwem dostają się w okolice twarzy i ust. To łatwa droga zakażenia. Aby się przed nim uchronić, można ograniczyć kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami (co jest niemożliwe), lub zadbać o lepszą higienę dłoni. To właśnie powinno być priorytetem!

Jak prawidłowo myć ręce?

WIRUSY I BAKTERIE – ŚRODKI DO DEZYNFEKCJI I INNE PRODUKTY PROFILAKTYCZNE >> Sprawdź w naszym sklepie <<