Wybory parlamentarne 2019. Lewica, PSL z Kukizem i Konfederacja walczą o wejście do Sejmu

Weekend upłynął pod znakiem konwencji programowych. Swoje propozycje przedstawiło Prawo i Sprawiedliwość, Koalicja Obywatelska (PO i Nowoczesna), a także PSL-Koalicja Polska (Kukiz’15). Pod koniec sierpnia poznaliśmy program Lewicy (SLD, Wiosna, Razem). Kilka dni temu „jedynki” zaprezentowała Konfederacja Wolność i Niepodległość (m.in. przez partię KORWiN i Ruch Narodowy).

Stawką tych wyborów jest „być albo nie być” dla takich formacji jak Kukiz’15 czy Wiosna Roberta Biedronia. Dlatego nawet mniejsze partie obiecują wiele, a dotychczasowi koalicjanci wzajemnie się atakują.

Podwyższenie płac, premia emerytalna od 10 do 20 tys. zł, czek opiekuńczy i dwutygodniowy, płatny urlop dla ojców - to niektóre elementy programu Koalicji Obywatelskiej, zaprezentowane w piątek przez kandydatkę na premiera Małgorzatę Kidawę-Błońską. KO obiecuje nawet darmowy internet dla młodych osób.

Poprzeczkę wysoko zawiesiło też Polskie Stronnictwo Ludowe. Władysław Kosiniak-Kamysz zapowiedział w sobotę w Sandomierzu program „Własny kąt”. - Umożliwi on rocznie 100 tys. młodych rodzin w Polsce, które chcą mieć dzieci, które będą zaczynać swoją drogę życiową, żeby dostały 50 tys. zł od państwa jako początkowy wkład na to, żeby kupić mieszkanie, móc zaciągnąć kredyt, mieć bazę uprawniającą w ogóle do starania się o kredyt - wyjaśniał prezes PSL. Zaproponował on także dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców. - Będą mogli decydować czy są w stanie zapłacić ZUS, czy nie mają na to pieniędzy, ale dzięki temu utrzymają miejsca pracy i rozwiną własny biznes - przekonywał. Kosiniak-Kamysz przypomniał też o potrzebie odpodatkowania emerytur i pilnych zmian w systemie zdrowia. Lider Ludowców zaproponował ponadpartyjny pakt na rzecz zdrowia oraz wzrost nakładów do 6,8 proc. PKB. - Przesuńmy dwa procent ze składki rentowej na ochronę zdrowia. To kilkanaście miliardów złotych - podkreślał.

Paweł Kukiz, który wraz z innymi politykami Kukiz’15 wystartuje do Sejmu z list PSL-u stawia przede wszystkim na większy udział obywateli w zarządzaniu państwem. - Musimy zrobić wszystko, żeby nie dopuścić do rządów jednej partii w Polsce, bo wrócimy do PRL-u. Poseł nie ma być namiestnikiem szefa partii w terenie, tylko reprezentantem swoich wyborców - przekonywał Kukiz w trakcie konwencji w Sandomierzu. Wszystkie partie opozycyjne deklarują, że nie zlikwidują programu „500 plus”.

Po czterech latach przerwy spore szanse na wejście do Sejmu mają przedstawiciele Lewicy, którą współtworzą SLD, Wiosna i Razem. Z ostatniego sondażu przeprowadzonego na zlecenie Polska Press Grupy wynika, że Lewica może liczyć na 11 proc. głosów i tym samym trzecią pozycję, tuż za KO (30 proc.) i PiS-em (45 proc.).

- Polska musi zadbać o zwykłych ludzi i taką Polskę zbuduje lewica - zapowiada Adrian Zandberg, lider Razem i „jedynka” w Warszawie.

Lewica proponuje m.in. 2700 zł pensji minimalnej, emeryturę i rentę obywatelską na poziomie 1600 zł, leki dla najuboższych za 5 zł i milion mieszkań, które miałyby powstać w 10 lat. Lewica stawia też na wolność światopoglądową i to na tym polu chce walczyć o głosy z Koalicją Obywatelską z którą jeszcze kilka tygodni temu prowadziła rozmowy koalicyjne.

Świeckie państwo i zmiana konkordatu, legalizacja aborcji na żądanie do 12. tygodnia ciąży czy wprowadzenie edukacji seksualnej do szkół zamiast religii to tylko niektóre z postulatów Lewicy, która startuje jako komitet wyborczy SLD. Lewica chce też równych płac. - Wzorem Islandii zapewnimy równe płace za tę samą pracę bez względu na płeć. Od 2023 roku każde przedsiębiorstwo będzie musiało uzyskać Certyfikat Sprawiedliwych Płac, odnawiany co dwa lata - zapowiadał przewodniczący Sojuszu Włodzimierz Czarzasty. Według Lewicy, zarówno PiS jak i KO „inspirują się” jej programem.

O wyborców walczy też Konfederacja (4 proc. poparcia w sondażu PPG), której udało się zebrać podpisy we wszystkich 41 okręgach wyborczych. Narodowcy sami o sobie mówią, że są antysystemowi i „spoza układu”. Konfederacja ostro sprzeciwia się żydowskim roszczeniom, domaga się też większej swobody gospodarczej. „Jedynką” na warszawskiej liście Konfederacji jest Janusz Korwin-Mikke, Krzysztof Bosak i Robert Winnicki wystartują z Kielc i Białegostoku. Grzegorz Braun został liderem listy w Rzeszowie.

Choć przez ostatnie cztery lata opozycja krytykowała PiS za „rozdawnictwo” publicznych pieniędzy, dziś sama proponuje kosztowne programy - jak choćby wspomniane 50 tys. zł na własne mieszkanie czy 20 tys. dla emerytów. Mimo to jej propozycje wypadają blado na tle obietnic partii Jarosława Kaczyńskiego, która chce przeznaczyć miliardy złotych na 13. i 14. emerytury czy modernizację szkół i szpitali.

- Partia rządząca ma tę przewagę, że najlepiej zna możliwości budżetowe - ocenia w rozmowie z Agencją Informacyjną Polska Press politolog, dr Bartłomiej Biskup. Zwraca on uwagę na spolaryzowaną scenę polityczną. - Mimo że PiS i tak już ma bardzo duże poparcie, to mobilizuje swój elektorat i zabiega o głosy niezdecydowanych - wyjaśnia dr Biskup.

W praktyce to Lewica walczy o tych samych wyborców co Koalicja Obywatelska, a PSL i Kukiz oraz Konfederacja o zwolenników PiS.

Ekonomiści zastanawiają się, skąd na te wszystkie pomysły wziąć pieniądze. Zwracają oni uwagę, że niektóre zmiany - jak skokowy wzrost płacy minimalnej - mogą negatywnie odbić się na przedsiębiorcach oraz na fakt, że aktualna dobra sytuacja gospodarcza może w końcu się skończyć. Eksperci nie wykluczają, że w najbliższych latach czekają nad podwyżki podatków.