Sprawdź, co oznaczają i skąd się wzięły najpiękniejsze polskie słowa.

Wyjaśnienia za:

1. Wielki słownik etymologiczno-historyczny, Warszawa 2008.
2. Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005.
3. Nowy słownik języka polskiego, Warszawa 2003.

1. Miłość

Miłość to ‘głębokie uczucie sympatii do osoby, połączone z pożądaniem do niej’. Innym znaczeniem tego słowa jest ‘silna więź emocjonalna, jaka łączy ludzi sobie bliskich, zwłaszcza spokrewnionych’. Przez miłość możemy też zrozumieć ‘głębokie zainteresowanie czymś; zamiłowanie, pasja’.

Słowo pochodzi od psł. *milostƄ, co oznaczało ‘serdeczny, życzliwy stosunek do kogoś, czegoś’.

Wydolność jej serca nie przekraczała dziesięciu miłości na miesiąc.

Stanisław Jerzy Lec

2. Źdźbło

Źdźbło ma dwa znaczenia. Prymarne to ‘walcowata łodyga roślin trawiastych, zbóż; słoma; także: pęd, liść trawy’. Inne znaczenie słowa nie ma nic wspólnego z przyrodą. Źdźbło to także ‘niewielka ilość czegoś; odrobina’.

Słowo w polszczyźnie od XIV w. To wyraz ogólnosłowiański, pochodzi od psł. *stƄblo, co oznaczało ‘pionową nośną część rośliny, łodygę, pień’

Kochałem najlichsze źdźbło trawy
I człeka, co z losem się zmaga.

Jan Kasprowicz
Księga ubogich XXI

3. Filiżanka

Filiżanka ma dwa znaczenia. To: ‘czarka z uszkiem, używana do picia herbaty, kawy itp.’ Za pomocą tego słowa określa się też ‘zawartość takiej czarki’.

Filiżanka w polszczyźnie obecna jest od XVIII w. To zapożyczenie z tur. fincan (wym. findżan), które do Turków z kolei trafiło za pośrednictwem języka arabskiego (arab. finğan z pers. pingān ‘płytka miska, taca’).


Świat jest tylko błękitną wklęsłością chińskiej filiżanki.

Stanisław Ignacy Witkiewicz