Wolny rynek z rolnika robi czasem niewolnika

Edyta Hanszke
Edyta Hanszke
13.07.2018. Protest rolników w Warszawie.
13.07.2018. Protest rolników w Warszawie. Marek Szawdyn/Polska Press
Ponad 20 postępowań w sprawie wykorzystywania przewagi kontrahentów wobec rolników prowadzi obecnie Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów i czeka na kolejne zgłoszenia.

Bogdan Zioła z powiatu prudnickiego od dwóch lat nie sieje buraków, po tym jak koncern Südzucker nie podpisał z nim kolejnego kontraktu. Wcześniej Zioła domagał się od skupującej firmy wyższych stawek za buraki w imieniu swoim i grupy producentów. Twierdzi, że niemiecki gigant chciał mu dać za to nauczkę.

Sprawa trafiła przed rokiem do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, po tym, jak w lipcu 2017 r. weszła w życie ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej.

W lipcu br. UOKiK poinformował, że prowadzi postępowanie przeciwko Südzucker Polska. - Jest to jeden z czterech producentów cukru obecnych w Polsce, działa na południu kraju, gdzie pozostałe spółki cukrownicze nie posiadają swoich zakładów. Do urzędu trafiły skargi rolników, którzy zwracali uwagę na nieprawidłowości w umowach stosowanych przez spółkę - napisano w komunikacie.

- Nasza analiza kontraktów wykazała, że przedsiębiorca może wykorzystywać swoją przewagę negocjacyjną wobec dostawców buraka cukrowego - wyjaśniał prezes urzędu Marek Niechciał. - Wątpliwości urzędu wzbudziły niejasne zasady ustalania ceny oraz zbyt długie terminy płatności.

Okazało się, że rolnicy znali tylko część stawki (tzw. cenę gwarantowaną), a reszta ustalana była na nieprecyzyjnych zasadach - zależała od ceny uzyskanej w przyszłości ze sprzedaży cukru. Nie mogli też zweryfikować rzetelności obliczeń wykonywanych przez skupującą spółkę.

Urząd zakwestionował również terminy płatności stosowane przez spółkę, które nie powinny przekraczać 60 dni.

To niejedyne takie postępowanie. Urząd wziął pod lupę także firmę T.B. Fruit skupującą owoce miękkie z powodu wydłużania terminów płatności (nawet o 200 dni) oraz spółkę Döhler, skupującą jabłka przemysłowe i owoce miękkie, także z powodu opóźnień w płatnościach i zasadach ustalania cen. Kara za wykorzystywanie przewagi kontraktowej może wynieść do 3 proc. obrotu przedsiębiorcy.

Herbert Czaja, prezes Izby Rolniczej w Opolu przyznaje, że w relacji z dużymi koncernami nawet skupieni w związkach producenci rolni są dużo słabszym partnerem.

- Maliny sprowadzane są z Ukrainy, więc ceny w skupach są tak niskie, że nawet rolnicy posiadający własny sprzęt do zbierania nie mogą liczyć na zyski. Pamiętam jak producent marchwi zdecydował się zaorać pole, bo skup zaoferował mu kilka groszy za kilogram. A wiemy, ile kosztuje on dla klienta w sklepie. To prosty przykład obrazujący, kto zarabia na płodach rolnych - komentuje prezes Czaja i dodaje, że jak ktoś ma sad przy domu, to sprzeda owoce wśród znajomych czy podaruje rodzinie, ale duzi producenci nie mają takiej możliwości, są skazani na kontrahentów.

- Za sprawą przepisów unijnych znieśliśmy regulacje uwalniając rynek rolny, co nie przysłużyło się rolnikom - ocenia Herbert Czaja. - Dochodzi do paradoksalnych sytuacji, że na przykład rzepak jest w skupie tańszy niż jego makuchy, pozostałości po wyciśnięciu oleju, wykorzystywane jako pasza dla zwierząt.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zachęca rolników, żeby zgłaszali przykłady niedozwolonych praktyk, przesyłając je pocztą tradycyjną lub e-mailem na adres: [email protected]. W treści należy wskazać podmiot, który ma dopuszczać się nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej, opisać praktyki i zdarzenia, które miały miejsce oraz dołączyć wszystkie dokumenty, które mogą stanowić dowód w sprawie.

W razie wątpliwości można kontaktować się pod nr tel. 22 55 66 500.

Więcej informacji o przewadze kontraktowej na stronie: www.przewagakontraktowa.uokik.gov.pl

- Czekamy na sygnały z rynku. Będą one wykorzystane w działaniach, które teraz prowadzimy - zachęca prezes UOKiK Marek Niechciał.

Urząd zajmuje się tylko takimi sprawami, których celem ma być wyeliminowanie nieuczciwej praktyki stosowanej przez silniejszych kontrahentów.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Wolny rynek z rolnika robi czasem niewolnika - Plus Nowa Trybuna Opolska

Wróć na i.pl Portal i.pl