Tytoń pokona koronowirusa? Kanadyjska firma rozpoczęła próby przedkliniczne szczepionki na COVID-19 opracowanej na bazie roślin tytoniowych

Zdecydowana większość szczepionek dostępnych dzisiaj na rynku to produkty pochodzenia odzwierzęcego. Dominują szczepionki na bazie białek jaja kurzego, ale proces ich wytwarzania jest czasochłonny i bardzo kosztowny. Dlatego współczesna biotechnologia zwraca się w kierunku źródeł roślinnych. Pierwsze skrzypce grają właśnie rośliny tytoniowe. W przypadku szczepionki Medicago bazą są zmodyfikowane biotechnologicznie rośliny tytoniowe z rodziny Nicotiana benthamiana. Kanadyjska firma od lat z powodzeniem wykorzystuje je jako bioreaktory do produkcji leków biologicznych.
Teraz Medicago zszokowała świat mówiąc, że ma już szczepionkę na koronawirusa, która może powstrzymać pandemię. Źródłem tej szczepionki jest właśnie tytoń. W zaledwie 20 dni od pozyskania sekwencji genetycznej wirusa SARS-CoV-2, wywołującego chorobę COVID-19, biotechnolodzy z Medicago wyizolowali cząstkę wirusopodobną(VLP), a następnie zakazili nią rośliny tytoniu. Po pewnym czasie zaczęły one produkować pożądane przeciwciała zwalczające wirusa. Medicago zapowiada, że jeśli próby przedkliniczne jej szczepionki przebiegną pomyślnie, to testy z udziałem ludzi odbędą się już latem tego roku, a do powszechnego użytku sama szczepionka mogłaby trafić w listopadzie 2021 roku, gdy tylko otrzyma wszystkie niezbędne atesty i zezwolenia stosownych organów ochrony zdrowia publicznego. Niewykluczone, że szczepionka będzie dostępna szybciej, jeśli uda się przyspieszyć procedury i formalności związane z jej wprowadzeniem na rynek, czyli zastosować w jej przypadku tzw. „szybką ścieżkę”. Światowi eksperci z zakresu zdrowia studzą jednak emocje twierdząc, że 18-miesięczna perspektywa wprowadzenia jej na rynek i tak jest bardzo szybka.
Obecność roślin tytoniowych w laboratoriach Medicago nie jest przypadkowa. Współwłaścicielem tej biotechnologicznej firmy z Kanady jest koncern tytoniowy Philip Morris International, który ma w niej 30 proc. udziałów i tylko w 2008 roku zainwestował w nią 15 mln dolarów. Firma, znana dotąd głównie z produkcji i sprzedaży papierosów, od lat konsekwentnie inwestuje ogromne środki w rozwój innowacyjnych leków biologicznych, powstałych na bazie zmodyfikowanego biotechnologicznie tytoniu. Amerykański gigant sam zresztą chce odkryć tytoń na nowo i zapowiada, że wycofa się z produkcji tradycyjnych papierosów, wykorzystując naukę i nowe technologie do opracowania rozwiązań potencjalnie mniej szkodliwych dla palaczy – jednym z nich są dzisiaj podgrzewacze tytoniu. Właśnie dziś te inwestycje Philipa Morrisa w szczepionki powstałe na bazie roślin tytoniowych mogą dać wymierny efekt.
Biotechnolodzy z Quebec w Kanadzie uprawiają tysiące roślin tytoniowych w nowoczesnej szklarni o powierzchni 9 tys. metrów kwadratowych, w warunkach laboratoryjnych. W 2009 roku Medicago opracowała na ich bazie szczepionkę na świńską grypę A/H1N1 – zajęło jej to 19 dni. W ciągu miesiąca firma zdołała wyprodukować 10 mln dawek monowalentnej szczepionki przeciwko temu wirusowi grypy, na specjalne zamówienie amerykańskiej agencji DARPA, będącej częścią Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych. DARPA zainwestowała też 21 mln dolarów w rozwój skali produkcji Medicago, podpisując z nią umowę na wykorzystanie technologii produkcji roślinnej.
W ubiegłym roku Medicago, ze swoją innowacyjną platformą biotechnologiczną produkcji roślinnej Proficia® bazującą na roślinach tytoniowych, otrzymała prestiżową nagrodę na najlepszą technologię szczepionkową (Best New Vaccine Technology) podczas Światowego Kongresu Szczepionkowego w Waszyngtonie.