Arthur Rubinstein

5/21

81. Artur Rubinstein

W ponad 80-letniej karierze pianista wystąpił ponad 6 tys. razy. W 1939 r. wyjechał z żoną do USA. W 1945 r. podczas uroczystości podpisania Karty Narodów Zjednoczonych, wobec braku polskiej flagi, wyraził oburzenie i ostentacyjnie zagrał „Mazurka Dąbrowskiego”. Występ poprzedził słowami: „W tej sali, w której zebrały się wielkie narody, aby uczynić ten świat lepszym, nie widzę flagi Polski, za którą toczono tę okrutną wojnę. A więc teraz zagram ten hymn”.

82. Zdzisław Starostecki

Generał, inżynier, jeden z twórców rakiet systemu Patriot. Więzień obozu na Kołymie, żołnierz armii Andersa, w latach osiemdziesiątych XX w. był szefem zespołu pracującego nad systemem rakietowym Patriot, osobiście jest autorem konstrukcji głowicy rakiety.

83. Michał Czajkowski aka Sadyk Pasza

Romantyk, pisarz i działacz niepodległościowy, jeden z tych Polaków, którzy przeszli w Turcji na islam. Konwersję wykorzystywał do ograniczania wpływów rosyjskich w Turcji i pomocy emigrantom uciekającym do imperium osmańskiego po upadku powstania listopadowego. Popełnił samobójstwo.

84. Zdzisław Beksiński

Inżynier architekt, malarz, rzeźbiarz. Zaprojektował autobus Autosan, ale do historii sztuki przeszedł jako twórca obrazów, w których stworzył niepokojący i kipiący emocjami świat.

85. Roman Opałka

Konceptualista. Jego najbardziej rozpoznawalnym dziełem jest cykl „OPALKA 1965 /1 - ∞”, nazywany przez artystę i krytyków „Programem”. Podczas aukcji w Sotheby’s w 2010 r. trzy prace z tego cyklu zostały kupione za 713 250 funtów. Była to wtedy najwyższa kwota, jaką zapłacono za pracę żyjącego polskiego artysty.

6/21

Roman Polański

76. Bruno Schulz

Nauczyciel rysunku z Drohobycza, autor niezwykłej „Xsięgi bałwochwalczej” i równie niezwykłych światów wyczarowanych w „Sklepach cynamonowych” i zbiorze opowiadań „Sanatorium pod Klepsydrą”. Zginął w drohobyckim getcie 19 listopada 1942 r. zastrzelony przez pijanego Niemca.

77. Ludwik Hirszfeld

Twórca polskiej szkoły immunologicznej oraz nowej dziedziny nauki - seroantropologii. Do jego najważniejszych osiągnięć naukowych należy praca nad grupami krwi. Prowadził ją w latach 1907-1911 wraz z Emilem von Dungernem w Zurychu. Odkrył wówczas prawa dziedziczenia grupy krwi (które zastosował do celów dochodzenia ojcostwa) i wprowadził oznaczenie grup krwi jako 0, A, B i AB, przyjęte na całym świecie w 1928 r. Oznaczył również czynnik Rh i odkrył przyczynę konfliktu serologicznego, co uratowało życie wielu noworodkom. W czasie okupacji uratowany z warszawskiego getta, ukrywał się z żoną Hanną wśród Polaków. Wojny nie przeżyła ich jedyna córka, która zmarła na anoreksję.

78. Roman Polański

Zdobywca Oscarów, Złotej Palmy, Złotego Niedźwiedzia, nagrody BAFTA, trzykrotny zdobywca Złotego Globu za najlepszy film i reżyserię, najlepszy film zagraniczny. Dziecko Holokaustu, reżyser, aktor. Głośny „Nóż w wodzie” otworzył mu drzwi do światowej kariery, ale doceniono też jego „Lokatora”, „Dziecko Rosemary”, „Chinatown”, „Frantica”, „Pianistę”, Autora widmo”. Od lat ścigany pod zarzutem przestępstw seksualnych.

79. Xawery Dunikowski

Wybitny rzeźbiarz, więzień Auschwitz. Autor m.in. cyklu „Głowy wawelskie” (1925-1926) oraz pomnika Czynu Powstańczego na Górze św. Anny (1955).

80. Tamara Łempicka

Malarka epoki art déco, skandalistka, kobieta, której twórczość od kilkunastu lat przeżywa prawdziwy renesans.

7/21

Robert Lewandowski

71. Wanda Rutkiewicz

Najważniejsza kobieta w historii polskiego himalaizmu. W 1978 r. była pierwszą Polką i Europejką, która stanęła na szczycie Mount Everest. W 1986 r. jako pierwsza kobieta w historii zdobyła najtrudniejszą i najbardziej niebezpieczną z najwyższych gór świata, czyli K2. W 1992 r. zaginęła w trakcie ataku szczytowego na Kanczendzongę, prawdopodobnie na wysokości około 8200 m n.p.m. Jej ciała nie odnaleziono do dziś.

72. Hilary Koprowski

Polski wirusolog, który uratował miliony dzieci przed kalectwem - stworzył pierwsza doustną szczepionkę przeciwko wirusowi polio, wywołującemu chorobę Heinego-Medina. Testował ją najpierw na sobie, a po raz pierwszy szczepionka Koprowskiego małemu pacjentowi została podana 27 lutego 1950 r. Pierwsze masowe szczepienie miało miejsce w roku 1958 r. w Kongo.

73. Władysław Szpilman

Pianista, kompozytor. Przed wojną skomponował muzykę m.in. do filmu „Wrzos”. To on 23 września 1939 r. grał w ostatniej audycji Polskiego Radia na żywo recital utworów Chopina. W czasie okupacji trafił do getta warszawskiego. Przeżył, ukrywając się po ucieczce w mieście, co po wojnie opisał w słynnej książce „Pianista” - za film na jej kanwie Roman Polański dostał Oscara. Po wojnie Szpilman skomponował ponad 500 popularnych piosenek, m.in. „Tych lat nie odda nikt”, „W małym kinie”.

74. Robert Lewandowski

Jeden z najlepszych polskich piłkarzy w historii, a także środkowych napastników i piłkarzy swojego pokolenia na świecie. Występuje na pozycji napastnika w niemieckim klubie Bayern Monachium oraz w reprezentacji Polski, której jest kapitanem. Członek Klubu Wybitnego Reprezentanta. Uczestnik Mistrzostw Europy 2012 i 2016. Bożyszcze tłumów i spełnienie marzeń setek kibiców.

75. św. Jacek Odrowąż

Misjonarz, kaznodzieja, patron Polski, pierwszy dominikanin na naszych ziemiach. Ewangelizował ludność Karyntii, Moraw, Czech, Polski, Rusi i Prus. Nazywany był Apostołem Słowian, Apostołem Ludów Słowiańskich, Apostołem Północy, Światłem Północy lub Światłem ze Śląska. Został kanonizowany w 1594 r. przez papieża Klemensa VIII i był siódmym dominikaninem oraz piątym Polakiem wyniesionym na ołtarze.

8/21

Rudolf Weigel

66. Benedykt Polak

Franciszkanin, pierwszy polski podróżnik z prawdziwego zdarzenia, autor sprawozdania „De Itinere Fratrum Minorum ad Tartaros” - relacji z pierwszej wyprawy Europejczyków do stolicy imperium mongolskiego, do jego władcy Batu-chana, założyciela Złotej Ordy i wnuka Czyngis-chana. Wyprawa ta trwała od 16 kwietnia 1245 r. do 18 listopada 1247 r. Prawdopodobnie pochodził z Wrocławia.

67. Krzysztof Komeda

Kompozytor, pianista, autor genialnej muzyki filmowej. Jedną z jego najsłynniejszych kompozycji jest kołysanka z filmu Romana Polańskiego „Dziecko Rosemary”. Jego twórczość wciąż jest inspiracją dla kolejnych pokoleń jazzmanów.

68. Rudolf Weigel

Biolog, który wynalazł pierwszą na świecie skuteczną szczepionkę przeciw tyfusowi plamistemu. Prekursor zastosowania wszy jako zwierzęcia laboratoryjnego do hodowli zarazka tyfusu. W czasie okupacji we Lwowie to wszy uratowały życie przedstawicielom polskiej inteligencji - zostali ich karmicielami w Instytucie Badań nad Tyfusem Plamistym i Wirusami.

69. Karol Szymanowski

Jeden z najwybitniejszych polskich kompozytorów. W swojej twórczości chętnie sięgał po motywy ludowe, szczególnie folklor góralski. Tak powstał słynny balet „Harnasie”, ale dzisiaj świat odkrywa przede wszystkim jego operę do libretta Jarosława Iwaszkiewicza „Król Roger”.

70. Jan Zamoyski

Kanclerz króla Zygmunta Augusta, budowniczy miasta Zamość. To jemu zawdzięczamy słowa: „Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”, i to na jego ślub Jan Kochanowski napisał pierwszy polski dramat „Odprawę posłów greckich”. Wielu twierdzi, że jemu też zawdzięczamy wolną elekcję, ustanowioną po śmierci ostatniego Jagiellona.