To może być koniec wielkich zysków na kryptowalutach. UE zapowiada kontrole, tłumaczy je walką z terroryzmem i z praniem brudnych pieniędzy

Bruksela tłumaczy wprowadzenie nowych regulacji koniecznością walki z praniem brudnych pieniędzy, których część (w ramach zysków z kryptowalut) mogła służyć finansowaniu terroryzmu lub omijaniu unijnych sankcji. Niedługo będzie to utrudnione, bo sprawdzany będzie nawet najdrobniejszy transfer.

Według badania OdkryjBitcoin.pl, zaprezentowanego w listopadzie 2022 r., aż 16 proc. Polaków korzystało kiedyś z kryptowalut. Oznacza to, że niedługo nawet co szósty Polak może podlegać nowym unijnym regulacjom. Wysoka jest także świadomość Polaków dotycząca kryptowalut. Zgodnie z raportem, aż 84 proc. rodaków wie, co to jest Bitcoin lub zetknęło się z innymi kryptowalutami. Niebawem jednak obudzą się w nowej rzeczywistości.

Rozporządzenie obejmuje emitentów tokenów użytkowych, tokenów powiązanych z aktywami oraz emitentów stabilnych kryptowalut. Przepisy dotyczą także dostawców usług takich, jak systemy obrotu i portfele, w których gromadzone są kryptoaktywa. Dostawcy usług są zobowiązani do przechowywania oraz udostępniania niektórych informacji na temat nadawcy i odbiorcy dokonywanych przez nich transferów. Jeśli system uzna, że coś jest nie tak z transakcją, to ją wstrzyma, a właściwie to służby przystąpią do działań. W tym celu Bruksela planuje powołać dodatkowy organ kontrolny.

Kryptowaluty pojawiły się 15 lat temu w czasie kryzysu finansowego. Od samego początku budziły duże emocje. Część ekspertów obawiało się, że będą służyć szarej strefie albo wykorzystają je tzw. państwa zbójeckie. Niektórzy uważali nawet, że powtórzą kazus nieruchomościowej bańki kredytowej, która doprowadziła do kryzysu w 2008 r.

Sytuacja w Unii Europejskiej w przypadku kryptowalut była wyjątkowa, a raczej stwarzała wyjątkowe zagrożenie. Wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE, kryptowaluty zostały bowiem uznane za prawny środek płatniczy w zakresie opodatkowania VAT i tym samym z VAT zwolnione. To rodziło kolejne zagrożenie związane z wyłudzeniami podatków. UE cały czas jednak wykazywała się indolencją w sprawie regulacji tego rynku.

Podejście UE zmieniło się do dopiero kilka lat temu. Najpierw 20 września 2020 r. powstał projekt rozporządzenia w sprawie rynków kryptoaktywów i zmieniający dyrektywę (UE) 2019/1937 („MiCA”). To właśnie ten dokument był podstawą do dalszych prac nad rozporządzeniem Rady UE. W lipcu 2021 r. Komisja Europejska przedstawiła pakiet obejmujący utworzenie nowych przepisów, mających przeciwdziałać praniu brudnych pieniędzy. Przepisy dotyczące kryptowalut to zatem drobny element czekających nas zmian. Kiedy wejdą w życie pierwsze z nich?

Rozporządzenie ma wejść w życie dwudziestego dnia po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE. Nie oznacza to jednak, że od razu obowiązywać będą wszystkie nowe regulacje. To stanie się dopiero po 18 miesiącach od wejścia w życie rozporządzenia. Ale uwaga - niektóre przepisy z tytułów III i IV stosowane będą już po upływie 12 miesięcy od daty wejścia w życie rozporządzenia (z wyjątkiem regulacji wskazanych w art. 149 ust. 4 tego rozporządzenia). Czasu na przygotowanie się jest więc sporo.