Taśmy Sławomira Neumanna. Dr hab. Jarosław Nocoń: Polityka to brudna gra i taki bywa jej język [rozmowa]

Czy słowa Sławomira Neumanna ujawnione na taśmach świadczą o tym, jaka jest polska polityka?
Nie jest wielką tajemnicą, że polityka to po prostu brudna i jednocześnie twarda gra interesów. W tej twardej i brudnej grze używa się często twardego i brudnego języka. Niewątpliwie wiele zależy od kultury politycznej, czyli odgórnych norm, które kształtują debatę polityczną, jak i kultury osobistej poszczególnych polityków. Jestem realistą i nie mam złudzeń, że w każdej partii są osoby, które w ten sposób rozmawiają, używają takiego języka (jak Sławomir Neumann - red.). Zresztą kiedy posłuchamy taśm różnych ugrupowań ukazują, że taki język, forma postrzegania rywalizacji politycznej, także i wewnętrznej, nie są "przywilejem" żadnej partii. Zwróciłbym jednak na inną kwestię, mówiąc już o kulturze politycznej, mianowicie wykorzystywania tych, swego rodzaju podsłuchów, głęboko wewnętrznych, czy nawet prywatnych wypowiedzi.

Sławomir Neumann miał od zawsze wizerunek politycznego "samca alfa", który dobrze się czuje w twardej grze.
Polityk też człowiek i powinien mieć swoją niszę, gdzie może wyrazić się wprost, bez poprawności politycznej itp. Jeżeli rozmawia z zaufanymi ludźmi to czasami może zdarzyć się tak, że użyje słów, sformułowań uznawanych za niecenzuralne. Co istotne, wcale to nie musi rzutować na jego wizerunek, choć akurat w przypadku, o którym rozmawiamy tak się właśnie stało.

Wczoraj zapadła decyzja o odwołaniu Sławomira Neumanna ze stanowiska przewodniczącego klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej.
Kalkulacje taktyczne partii wykazały, że takie posunięcie stępi ostrze krytyki przed datą wyborów parlamentarnych. Z punktu widzenia obserwatora, analityka wynika, że może to być skuteczne. Po co dawać przeciwnikowi amunicję.

Taśmy Neumanna nie będą miały wpływu na wynik wyborów parlamentarnych? Pierwsze wrażenie było takie, że zaszkodzą w przyszłą niedzielę Koalicji Obywatelskiej.
Wydaje mi się, że jeżeli zaszkodzą, to w niewielkim stopniu. Nie ukrywajmy, język debaty politycznej w Polsce nie jest szczególnie szlachetny. Zobaczymy, w jaki sposób będą rozgrywały tę sprawę partie polityczne. Odwołanie polityka ma zazwyczaj za zadanie ukrócenie wykorzystywania argumentu skandalu, w tym przypadku argumentu "taśm", w przedwyborczej kampanii.

Pytanie, czy coś się jeszcze przed ciszą wyborczą nie pojawi? Tych nagrań jest całkiem sporo w ostatnich tygodniach w polskiej polityce. Były też nagrania polityków PiS, np. ministra rolnictwa Jana Krzysztofa Ardanowskiego. Sondaże wskazują, że nie szkodzą partii rządzącej.
Zwrócę uwagę na pewną kwestię - największym czynnikiem wpływającym na postawy wyborcze w Polsce jest konflikt między grupami społecznymi w Polsce, czyli np. beneficjentami III RP i tymi, którzy z tego ładu nie byli zadowoleni. Skoro to jest oś konfliktu, to wszystkie wpadki naszych będą bagatelizowane, umniejszane, na zasadzie choćby mniejszego zła. Natomiast wpadki drugiej strony będą wyolbrzymiane. Dlatego owe afery nie stanowią głównego kryterium postaw politycznych obywateli, a raczej wpisują się w konflikt nadrzędny, więc w tym sensie wielkiego wpływu na wynik wyborczy nie będą miały. Niemniej mogą się one odkładać w pamięci wyborców. Z biegiem czasu, jeśli główna oś konfliktu osłabnie, niektóre sprawy mogą obciążyć również i Prawo i Sprawiedliwość.