Kolędy

Wspólne śpiewanie to obowiązkowy punkt po wieczerzy wigilijnej. Śpiew zawsze towarzyszył wszelkim świętom szczególnej rangi, był także nieodłącznym elementem tradycji ludowych. Samo kolędowanie wywodzi się ze średniowiecza, kiedy to powstała pierwsza polska kolęda - "Zdrów bądź królu anielski". Datowana jest na 1424 rok.

Z podobnego okresu pochodzi kolęda dziś chętnie śpiewana - "Anioł pasterzom mówił".

Od XVII wieku w Polsce zaczęto coraz częściej układać rodzime kolędy. Najwięcej bożonarodzeniowych pieśni powstało na przełomie XVII i XVIII wieku. Zbiory kolęd i pastorałek publikowano w książeczkach, zwanych kantyczkami.

Siano pod obrusem

Siano kładzione pod obrusem w Wigilię Bożego Narodzenia ma symbolizować żłobek, w którym leżało Dzieciątko Jezus.

Przez długi okres było ono nawet ważniejsze, niż sama choinka, której nie aprobował Kościół Katolicki. Duchowni za symbol Narodzenia Pańskiego uznawali szopkę, co zmieniło się dopiero pod koniec XIX wieku.

Nie powinno dziwić, że wokół symboliki religijnej przez lata narastały tradycje nie do końca katolickie. Jedną z nich jest ciągnięcie źdźbła siana spod obrusa. Osoba, która wyciągnie najdłuższe, będzie cieszyła się największym powodzeniem w nowym roku.

Kolory świąt

Choć Boże Narodzenie przybiera różne barwy, dwie z nich są najważniejsze. To zieleń i czerwień.

Jaka jest symbolika tych kolorów? Czerwień zapowiada ofiarę, jaką złożył Chrystus, symbolizując jego krew. Jest zatem kolorem odkupienia.

Zieleń zaś kojarzona jest z życiem i witalnością. Dlatego też tak ważne jest żywe drzewko iglaste, które dekorujemy w naszych domach. W dodatku zieleń oznacza nadzieję, którą przynieść miał ludziom Jezus Chrystus.

12 potraw

Skąd pochodzi tradycja 12 potraw na wigilijnym stole? W słowniku etymologicznym języka polskiego Aleksander Bruckner zaznaczał, iż liczba potraw zmieniała się w zależności od stanu społecznego. Na wieczerzę chłopską składało się 5 lub 7 potraw, szlachta zaś zasiadała przy stole zastawionym 9 daniami. Arystokracja miała ucztować przy 11 potrawach.

Wszystkie powyższe liczby są symboliczne, a zarazem nieparzyste. Wyjątkiem jest liczba 12, która na stałe zapisała się w tradycji bożonarodzeniowej. Pochodzi ona, oczywiście, od 12 apostołów, wśród których swój ostatni posiłek spożył Chrystus.

Mówi się także, że konieczność spróbowania 12 potraw wiązała się z wróżbą na dobry nowy rok - każda potrawa odpowiadała jednemu miesiącowi.