Państwo może upomnieć się o twoje auto i przekazać je armii. Czy twój samochód jest na liście?

W dniu 30 listopada 2023 r. rząd wypełnił ustawową przesłankę zapisaną w art. 646 ust. 2 ustawy o Obronie Narodowej, wydając rozporządzenie w sprawie rodzajów rzeczy ruchomych i nieruchomości podlegających ewidencji dotyczącej świadczeń na rzecz obrony. W skrócie rzecz biorąc: minister Obrony Narodowej określił, jakie rzeczy powinny znaleźć się w ewidencji celem ich ewentualnego zarekwirowania na potrzeby Sił Zbrojnych.

Spis pojazdów jest aktualizowany raz w roku. W ewidencji gromadzi się dane dotyczące nie tylko rodzaj pojazdu, ale także jego właściciela lub posiadacza. Lista rodzajów pojazdów drogowych, które mogą znaleźć się w ewidencji, jest imponująca i oznacza, że nie trzeba jeździć aż terenówką, by wojsko zainteresowało się możliwością konfiskaty pojazdu.

Lista ewidencji obejmuje: samochody, motocykle, ciągniki rolnicze, przyczepy (z wyszczególnieniem naczep). Nie ma w niej rozróżnienia na rodzaje pojazdów. Oprócz pojazdów armia może zażądać przekazania: statku powietrznego, statku morskiego i żeglugi śródlądowej, pojazdów kolejowych, maszyn, w tym do robót ziemnych, budowlanych, drogowych, przetwarzania drewna i przeładunkowych, urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu, w tym służących do przemieszczania kontenerów przy pracach przeładunkowych.

Oto co jeszcze może zarekwirować armia:

• środki łączności,
• łącza internetowe
• wyposażenie stacji obsługi pojazdów,
• agregaty prądotwórcze,
• kontenery transportowe i mieszkalne.

Zarejestrowanie konkretnego przedmiotu z listy ewidencyjnej nie przekłada się automatycznie na jego konfiskatę. Najpierw musi zaistnieć konkretna przesłanka w postaci sytuacji kryzysowej. Może to być stan wyjątkowy lub wojenny albo ćwiczenia wojskowe, w związku z potencjalnym zagrożeniem. Jeśli rzeczywiście sytuacja będzie uprawniała do zaboru mienia, wcześniej Wojskowy Komendant Uzupełnień wyśle list do właściciela/posiadacza pojazdu o konieczności użyczenia go Siłom Zbrojnym. Dopiero później rusza cała machina urzędnicza, która jednak też ma swoje ograniczenia prawne.

Rocznie armia może zarekwirować maksymalnie 450 pojazdów, co wynika z kolei z par. 2 pkt 2 rozporządzenia ministra obrony narodowej z dnia 16 października 2023 r. w sprawie niezbędnych świadczeń rzeczowych w 2024 r. na rzecz obrony. Ale to, co dokładnie zajmie armia, wskazuje samorząd. Absurd? Niekoniecznie.

Procedura wygląda tak, że najpierw wojsko przegląda listy ewidencyjne, a następnie kwalifikuje pojazdy potencjalnie niezbędne do planowanych działań. W dalszej kolejności na podstawie art. 630 ust. 1 ustawy o obronie Ojczyzny, wójt, burmistrz lub prezydent miasta kontaktuje się z właścicielem lub użytkownikiem pojazdu. Samorząd wskazuje termin przekazania pojazdu i określa czas jego wypożyczenia. Właściciel/posiadacz auta ma 14 dni na odwołanie się od decyzji.

Jeśli powołanie samochodu do wojska ma związek z ćwiczeniami wojskowymi, to armia będzie je przetrzymywać maksymalnie siedem dni. Jeśli zaś chodzi o kwestie gotowości mobilizacyjnej, to samochód zniknie tylko na dwie doby. W związku z art. 634 ustawy o obronie Ojczyzny za użyczenie pojazdu przysługuje ryczałt w wysokości odpowiadającej szkodzie poniesionej wskutek jego dostarczenia oraz stawce jego amortyzacji. Może się to okazać zbawienne w przypadku, gdy auto jest na kredyt i musi na siebie zarabiać, by go spłacić. Szczególnie gdy trzeba będzie je przekazać wojsku na czas nieokreślony. Tak jest: w razie wybuchu wojny, armia na podstawie art. 638 ustawy o obronie Ojczyzny ma prawo przejąć pojazd bezterminowo.

Źródła: Ustawa o obronie Ojczyzny, rozporządzenie ministra obrony narodowej z dnia 16 października 2023 r. w sprawie niezbędnych świadczeń rzeczowych w 2024 r. na rzecz obrony (Dz.U.2023.2312), rozporządzenie ministra obrony narodowej z dnia 30 listopada 2023 r. w sprawie rodzajów rzeczy ruchomych i nieruchomości podlegających ewidencji dotyczącej świadczeń na rzecz obrony (Dz.U.2023.2630).

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!