Ślub to pomyłka? To do kurii. Sąd biskupi unieważnia małżeństwa

W lawinowym wręcz tempie rośnie liczba wniosków do kościelnych sądów o stwierdzenie nieważności małżeństwa. W 2013 roku w Polsce złożono ich prawie 15 tysięcy. Średnio co dziesiąty w województwie śląskim. "Rozwód kościelny" to niezwykle żmudny i mogący trwać długie lata proces. Decydują się na niego katolicy, bo chcą żyć w zgodzie z Bogiem, móc znowu przyjmować sakramenty.

Lawina wniosków o unieważnienie ślubu

Zgodnie z Annuario Statisticae Ecclesiae (Rocznik Watykański) liczba spraw o orzeczenie nieważności małżeństwa zakończonych wyrokiem orzekającym w Polsce wyniosła w 2010 roku 2369. W 2007 roku liczba takich spraw wynosiła 2171, w 2006 - 1961, a w 1999 roku 1265. Jeszcze niedawno Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego informował o 3,5 tysiącach wniosków w sprawie "rozwodu" rocznie. W 2007 roku sądy pierwszej instancji wyrokowały nieważność małżeństwa w 2030 przypadkach, a sądy drugiej instancji w 1913 z nich. Jednocześnie 686 razy któraś z instancji odrzuciła zaskarżenie małżeństwa, czyli stwierdziła ważność małżeństwa. Teraz ta liczba wzrasta.

Biała suknia, goście, a potem wielkie rozczarowanie

Beata ślub brała 10 lat temu. Miała piękną suknię i wesele w najdroższej restauracji w okolicy. Jacka zazdrościły jej wszystkie dziewczyny. Przystojny, inteligentny. Najlepsza partia w okolicy.

- Jaka piękna para - mówili goście stojący przed kościołem. Już kilka miesięcy po ślubie okazało się, że Jacek nie jest tym wybranym. Znikał na całe dnie z domu, nie chciał słyszeć o dziecku. W końcu wzięli rozwód cywilny. Beata pochodzi z katolickiej rodziny, więc postanowiła też uregulować swoje sprawy przed sądem kościelnym. Wie, że jej małżeństwo z Jackiem było pomyłką. - Jestem jeszcze młoda, mam nadzieję, że ułożę sobie życie, będę miała dzieci - mówi Beata. - Ale jeśli spotkam mężczyznę, z którym miałabym spędzić resztę życia, to chciałabym też z nim mieć ślub kościelny.

W jednym z sądów biskupich Beata złożyła więc wniosek o stwierdzenie nieważności jej małżeństwa z Jackiem. Powód? Nie chciał mieć dzieci.

Kiedy małżeństwo okazuje się pomyłką

Katarzyna miała 19 lat, gdy zaszła w ciążę. Rodzice wpadli w panikę. - Nie chcemy mieć panny z dzieckiem! - krzyczeli. Kasia posłuchała. Wyszła za mąż za Pawła. Jej małżeństwo jest koszmarem. Paweł pije, nie pracuje. - Chcę złożyć wniosek do sądu kościelnego - płacze Kasia i dodaje: - Przecież rodzice zmusili mnie do tego małżeństwa i zmarnowali mi życie!

Olga od ośmiu lat jest żoną Krzysztofa. Mają pięcioletnią córeczkę i byliby szczęśliwi, gdyby nie to, że nie mogą wziąć ślubu kościelnego. Olga była już mężatką. Pierwszy mąż od początku ją zdradzał. Przypuszcza, że tak było jeszcze przed ślubem. Ale początkowo ona tego nie widziała. Rozwiedli się po niecałym roku. Potem poznała Krzysztofa. Wzięli ślub cywilny. Oboje są wierzący. Ochrzcili Julkę. Tylko nie mogą przyjmować komunii świętej.

- Marzymy o ślubie kościelnym - podkreśla Olga.

Powody unieważnienia muszą być poważne

To tylko niektóre z setek spraw, które co roku trafiają do sądów biskupich, działających przy polskich diecezjach. Powody, jakie mogą lec u podstaw stwierdzenia nieważności sakramentu małżeństwa przez sąd biskupi, to przede wszystkim: "Wielka awersja do płci przeciwnej", anomalia seksualna i skrajny egoizm albo brak skonsumowania związku. Jedną z przeszkód jest też wiek. Pan i panna młoda powinni mieć ukończone 18 lat. Jeśli więc na przykład w chwili ślubu dziewczyna ma 17 lat i nie posiada dyspensy, to małżeństwo jest z punktu widzenia prawa kościelnego nieważne.

Inną przyczyną może być przeszkoda węzła małżeńskiego, czyli ktoś wcześniej zawarł ślub z inną osobą. Może się bowiem zdarzyć, że ktoś fałszuje metrykę chrztu. Bierze więc drugi ślub kościelny, choć pierwszy jest wciąż ważny.

Jak przebiega proces przed sądem biskupim?

Występujący o stwierdzenie nieważności małżeństwa musi spotykać się z kurialnym notariuszem, który pisze tzw. skargę powodową. Jeśli zostaje ona przyjęta, to wyznaczany jest trybunał oraz obrońca węzła małżeńskiego. Trybunał jest zawsze trzyosobowy. Sędziowie to duchowni, posiadający doktorat lub licencjat z prawa kanonicznego. Potem następuje procedura dowodowa. Rozpoczyna się od przesłuchania stron, potem świadków. Musi być ich przynajmniej trzech. Następnie obrońca węzła małżeńskiego wyszukuje kłamstwa, sprzeczności w zeznaniach świadków i stron. Zapada wyrok, można się od niego odwołać.

Co sądzisz o procedurach związanych z unieważnieniem ślubu kościelnego? Dyskutuj z autorkami

*Miss Studniówki 2015 ZDJĘCIA Najpiękniejsze dziewczyny studniówki
*Abonament RTV 2015 droższy! [ILE WYNOSI ABONAMENT + ZWOLNIENIA] Kto nie musi płacić abonamentu?
*Poszukiwani przestępcy z woj. śląskiego. Czy widziałeś te osoby? [TOPLISTA POSZUKIWANYCH]
*Aneta Zając nago w Playboyu [PIKANTNE ZDJĘCIA + WIDEO]
*Strajk w JSW? Będzie głośniej niż w Kompanii Węglowej! - ostrzegają górnicy
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku