Sabina Waszut „Emigranci. Podróż za horyzont”. Recenzja: wola przetrwania, walka o marzenia i siła miłości. Bardzo dobra powieść

Wizja lepszego życia i własnej ziemi

W pierwszej części serii „Emigranci” poznajemy chłopską rodzinę Gajdów z Galicji. Jest początek XX wieku. Gajdowie mieszkają w małej wsi, gdzie bieda aż piszczy, a głód jest codziennością mieszkańców. Mają troje dzieci, czwarte zmarło. Kiedy pewnego dnia nie potrafiący ani czytać, ani pisać Włodek Gajda słyszy przypadkiem w karczmie opowieść o krainie szczęścia - Brazylei (tak nazywana była Brazylia), postanawia spróbować odmienić los swój, żony Hanny oraz dzieci: Jury, Marysi i Zenka. Wizja własnej ziemi, lepszego bytu bardzo kusi Włodka. Kusi na tyle mocno, że chłop sprzedaje ziemię, dom i decyduje się zabrać najbliższych w podróż w nieznane.

Gajdowie wraz z setkami innych emigrantów z Polski wyruszają najpierw do Niemiec, a stamtąd płyną statkiem do Ameryki Południowej. Życie na statku nie będzie usłane różami… Jeszcze zanim dotrą do celu swej podróży przeżyją wiele. A czy życie w Brazylii spełni oczekiwania Gajdów? Jak prości chłopi poradzą sobie w obcym kraju, nie znając języka i kultury Brazylijczyków? Na obcym kontynencie los wystawi ich na niejedną próbę...

Z rodziny Gajdów najbliższa jest mi Maria. Postać wyrazista, silna, odważna, mająca własne zdanie, świadoma swojej wartości, walcząca o marzenia, o miłość, o przetrwanie. Zaradna, pracowita i dbająca o innych. Na swój sposób czuła, lojalna i uczciwa. Autorce udało się wykreować bohaterkę, którą czytelnik poznaje, kiedy jest dzieckiem i sporo dowiaduje się o dorosłej Marii. Marysia dorasta bowiem na kartach powieści, przechodzi też przemianę.

Liryczna powieść pisarki z Chorzowa

Sabina Waszut ma dar pisania o najintymniejszych sprawach, skrywanych uczuciach, bolesnych momentach bez nazywania ich wprost. Zupełnie jakby obawiała się, że słowne okiełznanie emocji, rozterek, doznań i przeżyć stworzonych przez nią bohaterów pozbawi opowieść liryczności i pewnej tajemniczości, a czytelnika tak potrzebnych w literaturze niedopowiedzeń zostawiających pole wyobraźni. Waszut z każdą kolejną książką uczy nas czytania między wierszami. Ale robi to w tak subtelny sposób, że wrażliwy czytelnik bez trudu odnajduje wachlarz uczuć i emocji, przeżywa dylematy bohaterów, doświadcza z nimi bólu, radości, upokorzenia, strachu, szczęścia, zachwytu i rozczarowania. Nie inaczej jest w „Emigrantach. Podróży za horyzont”.

W tej książce dodatkowo autorka bawi się językiem nie tylko stosując minimalizm słowny przy maksymalnym nasyceniu fabuły emocjami, ale też dawną składnię. Momentami miałam wrażenie, że Waszut pisze tak, jak mówi mistrz Yoda z „Gwiezdnych wojen”. To stylizowanie języka, aby dostosować go do mowy z początku XX wieku ma swój urok i nadaje powieści wiarygodności.

„Emigranci. Podróż za horyzont” to powieść o wierze, że to co najlepsze nigdy nie przychodzi w życiu łatwo; o nadziei – bo zawsze można zacząć od nowa; o odwadze i ogromnej determinacji; o walce o godność i sprawiedliwość, o poszukiwaniu sensu życia i próbach nadania mu odpowiednich proporcji w świecie, w którym szerzy się oszustwo i podstęp, a zło czai się za rogiem. To także książka o ogromnej woli życia i przetrwania, które cechują ludzkość od zarania dziejów, ale i o śmierci, która kładzie się cieniem na życiu bohaterów. To wreszcie historia o wielkiej miłości, sile przyjaźni, o lojalności, która w momentach próby okazuje się bezcenna. Słowem: książka napisana z ogromną wrażliwością, przejmująca i zostająca z czytelnikiem na dłużej.

Polecam!

Sabina Waszut, „Emigranci. Podróż za horyzont”, Książnica, 2021, 296 stron