Ryby z rtęcią i toksynami. Te gatunki mogą zaszkodzić. Jak wybierać ryby?

Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej zaleca spożycie ryb dwa razy w tygodniu. Dzięki temu zmniejsza się liczba chorób sercowo-naczyniowych. Według ekspertów powinniśmy jeść szczególnie tłuste ryby, takie jak:

• łososie,
• makrele,
• śledzie.

„Korzyści kliniczne wykazano w kolejnej metaanalizie 14 randomizowanych badań (w których osoby dobierane są losowo) obejmujących grupę 16 338 osób przyjmujących omega 3 wobec 16 318 osób z grupy kontrolnej. Redukcja poszczególnych incydentów, czyli zgonów sercowych, nagłych zgonów, zgonów ogółem i zawałów serca wynosiła odpowiednio 12%, 14%, 8% i 15%” - czytamy w artykule „Znaczenie ryb w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych”.

Dlatego ważny jest wybór odpowiedniego gatunku ryb — wolnych od szkodliwych substancji i pełnych substancji odżywczych.

Najwyższa Izba Kontroli już w 2020 roku przedstawiła raport o niebezpiecznych materiałach, które znajdują się na dnie Bałtyku. Kontrolerzy wieszczyli nadejście katastrofy ekologicznej, a największym zagrożeniem są wg nich pochodzące z okresu II wojny światowej wraki Stuttgart i Franken. Na dnie morza zgromadzone są ładunki ze śmiercionośnym iperytem siarkowym, który przedostaje się do wody i ma wpływ m.in. na ryby.

Najgroźniejszą substancją najczęściej spotykaną w ich mięsie jest metylortęć. Jej ilość występująca w organizmie ryby uzależniona jest od sposobu hodowli ryby i jej karmienia. Najwięcej rtęci wykryto w:

• tuńczyku,
• mieczniku,
• rekinie,
• marlinie,
• makreli królewskiej.

Tych ryb powinny unikać kobiety w ciąży i planujące powiększenie rodziny oraz seniorzy. Jak twierdzą eksperci, rtęć odpowiedzialna jest za nasilenie objawów choroby Parkinsona i przyspiesza Alzheimera.

Zobacz także:Awanturka jak z PRL-u. Przepis na pastę rybną z twarogiem

Z kolei Morski Instytut Rybacki — Państwowy Instytut Badawczy podkreśla na swojej stronie, że „kluczową kwestią w kontekście bezpieczeństwa żywności nie jest sam fakt obecności substancji chemicznych, ale ich stężenia, gdyż to stężenie decyduje o tym, czy substancja jest zanieczyszczeniem, czyli czy oddziałuje negatywnie na zdrowie człowieka”.

„Produkty rybne obecne na rynku europejskim, muszą spełniać szereg nałożonych prawem wymagań dotyczących ich jakości. Wprowadzone są także odpowiednie mechanizmy umożliwiające kontrolę na różnych poziomach łańcucha dostaw. Stężenia toksycznych substancji chemicznych w żywności podlegają rygorystycznym limitom i muszą mieścić się poniżej wartości tych limitów, co oznacza, że w żadnym stopniu nie zagrażają zdrowiu ludzi. Prowadzone pomiary wskazują, że stężenia substancji toksycznych w rybach bałtyckich nie przekraczają dopuszczalnych wartości i mogą być one spożywane bez ryzyka dla konsumenta. Dodatkowo należy podkreślić, że ryby są źródłem wielu cennych dla zdrowia ludzi składników, czyli, że korzyści związane z jedzeniem ryb przeważają nad możliwym ryzykiem” - czytamy na stronie Morskiego Instytutu Rybackiego.

Warto wiedzieć, że ryby z hodowli przemysłowych karmione są paszami na bazie mączki rybnej z dodatkiem hormonów, które mają przyspieszać ich wzrost. Ryby pochodzące z Azji narażone są z kolei na zetknięcie z kadmem i ołowiem. Szczególnie sprowadzane z Chin i Wietnamu. Substancja ta jest rakotwórcza i nasila zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego. Najpopularniejsze tanie ryby dostępne w sklepach, narażone na obecność toksyn to:

• tilapia,
• panga.

Niestety zatrucia wód w Polsce niepożądanymi substancjami stały się faktem. Ostatnio głośno jest o wyławianiu śniętych ryb z Odry. Trwają pracę nad zidentyfikowaniem substancji powodującej stan katastrofy ekologicznej. Ważne jest, aby nie spożywać ryb, które pochodzą z zanieczyszczonej wody.

Zobacz także:Surówka do ryby. Zobacz 9 najsmaczniejszych przepisów

Chcąc zjeść rybę na obiad, warto korzystać z ofert małych łowisk. W wielu z nich można samemu złowić rybę i kupić na miejscu. Dobrze jest też jeść świeże ryby z najbliższych okolic. W Polsce powinniśmy unikać ryb, które są sprowadzane z państw azjatyckich i z masowych hodowli.

Warto jednak pamiętać, że ryby są świetnym źródłem białka i kwasów omega-3. W Polsce najlepiej spożywać:

• karpia,
• karasia,
• pstrąga,
• śledzia,
• łososia atlantyckiego.

Mamy nadzieję, że dzięki tym wskazówkom sięgniecie po ryby dobre dla zdrowia.

Źródło:

• Tykające bomby na dnie Bałtyku
• Znaczenie ryb w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych - Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
• Should you avoid fish because of mercury? - healthline.com
• Wspólne stanowisko instytutów badawczych. Problem zanieczyszczenia ryb bałtyckich

Zobacz inne tematy kulinarne z Strony Kuchni: