Zjawisko rosnącej absencji chorobowej w Polsce, którego wskaźniki przekraczają średnią europejską, coraz bardziej daje się we znaki nie tylko pracodawcom, ale i pracownikom. Zwłaszcza, jeżeli zwolnienia lekarskie okazują się sposobem na przedłużenie urlopu, podjęcie dodatkowego zajęcia czy załatwienie prywatnych spraw w godzinach pracy.
Poprawa wydajności firmy oraz budowa zaufania wewnątrz załogi w dużej mierze zależą od wprowadzenia efektywnych mechanizmów zarządzania problemem absencji chorobowej. Taki cel mają zewnętrzne kontrole prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich, z których coraz częściej korzystają firmy z wielu różnych branż.
- Przepisy prawa w tej materii są jasne - pracodawca zatrudniający więcej niż 20 pracowników, który ma wątpliwości czy wykorzystują oni zwolnienia lekarskie zgodnie z ich celem np. czy nie wykonują w tym czasie innej pracy zarobkowej albo przedłużają urlop wypoczynkowy, może przeprowadzić kontrolę w tym zakresie - podkreśla Justyna Szczepańska-Grygiel, radca prawny współpracujący z firmą Conperio. Kontrole muszą być przeprowadzane zgodne z obowiązującymi przepisami. Kontrolerzy nie powinni być przypadkowymi osobami, właściwe wykonanie czynności zależy od kompetencji osób kontrolujących oraz doświadczenia, pozwalającego na dobór właściwych narzędzi i przeprowadzenie kontroli w odpowiednim miejscu i czasie– mówi.
Obowiązki pracownika podczas kontroli
Obowiązkiem pracownika jest natomiast poddanie się ewentualnym kontrolom i pełna współpraca z osobami, które je przeprowadzają. Wynika to z zasady lojalnego zachowania w stosunku do pracodawcy, a także w szczególności z art. 100 par. 2 ust. 4 Kodeksu pracy - nakazu dbałości pracownika o dobro zakładu pracy.
- Pracownik, który nie wypełnia takiego obowiązku i odmawia poddania się kontroli, naraża się na daleko idące konsekwencje, a mianowicie ryzyko uznania przez pracodawcę, że zwolnienie lekarskie jest przez niego wykorzystywane niezgodnie z jego celem. W takiej sytuacji w pierwszej kolejności, na podstawie art. 17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, pracownik traci prawo do odpowiednio; wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego za cały okres choroby – wyjaśnia ekspert.
W zależności od okoliczności konkretnego przypadku, uniemożliwienie przeprowadzenia kontroli przez pracownika może skutkować zaistnieniem przesłanek uzasadniających rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę z pracownikiem za wypowiedzeniem, a w sytuacjach rażących, przy zachowaniu nadzwyczajnej ostrożności przez pracodawcę, nawet zwolnieniem dyscyplinarnym.
Dobre praktyki przy kontrolach
Załoga powinna być w sposób rzetelny poinformowana o celach i podstawach prawnych kontroli. - Stosowne zapisy należy wprowadzić w szczególności do regulaminów pracy lub zarządzeń wewnętrznych – mówi Szczepańska- Grygiel.
Po drugie, przed podjęciem ostatecznych decyzji w stosunku do pracownika, który nie poddał się kontroli, powinno się przyjąć od niego stosowne wyjaśnienia. Kontrole powinny być przeprowadzane w taki sposób, aby nie naruszać dóbr osobistych pracownika.
- Niedopuszczalnym jest chociażby naruszanie tajemnicy lekarskiej, czyli dociekliwe dopytywanie o przebieg choroby lub zmuszanie do opisywania szczegółowo dolegliwości- dodaje.
Podstawa prawna przeprowadzania kontroli
Tryb i zasady przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich w sposób szczegółowy regulują:
- ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy
Obejrzyj wideo:
Pietraszkiewicz: Bez PIN-u do 100 zł zapłacimy najwcześniej za 8- 9 miesięcy
Grupę krwi u człowieka można zmienić, to przełom!
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
