Rosja umacnia się w sercu Afryki. Sojusznik Wagnera porządzi dłużej

Władze Republiki Środkowoafrykańskiej ogłosiły, że przytłaczająca większość uczestników referendum w sprawie nowej konstytucji poparła projekt ustawy zasadniczej. Wstępne doniesienia wskazują, że ponad 95% głosujących opowiedziało się za zmianami – twierdzi rząd.

Nowa konstytucja (od czasu uzyskania przez kraj niepodległości w 1960 roku już… 14.) pozwoli urzędującemu prezydentowi ubiegać się o trzecią kadencję. Poprzednia konstytucja ograniczała liczbę kadencji prezydenckich do dwóch. - Zgodnie z nową konstytucją, licznik prezydentury zostanie zresetowany i każdy, w tym Touadera, będzie mógł kandydować, jeśli zechce - mówił przed referendum prezydencki doradca Fidel Guanjika. I o to od początku tutaj chodziło…

W Republice Środkowoafrykańskiej oficjalnie – dzięki zgodzie ONZ sprzed paru lat - stacjonują setki rosyjskich „doradców wojskowych”. Ponadto pełno tam wagnerowców. RŚA stała się jednym z pierwszych krajów na kontynencie afrykańskim, w którym pojawili się najemnicy Grupy Wagnera. Zapewniają oni między innymi bezpieczeństwo prezydentowi – co więcej, Rosjanie stanowią najbliższy krąg ochrony Touadery. W zamian spółki Prigożyna eksploatują złoża złota i diamentów w RŚA.

Długa już (od 2018) i ścisła współpraca Touadery z Rosjanami na pewno jakoś wpłynęła na pomysł, żeby zmienić prawo, by przedłużyć rządy prezydenta. To nic innego, jak wzięcie przykładu z Putina. W 2020 r. w Rosji odbyło się referendum w sprawie poprawek do konstytucji, z których jedna obejmowała "wyzerowanie" kadencji Władimira Putina jako prezydenta. Limit dwóch kadencji został zachowany w dokumencie, ale Putin może ubiegać się o piątą kadencję w 2024 roku i szóstą kadencję prezydencką w 2030 roku.

Opozycja w Republice Środkowoafrykańskiej ostro skrytykowała referendum, nazywając je niedemokratycznym i nieuczciwym, podczas gdy organizacja Human Rights Watch zwróciła uwagę, że rządowa presja na opozycję, społeczeństwo obywatelskie i media w Republice Środkowoafrykańskiej nasiliła się w okresie poprzedzającym głosowanie.

Głosowanie zostało zbojkotowane przez główne partie opozycyjne i organizacje społeczeństwa obywatelskiego, a także przez uzbrojone grupy rebeliantów. Opozycja skarżyła się na brak aktualnego spisu wyborców i twierdziła, że instytucje, których zadaniem jest zagwarantowanie wolnego i uczciwego głosowania, nie są niezależne.

Według Human Rights Watch, urzędnicy rządowi namawiali i grozili przeciwnikom referendum, a władze zakazały również wiecu opozycji w stolicy, starając się powstrzymać wrogość wobec plebiscytu.

Touadera został wybrany na prezydenta po raz pierwszy w 2016 r., gdy kraj, z pomocą Francji i ONZ, wyszedł z wojny domowej. W 2020 r. wygrał on drugą pięcioletnią kadencję, po głosowaniu przerwanym przez kilka wtargnięć uzbrojonych grup rebeliantów. Miał już wtedy mocne wsparcie wagnerowców. Teraz okazuje się, że wciąż RŚA należy do silnego bloku państw w centrum Afryki związanych z Rosją.

W wyniku przewrotów wojskowych prorosyjskie reżimy doszły w ostatnich latach do władzy w wielu krajach afrykańskich, w tym w Mali i Burkina Faso. Tam też, podobnie jak w Republice Środkowoafrykańskiej, rozmieszczono najemników Grupy Wagnera. Pod koniec lipca zamach stanu miał też miejsce w Nigrze. Uznawany przez społeczność międzynarodową prezydent Mohammed Bazoum, którego obalenie ogłosili wojskowi puczyści, zaapelował do USA i społeczności międzynarodowej o pomoc w przywróceniu porządku w kraju. Wyraził obawę, że z powodu działań rebeliantów cały region Sahelu "może znaleźć się pod wpływem Rosji za pośrednictwem Grupy Wagner, której brutalny terroryzm był w pełni widoczny na Ukrainie".

Republika Środkowoafrykańska jest ogniwem łączącym wspomniany Sahel z choćby Sudanem. To ważny łańcuch wpływów politycznych i biznesowych dla Rosji. Wyniki referendum w RŚA muszą jeszcze być ratyfikowane przez Trybunał Konstytucyjny, który ma opublikować ostateczny wynik 27 sierpnia. Nowa konstytucja wydłuża kadencję prezydenta z pięciu do siedmiu lat i znosi limit dwóch kadencji. Nie ma już przeszkód, by 66-letnia głowa państwa po raz trzeci ubiegała się o prezydenturę w 2025 roku. Jeśli zostanie wybrany, może spędzić u steru 16 lat. Pod rosyjską ochroną i umożliwiając Rosjanom rabunek złóż naturalnych kraju.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal i.pl codziennie. Obserwuj i.pl!

dś