18+

Treść tylko dla pełnoletnich

Kolejna strona może zawierać treści nieodpowiednie dla osób niepełnoletnich. Jeśli chcesz do niej dotrzeć, wybierz niżej odpowiedni przycisk!

Przywileje górnicze do skasowania [LISTA PRZYWILEJÓW]

Aldona Minorczyk-Cichy
Przywileje gwarantuje tej grupie zawodowej Karta górnika
Przywileje gwarantuje tej grupie zawodowej Karta górnika arc.
Emerytury górnicze tylko dla osób pracujących przy wydobyciu węgla - to jedna z zapowiedzi reform, która padła w exposé premiera Donalda Tuska. Komu konkretnie przywilej szybszego przejścia na emeryturę zostanie zabrany? Kto to prawo zachowa? Zobaczcie na zdjęciach, jakie przywileje mają górnicy.

Rząd nie ujawnia na razie szczegółów w tej sprawie, bo zapewne sam ich nie zna. Zmiany w prawie zostaną poprzedzone konsultacjami społecznymi, w tym ze związkowcami. Pewne jest jedno - łatwo nie będzie.

MARKOWSKI: CZTERNASTEK I NAGRÓD BARBÓRKOWYCH BYM NIE ZABIERAŁ

Wacław Czerkawski, wiceprzewodniczący Związku Zawodowego Górników w Polsce, zapowiedział: "Będziemy czekać na szczegóły tego projektu".

ZOBACZ, KIEDY PRZEJDZIESZ NA EMERYTURĘ - TABELA WG MIESIĘCY I LAT

Co powiedział premier?

A co właściwie zapowiedział premier? Oto jego słowa z exposé: "Jeśli chodzi o uprzywilejowane warunki przechodzenia na emeryturę w górnictwie, będziemy proponowali utrzymanie tych przywilejów wyłącznie dla tych, którzy pracują bezpośrednio przy wydobyciu, we wszelkiego rodzaju kopalniach, ale wyłącznie tych, którzy pracują bezpośrednio przy wydobyciu."

BĘDZIEMY PRACOWAĆ DO 67. ROKU ŻYCIA. SPRAWDŹ, CZY NOWE PRZEPISY DOTYCZĄ TAKŻE CIEBIE

Czterdziestoparoletni emeryci na Śląsku nie należą do rzadkości. Na dodatek część z nich zaraz po opuszczeniu murów kopalni pojawia się w niej ponownie, tyle że jako pracownicy firm zewnętrznych. Pozostali znajdują pracę w innych branżach. Ze względu na niskie wykształcenie - zwykle w ochronie. Jeszcze inni zakładają swoje firmy. Takich, którzy korzystają z uroków emeryckiego życia, uprawiając ogródek i hodując gołębie, jest naprawdę niewielu.

PROF. BARCZAK: DLA SYSTEMU EMERYTALNEGO NAJLEPSZE BY BYŁO, GDYBY LUDZIE PRZECHODZILI NA EMERYTURĘ I UMIERALI PO PÓŁ ROKU

Odrobina historii

Uprzywilejowanych branż w Polsce jest niemało. Niewątpliwie jednak ulubieńcami państwa są i byli górnicy. Tradycja szczególnych uprawnień tego zawodu pochodzi jeszcze z czasów feudalnych. Atrakcyjność górnictwa przeniosła nadanie jego pracownikom wolności osobistej oraz niezależności od miejscowej władzy administracyj-no-sądowej. Rangę branży zwiększył dodatkowo tzw. deputat barbórkowy z 1920 roku, czyli: "ćwiartka wódki, 20 dekagramów kiełbasy i dwie bułki".

REWOLUCJA W EMERYTURACH [TABELA WALORYZACJI KWOTOWEJ]

W socjalizmie górników postrzegano powszechnie jako elitę klasy robotniczej. Zazdroszczono im zarobków, mieszkań i licznych uprawnień, w tym sklepów na książeczkę "G", w których mogli kupić luksusowe jak na tamte czasy towary - za to, że pracowali w niedziele.

ZOBACZ, ILE ZARABIAJĄ GÓRNICY [TABELA PŁAC]

Do dziś, mimo zmian ustrojowych w naszym kraju, zawód ten cieszy się dużym uznaniem i szacunkiem. Cieszą się i sami górnicy. W kapitalistycznej Polsce także są bowiem najbardziej uprzywilejowaną grupą zawodową, a gwarantowane im przywileje obejmują znacznie więcej niż symboliczną "wałówkę".

* CZYTAJ KONIECZNIE:

*ZOBACZ CZEGO NIE KUPOWAĆ KOBIECIE POD CHOINKĘ. LISTA NAJGORSZYCH PREZENTÓW
*LISTA NAJGORSZYCH PREZENTÓW POD CHOINKĘ DLA MĘŻCZYZNY. ZOBACZ
*GYSZYNKI DO KOŻDEGO ŚLONZOKA - TO KUP HANYSOWI
*NAJLEPSZE PREZENTY POD CHOINKĘ - PORADNIK DZ [ZDJĘCIA I CENY] - ZOBACZ KONIECZNIE
*Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera

Bonusy za węgiel

Bonusem, który najtrudniej zaakceptować pracownikom branż innych niż górnictwo, są dwie dodatkowe pensje - górnicy otrzymują w ciągu roku nie 12, ale 14 wypłat. Wypłaty miesięczne dopełniają dwie okazyjne: tzw. barbórkowa (wypłacana 4 grudnia) oraz nagroda z zysku, czyli tzw. czternastka. Tę ostatnią dostawali nawet wtedy, gdy sektor przeżywał trudne czasy, a kopalnie notowały straty.

REWOLUCJA W EMERYTURACH [TABELA WALORYZACJI KWOTOWEJ]

Uposażenie górników składa się także z około 20 innych przywilejów, wymienionych w Karcie górnika. Na jej podstawie pracownikom należą się:
- bezpłatne bilety kolejowe na urlopowe przejazdy,
- dodatek na wyprawkę szkolną dla dzieci (tzw. ołówkowe)
- deputaty węglowe (maksymalnie 8 ton rocznie) lub ich równowartość pieniężna.

ZOBACZ, KIEDY PRZEJDZIESZ NA EMERYTURĘ - TABELA WG MIESIĘCY I LAT

Prawo do tego ostatniego przywileju obejmuje nie tylko czynnych górników, ale też górniczych emerytów i rencistów oraz wdowy po górnikach (do 2,7 tony rocznie).

MARKOWSKI: CZTERNASTEK I NAGRÓD BARBÓRKOWYCH BYM NIE ZABIERAŁ

Tylko w Kompanii Węglowej, największej spółce węglowej w Europie, w 2011 roku na ten przywilej zarezerwowano ponad 600 tys. ton węgla. Ta wielkość wynika wprost z liczby osób uprawnionych do deputatów - 59,5 tys. pracowników czynnych i około 146 tys. emerytów i rencistów. Ci pierwsi otrzymają 475 tys. ton węgla, wartego 158 mln zł. Ci drudzy - 407 tys. ton, wartych 120 mln zł. Po śmierci emeryta górniczego uprawnienia do deputatu dziedziczy żona.

Zegarek musi być

Górnikowi należą się także: dodatki funkcyjne, premie regulaminowe, rozliczenia za godziny nadliczbowe, dodatki za zmianę nocną, wczasy pod gruszą. Do tego dochodzą jeszcze nagrody jubileuszowe. Po 25 latach pracy pod ziemią otrzymują też pamiątkowy zegarek i szpadę górniczą.
Z tytułu pracy w uciążliwych warunkach górnicy dostają też posiłki regeneracyjne. W tej branży przyjęło się, że pracodawca zapewnia wysokokaloryczny posiłek całej załodze, a nie tylko osobom pracującym pod ziemią. Dostają go też pracownicy administracji.

REWOLUCJA W EMERYTURACH [TABELA WALORYZACJI KWOTOWEJ]

W 2006 roku, po negocjacjach ze związkowcami, prawo do posiłków finansowanych przez zakład pracy utraciło w samej Kompanii Węglowej ponad 5 tys. pracowników. Obecnie w większości kopalń posiłki nie są wydawane bezpośrednio, ale w formie bonów, które można zrealizować w wybranych sklepach, stołówkach lub bufetach.

ZOBACZ, KIEDY PRZEJDZIESZ NA EMERYTURĘ - TABELA WG MIESIĘCY I LAT

Co dla mundurowych

Według zapowiedzi premiera Donalda Tuska, nowe zasady przechodzenia na emeryturę w służbach mundurowych zaczną obowiązywać osoby wstępujące do służby od lipca 2012 roku. Wiek emerytalny zostanie ustanowiony na 55 lat, a staż służby wydłużony do 25 lat. Obecnie emerytura policyjna przysługuje funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby, który w dniu zwolnienia legitymuje się stażem 15 lat służby. Jak mówi Roman Wierzbicki, szef zarządu wojewódzkiego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów w Katowicach, już trzykrotnie w różnych sytuacjach mundurowi słyszeli od premiera, że reforma emerytalna, czyli wydłużenie czasu pracy do co najmniej 25 lat, ma objąć tylko nowo przyjętych do służby. - Ja jednak premiera postrzegam jako polityka i niekoniecznie jego deklaracjom wierzę. Wolałbym je usłyszeć od ministra finansów - dodaje. JJ

Sędziowie i prokuratorzy

Sędziowie i śledczy mają być włączeni do systemu emerytalnego ZUS. Odebranie przywilejów już pracującym kosztowałoby miliardy złotych. Oznaczałoby to, że sędziowie i prokuratorzy po ukończeniu 65. roku życia (bez względu na płeć) nie dostaną uposażenia równego 75 proc. wynagrodzenia na ostatnio zajmowanym stanowisku (w zamian za zakaz dorabiania), ale normalną emeryturę.

REWOLUCJA W EMERYTURACH [TABELA WALORYZACJI KWOTOWEJ]

Wszystko wskazuje na to, że nowe uregulowania nie obejmą sędziów i prokuratorów, którzy dziś pracują. Gdyby rząd chciał odebrać im ich uprawnienia, musiałby najpierw odprowadzić do ZUS miliardy złotych. Od ich uposażeń nie są bowiem potrącane składki emerytalna, rentowa ani chorobowa. JJ

Duchowni w systemie

Po raz pierwszy w exposé podniesiony został temat emerytalnych zabezpieczeń duchownych. Premier zapowiedział koniec z finansowaniem przez budżet emerytur duchownych. Jak stwierdził, duchowni powinni "uczestniczyć w powszechnym systemie ubezpieczeń społecznych".

Składka emerytalna księży jest dziś finansowana z budżetu państwa za pomocą Funduszu Kościelnego. Z jego środków odprowadzane są składki emerytalne za tych duchownych, którzy nie są zatrudnieni na etatach, np. w szkołach czy w wydawnictwach, gdzie składki odprowadzają ich pracodawcy, oraz za siostry klauzurowe i misjonarzy.

W tym roku z budżetu państwa do Funduszu Kościelnego przekazane zostało ponad 89 mln zł. Jeśli będą zmiany w finansowaniu składki emerytalnej księży, mogą być potrzebne korekty w konkordacie. MOKR

Czy wiesz, że...

» Obecny system powoduje, że mamy dziś najmłodszych emerytów w Europie. Podczas gdy w Polsce średni wiek emerytalny wynosi 57 lat, to w krajach Europy Zachodniej - 65 lat, czyli o osiem lat więcej. Wskutek tego pracuje dzisiaj w Polsce tylko 54 proc. osób w wieku produkcyjnym.

» Ponad 20 mld zł rocznie kosztują nas emerytury wypłacane największym grupom zawodowym - górnikom (190 tys. osób), kolejarzom (150 tys. osób) i nauczycielom (275 tys. osób).

» Wcześniejsze emerytury dla wielu grup zawodowych to spuścizna po PRL, podobnie jak deputaty węglowe, wieloletnie gwarancje zatrudnienia w energetyce i utrzymywanie z państwowych pieniędzy wielu zakładowych ośrodków wypoczynkowych. AMC

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na i.pl Portal i.pl