Przemoc ma płeć. Doświadczają jej głównie kobiety i dzieci

Każdego roku od 700 tysięcy do miliona Polek doświadcza przemocy fizycznej lub seksualnej. Według statystyk co dziesiąta kobieta w naszym kraju przeżyła gwałt lub jego usiłowanie. Gwałconych jest co roku 30 tys. Polek. Przemocy bardzo często doświadczają we własnym domu. W 2013 roku policja odnotowała 87 tys. ofiar, które zostały skrzywdzone przez członka rodziny. W aż 86 proc. takich przypadków skazani otrzymują karę więzienia w zawieszeniu, a zaledwie 4 proc. z nich musi wyprowadzić się z miejsca, w którym mieszka z ofiarą przemocy. Obojętność i brak działania często prowadzi do tragedii. W wyniku przemocy domowej co roku ginie w Polsce około 150 kobiet - każdego tygodnia średnio trzy.

Takie dane wypływają z raportu prof. Beaty Gruszczyńskiej z Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. Zostały one przytoczone przy okazji dyskusji na temat ustawy o ratyfikacji Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Konwencja antyprze- mocowa została ratyfikowana w tym roku. Nie oznacza to jednak, że problem zniknął.

Temat przemocy podejmuje wiele organizacji, m.in. Stowarzyszenie Kobiet Konsola. Już niebawem odbędzie się zorganizowana przez nie kampania 16 Dni Akcji Przeciw Przemocy ze Względu na Płeć.

Przemoc ma płeć
Przemoc jest zjawiskiem, które w ponad 90 proc. dotyczy kobiet i dzieci. Doświadcza jej zaledwie kilka procent mężczyzn. Na to chcą zwrócić uwagę organizatorzy międzynarodowej Kampanii 16 Dni Akcji Przeciw Przemocy ze Względu na Płeć. Również w Poznaniu przez ponad dwa tygodnie na chętnych czeka szereg spotkań i warsztatów.

- Niestety, przemoc ma płeć - mówi Aleksandra Sołty- siak-Łuczak, prezes zarządu Stowarzyszenia Kobiet Konsola, organizatora akcji. - Fakt ten pomijają politycy. Nawet, gdy mówią o przemocy, nie uwzględniają kogo ona w szczególności dotyczy.

Jak podkreśla, kobiety doświadczają na co dzień nie tylko przemocy fizycznej i psychicznej, ale też ekonomicznej.

- To na przykład wydzielanie pieniędzy na zakupy, kontrola rachunków - wylicza Aleksandra Sołtysiak-Łuczak.
O problemie przemocy trzeba mówić głośno

W tym roku organizatorzy poznańskiej akcji chcą skupić się np. na zagadnieniu „consent to sex”, czyli zgody na seks.

- Ludzie są coraz bardziej świadomi. Nadal wielu z nich myśli jednak, że nie musi pytać swojego partnera o zgodę w sytuacji intymnej - tłumaczy Barbara Sinica ze Stowarzyszenia Kobiet Konsola. Jak wyjaśnia, w czasie warsztatów uczestnicy będą zastanawiać się m.in., czym jest zgoda oraz jak rozpoznać, że kobieta ma ochotę na seks.

Innym zagadnieniem, jakie zostanie poruszone w czasie kampanii to przemoc w stosunku do kobiet uchodźczyń i imigrantek.
- Ich prawa są łamane. Doświadczają one przemocy nie tylko we własnym kraju, ale również, że strony Polaków - wyjaśnia Barbara Sinica. - Ludzi trzeba w tej kwestii edukować. O przemocy trzeba mówić głośno.

Zwłaszcza że głusi na ten problem bywają politycy, o czym świadczy zamieszanie wokół ratyfikacji konwencji antyprzemocowej. Dla rządzących ważniejsze są inne problemy.

Jak podkreślają organizatorzy kampanii, ważne jest podejście mężczyzn do kwestii przemocy.

- Jest coraz lepiej, w nasze akcje angażuje się coraz więcej panów, lecz nadal jest spora grupa, która pyta, dlaczego nie zajmiemy się problemem przemocy w stosunku do mężczyzn lub reaguje złością, pytając, czego od nich chcemy - mówi Barbara Sinica.

Jak wyjaśnia, nawet gdy mężczyzna nie jest sprawcą przemocy, nie oznacza, że go ten problem nie dotyczy.

- Mężczyźni nie mogą być obojętni na przemoc w ich otoczeniu. Może się zdarzyć, że jej sprawcami są członkowie rodziny czy znajomi - wyjaśnia Barbara Sinica.

W zeszłym roku w ramach Kampanii 16 Dni Akcji Przeciw Przemocy ze Względu na Płeć w Poznaniu odbył się happening na placu Wolności. W tym roku jej organizatorzy postawili na spotkania i warsztaty.

- Pragniemy dotrzeć do jak największej grupy mieszkańców. Chcemy ich aktywizować - tłumaczy Barbara Sinica.

Łamanie praw kobiet to pogwałcenie praw człowieka

Kampania 16 Dni Akcji Przeciw Przemocy ze Względu na Płeć ma charakter międzynarodowy. Została zainicjowana w 1991 roku przez Women’s Glo- bal Leadership Institute. Szacuje się, że dziś odbywa się w ponad 170 krajach, w tym wielu polskich miastach - oprócz Poznania m.in. we Wrocławiu, Krakowie, Gdańsku, Warszawie, Łodzi, Opolu, Lublinie czy Białymstoku.
Data wydarzenia została wybrana nieprzypadkowo. Akcja rozpoczyna się 25 listopada - w Międzynarodowy Dzień Przeciwko Przemocy Wobec Kobiet, a jej zakończenie zaplanowano na 10 grudnia - Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka. Jak tłumaczą organizatorki akcji, wybór tych dat to symboliczne podkreślenie faktu, że prawa kobiet są prawami człowieka, a przemoc wobec nich jest ich pogwałceniem.

Co będzie się działo?
Kampania 16 Dni Akcji Przeciw Przemocy ze Względu na Płeć będzie się odbywać w dniach 25 listopada - 8 grudnia. Jak wygląda program?

27 listopada
O godz. 18.30, w Centrum Amarant (ul. Słowackiego 19/21) odbędzie się projekcja filmu „Maska twardziela. Przemoc, media i kryzys męskości” w reż. Sut Jhally.
28 listopada
Teatr Forum wystawi spektakl dotyczący kulturowych wzorców męskości i ich wpływu na dyskryminację i przemoc ze względu na płeć. Premiera sztuki odbędzie się o godz. 18, w Centrum Amarant.
28 - 29 listopada
Chłopcy i mężczyźnie będą mogli wziąć udział w warsztatach, dotyczących kulturowych wzorców męskości i przeciwdziałania przemocy ze względu na płeć. Zajęcia odbędą się w Centrum Amarant (w sb. w godz. 9-15, w nd. w godz. 10-16). Obowiązują zapisy.
30 listopada
O godz. 18, w Centrum Bukowska (ul. Bukowska 27/29) zorganizowane zostanie spotkanie pt. „Przemoc wobec migrantek i uchodźczyń a działania lokalne”. Goście będą rozmawiać na temat sytuacji migracyjnej Polski, a przede wszystkimi kobiet-migrantek i uchodźczyń. W spotkaniu wezmą udział: Olesyia Malyugina (Fundacja Inna Przestrzeń), Olya Vasilyeva (Migrant Info Point), Anita Łakoma (Ośrodek Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem w Poznaniu).
1 grudnia
„Przełamać tabu - prawa ofiar przemocy seksualnej” - to tytuł spotkania, które odbędzie się w Centrum Bukowska. W czasie jego trwania zaprezentowane zostaną badania, dotyczące przemocy seksualnej w Polsce, prowadzone przez Fundację na rzecz Równości i Emancypacji STER. Spotkanie rozpocznie się o godz. 18.
2 grudnia
Osoby, które przyjdą o godz. 19 do klubokawiarni „Zemsta” (ul. Fredry 5/3a), będą mogli wziąć udział w wydarzeniu „grrrl power, czyli Karioka Girls Rock Camp”. W programie spotkania znalazła się prezentacja filmu oraz wystawa na temat historii rockowych obozów dla dziewczyn.
3 grudnia
O godz. 18 w siedzibie Fundacji PCPS (Poznańskie Centrum Profilaktyki Społecznej) odbędzie się spotkanie otwarte dla specjalistek i specjalistów, działających i pracujących w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Zapisy pod adresem e-mail: [email protected].
8 grudnia
Czy rozmawianie o dotyku może nie być krępujące? Jak aktywnie się zgadzać i świadomie mówić nie? Czym jest komunikacja w intymnej sytuacji oraz naruszenie czyjejś granicy cielesnej? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań będą szukać uczestnicy warsztatów „Consent czyli zgoda”. Zajęcia odbędą się o godz. 18 w Centrum Amarant. Zapisy pod adresem e-mail: [email protected].