Pracownicy boją się zwolnień. Kryzys dotyka kolejne firmy i branże

- Zamknięto ludziom możliwość pracy, utrzymania się, bytu – skarżyli się kucharze i restauratorzy podczas ostatniej pikiety przed Lubelskim Urzędem Wojewódzkim. Po ogłoszeniu przez premiera Mateusza Morawieckiego czerwonej strefy w całej Polsce, przedsiębiorcy musieli zamknąć lokale gastronomiczne. Pracę utraciły kelnerki i kelnerzy, barmani i barmanki i inne osoby odpowiedzialne za obsługę klientów.

- Z dnia na dzień ludzie tracą pracę - przyznaje Marcin, właściciel kilku restauracji w Lublinie. Równolegle ze zwolnieniami, w przedsiębiorców uderzył gwałtowny spadek przychodów. Z kilku tysięcy złotych przychodów dziennie spadły one do kilkunastu-kilkuset złotych. Dla wielu to za mało, żeby utrzymać się na rynku.

- Szykują się chude miesiące dla wielu ludzi - skarży się Andżelika, sprzedawca w drogerii w galerii w centrum Lublina. Z powodu rządowych obostrzeń wiele jej koleżanek i kolegów ze sklepów odzieżowych, obuwniczych, z elektroniką i z kin pozostało w domach. Części grozi zwolnienie.

- Ginie przynosząca ponad dwa miliardy zł wpływów branża autokarowa. Większość firm transportowych nie przetrwa zimy - skarżą się przedstawiciele Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce.

Straty liczą także hotelarze. Z badania Izby Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego wynika, że aż 82 proc. ankietowanych hoteli ma lub deklaruje, że w najbliższym czasie będzie miało trudności związane z utrzymaniem płynności finansowej. Prawie co trzeci hotel w ubiegłym miesiącu wypowiedział umowy swoim pracownikom. Ponad połowa planuje takie działania przed końcem roku.

Zwolnień najbardziej obawiają się kasjerzy i sprzedawcy – czytamy w podsumowaniu 41. edycji badania Monitor Rynku Pracy realizowanego przez Instytut Badawczy Randstad. Strachem przed utratą pracy żyje co piąta osoba zatrudniona przy sprzedaży, 13 proc. kierowców i 12 proc. pracowników biurowych, administracyjnych oraz specjalistów z wyższym wykształceniem.

Patrząc na branże, największe obawy mają osoby zatrudniane w finansach i ubezpieczeniach (19 proc.), telekomunikacji, IT, hotelarstwie i gastronomii (po 15 proc.). Najbardziej spokojni o swoją przyszłość są urzędnicy (2 proc.), budowlańcy i pracownicy przemysłu (po 5 proc.).

- Warto jednak zaznaczyć, że w ostatnim kwartale roku zwiększyć się może zapotrzebowanie na pracowników w związku z okresem przedświątecznym. Szansą zatem dla pracowników ze wspomnianych branż może być dodatkowa praca, m.in. w przemyśle, handlu i logistyce. Firmy produkcyjne już rekrutują pracowników, którzy będą ich wspierać w okresie szczytu zamówień - mówi Marzena Milinkiewicz, dyrektor operacyjna Randstad Polska. Emocje studzą doniesienia z urzędów pracy.

Bezrobocie rośnie wolno
- Aktualnie nie zaobserwowaliśmy znacznego zwiększenia się liczby osób rejestrujących się jako osoby bezrobotne - mówi Monika Różycka-Górska, rzeczniczka Miejskiego Urzędu Pracy w Lublinie. Od momentu ogłoszenia w Polsce stanu zagrożenia epidemicznego, a następnie epidemii i pandemii koronawirusa do lubelskiego MUP wpłynęło 6589 wniosków o rejestrację osób chcących uzyskać status osoby bezrobotnej. To około 39 osób dziennie.

W związku z przyjętym pakietem ustaw nazywanych tarczą antykryzysową do Miejskiego Urzędu Pracy w Lublinie wpłynęło 29 599 wniosków i uzupełnień o udzielenie wsparcia. Do czwartku pożyczki na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej udzielono 20 403 firmom. Ponad 1,6 tys. podmiotów uzyskało dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników. A to tylko część pomocy.

Lubelski pośredniak dysponuje ponad 179,8 mln zł na wsparcie przedsiębiorstw dotkniętych pandemią. Do czwartku kwota udzielonej pomocy przekroczyła 167 mln zł.

W końcu września 2020 r., według danych GUS, stopa bezrobocia dla Lublina kształtowała się na poziomie 5,7 proc., dla województwa lubelskiego – 7,9 proc., dla całej Polski – 6,1 proc. Dane za październik jeszcze nie zostały opublikowane, ale z informacji napływających do Wojewódzkiego Urzędu Pracy wynika, że stopa bezrobocia w regionie utrzyma się na poziomie 7,9 proc.

- Co ważne, nasze województwo utrzymuje najniższą dynamikę przyrostu bezrobotnych w skali Polski - mówi Marek Kuna, rzecznik WUP w Lublinie. Zdaniem urzędników, to efekt pomocy udzielonej przedsiębiorcom m.in. z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Funduszu Pracy oraz udzielonych mikropożyczek. - W sumie powiatowe urzędy pracy w regionie i Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie ochronił ponad 200 tys. miejsc pracy za kwotę 920 mln zł - wylicza rzecznik WUP.

Pracodawcy niechętnie decydują się na zwolnienia grupowe. Od początku pandemii taki zamiar zgłosiło osiem firm w Lublinie. Do tej pory pracę straciło 45 osób.

Od stycznia do października przedsiębiorcy z województwa lubelskiego zgłosili plany zwolnienia 2315 osób (w tym ok. 1500 dotyczyło osób zatrudnianych w całej Polsce przez firmę Black Red White). Od tego czasu zatrudnienie utraciło 125 pracowników z 12 zakładów.

Dla porównania, w analogicznym okresie ubiegłego roku zwolniono 351 osób. Prawie trzy razy więcej niż w czasie pandemii. Dlaczego?

- Po wprowadzeniu dodatkowych instrumentów rynku pracy przedsiębiorcy nie opłaca się zwalniać pracowników. Po pierwsze, trudno będzie później znaleźć dla niego zastępcę i go wyszkolić. Po drugie, udzielone wsparcie wystarczy, żeby przetrwać ten okres – utrzymuje Kuna.

Jednak jest jeszcze druga strona medalu. Miliardy pomocy udzielonej przedsiębiorstwom zwiększa zadłużenie Skarbu Państwa. We wrześniu wzrosło o 8,9 mld zł do kwoty 1 biliona 100,3 mld zł. Według Federacji Polskich Przedsiębiorców, z powodu wprowadzonych obostrzeń polska gospodarka traci codziennie ponad 660 mln zł.

Zegar tyka.