Polscy palacze puszczą unijny przepis z dymem?

Czarodziejska różdżka Unii w postaci zakazu sprzedaży papierosów mentolowych może nie zadziałać w Polsce. Od 20 maja 2020 roku produkty te mają zniknąć ze sklepów za sprawą unijnej dyrektywy sprzed 6 lat. Unijni urzędnicy wierzą, że docelowo ograniczy to liczbę palących w krajach Wspólnoty. W Polsce może się to jednak nie udać. Jak wynika z badania opinii publicznej przeprowadzonego przez Forum Konsumentów, o zaplanowanym zakazie nie wie blisko połowa palących Polaków. A nawet ci, którzy wiedzą, wcale nie planują rzucić palenia. Co piąty palacz mentolowych papierosów już teraz deklaruje, że będzie je kupował od przemytników. Zaledwie 16 proc. chce przejść na e-papierosy lub podgrzewacze tytoniu, które po 20 maja będą dla palaczy jedynymi legalnymi alternatywami mentolowymi na rynku.
Polscy palacze czują miętę do mentolowych papierosów. Mamy największy odsetek konsumentów tych wyrobów w całej Europie. Spośród 9 mln palących w naszym kraju, po mentolowe warianty papierosów sięga nawet 42 proc. palaczy – podaje Forum Konsumentów w raporcie #ZakazMentoli. Oznacza to, że od 20 maja ponad 3 mln palaczy tych wyrobów w Polsce będzie musiało odnaleźć się w nowej i trudnej dla siebie rzeczywistości. Nie kupią już tych produktów w sklepach. Niestety, nie oznacza to również, że przestaną je palić.
Badanie Fundacji Forum Konsumentów drastycznie odczarowuje szlachetną wprawdzie, ale idealistyczną perspektywę unijnego prawa. Wprowadzenie zakazu nie sprawi, że Polacy zerwą ze szkodliwym nałogiem: aż 9 na 10 ankietowanych palaczy papierosów mentolowych przyznało, że zamierza palić dalej. Połowa zapowiada przerzuci się na zwykłe, niearomatyzowane papierosy. Co piąty palacz „mentoli” (18 proc). przyznaje wprost, że nadal będzie kupować te produkty, ale już na czarnym rynku, od przemytników. Szara strefa zaciera więc ręce, bo po wejściu zakazu w życie nielegalny handel tymi wyrobami może u nas rozkwitnąć na dobre. Tym bardziej, że za naszą wschodnią granicą średnia cena paczki z mentolowymi papierosami waha się od 5 zł do 7 zł. Już teraz co 10 papieros przemycany do Polski jest aromatyzowany. Najczęściej – mentolowy. WHO i Sanepid przestrzegają przed ich używaniem. Nielegalne produkty bez znaków akcyzy nie są kontrolowane i mogą nawet zawierać więcej szkodliwych i toksycznych substancji niż zwykłe papierosy.
Po 20 maja jedynym legalnym źródłem mentolowego aromatu dla palaczy będą e-papierosy oraz podgrzewacze tytoniu typu IQOS. Unijny zakaz nie obejmuje bowiem ani miętowych liquidów do e-papierosów, ani mentolowych wkładów tytoniowych. Choć obydwa rozwiązania nie są wolne od ryzyka, to badania wskazują na to, że mogą być one lepszą alternatywą dla palaczy niż tradycyjne papierosy. Najnowszy raport Public Health England, agencji wykonawczej Ministerstwa Zdrowia Wielkiej Brytanii, potwierdza skuteczność e-papierosów w walce z paleniem tytoniu i podkreśla ich mniejszą szkodliwość w porównaniu z tradycyjnymi papierosami. Z kolei amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków, będąca częścią Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej Stanów Zjednoczonych, po 2 latach analiz i badań nad podgrzewaczem tytoniu IQOS uznała go za „właściwy dla ochrony zdrowia publicznego”. Dodała również, że urządzenia podgrzewające, a nie spalające tytoń, wytwarzają mniej określonych toksyn w mniejszych dawkach niż papierosy tradycyjne. Rzecz w tym, że odsetek palaczy, którzy po wejściu w życie mentolowego zakazu zamierzają z nich korzystać, wynosi zaledwie 16 proc. – jak podaje Forum Konsumentów.