Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Nowy rok powita nas podwyżkami i zmianami przepisów. Sprawdź co Cię czeka w 2013 roku

Marcin Moneta, Wsp. SFO, MR, ARS, SEL, ALKA
Część mieszkańców Wrocławia czekają w nowym roku dwie podwyżki opłat za wywóz śmieci
Część mieszkańców Wrocławia czekają w nowym roku dwie podwyżki opłat za wywóz śmieci Tomasz Hołod
Podwyżki opłat lokalnych, likwidacja niektórych ulg podatkowych, zmiany w stawkach VAT i akcyzie, zmiany w urlopach macierzyńskich, nowe zasady rejestracji do lekarza czy też nowe zasady egzaminów na prawo jazdy - to ważne zmiany, jakie czekają nas w nowym roku. Oto nasz przewodnik.

Zmienią się ulgi w podatku dochodowym

Od stycznia nie warto zbierać faktur za internet - w rozliczeniu podatkowym za 2013 rok już nam się nie przydadzą. Od przyszłego roku ulga przestanie obowiązywać.
Uwaga: ulga została utrzymana dla osób, które dotychczas z niej nie korzystały, ale przysługuje im tylko na dwa lata (2012-2013 lub 2013-2014).

Poważne zmiany dotyczą ulgi prorodzinnej. Nie skorzystają z niej dobrze uposażeni rodzice jednego dziecka, których łączne dochody roczne przekraczają 112 tys. zł. Nic się nie zmieni dla rodziców z jednym dzieckiem, których zsumowane roczne zarobki są mniejsze od tej kwoty oraz dla tych osób, które mają co najmniej dwójkę dzieci (bez względu na wysokość dochodów).

Fiskus od przyszłego roku będzie premiował te rodziny, w których jest co najmniej troje dzieci. Dla nich ulga zostanie zwiększona o 50 proc. na trzecie i kolejne dziecko - wyniesie 139,01 zł miesięcznie na każde dziecko. Roczna ulga przysługująca za jedno dziecko wyniesie więc 1668,12 zł. Odpis za troje dzieci wyniesie łącznie 3336,12 zł - to o 556 zł więcej niż obecnie.

Rosną VAT i akcyza

Po kieszeni dostaną ci, którzy często wysyłają przesyłki i korzystają z usług Poczty Polskiej. Zgodnie z nowelizacją ustawy od przyszłego roku tzw. niepowszechne usługi pocztowe (paczki, przesyłki) świadczone przez operatora publicznego będą objęte 23-proc. stawką VAT.
Więcej zapłacimy za wypad do kawiarni. Taką samą stawką - 23-procentową - będą objęte kawa i herbata.
Nie mamy dobrych wieści dla kinomanów: od przyszłego roku VAT na bilety do kina wzrośnie o 15 proc. - z 8 proc. do 23 proc.
Również za upodobanie do nikotyny trzeba będzie zapłacić więcej. Według szacunków paczka papierosów zdrożeje o 60 groszy. Po tej podwyżce VAT i akcyza będą stanowić w sumie około 85 proc. ceny paczki papierosów.
Na obecnym poziomie pozostaną stawki akcyzy za wyroby alkoholowe - zmiana dotyczy tylko cydru (lekkiego napoju alkoholowego z jabłek) oraz perry (napój z gruszek). Stawki akcyzy w przypadku tych alkoholi zostaną zrównane ze stawkami za piwo.
Z początkiem nowego roku bez zmian pozostaną stawki akcyzy za paliwa. Czy to się zmieni w trakcie roku? Niewykluczone. Unia Europejska przygotowuje dyrektywę, która zmienia zasady naliczania akcyzy za paliwa kopalne. Niezależnie od tego rząd podniesie stawkę opłaty paliwowej - wzrośnie o poziom inflacji, czyli o 4 proc.

Uwaga, gaz stanieje

Koniec roku przyniósł zaskakujące, dobre informacje dla tych, którzy gotują na kuchenkach gazowych lub ogrzewają domy tym paliwem. Z początkiem nowego roku opłaty za gaz dla klientów indywidualnych spadną średnio o około 10 proc. Nowa taryfa, którą zatwierdził już Urząd Regulacji Energetyki, będzie obowiązywać do końca września 2013.
Do połowy przyszłego roku pozostaną na obecnym poziomie ceny energii elektrycznej. Potem mogą pójść w górę.

Podatki i opłaty lokalne

Nadchodzący rok wiąże się z istotnymi podwyżkami danin lokalnych. Praktycznie każde prezydenckie miasto na Dolnym Śląsku planuje podwyżkę podatku od nieruchomości, opłaty za wywóz śmieci czy też za wodę.

Wrocław

Będą dwie podwyżki: pierwsza w styczniu, druga w lipcu. W styczniu opłaty za wywóz śmieci dla mieszkańców spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych wzrosną o 100 proc. Niesegregowane odpady komunalne z Wrocławia będą trafiać tylko do jednej, prywatnej instalacji, gdzie będą przetwarzane. Ceny wzrosną, bo wysokie stawki za przyjęcie odpadów ustaliła firma Chemeko-System.

W połowie roku stawki za odbiór śmieci zmienią się ponownie, bo na mocy nowych przepisów to gmina będzie w całości odpowiadać za wywóz odpadów. Radni nie przegłosowali jeszcze uchwały w tej sprawie. Projekt zakłada, że część wrocławian będzie płacić od metra kwadratowego mieszkania, a pozostałym opłata będzie naliczana od każdego lokatora.

Jeżeli na jednego mieszkańca przypada więcej niż 30 mkw. powierzchni lokalu, opłata za śmieci zostanie ustalona na podstawie liczby osób zamieszkujących tę nieruchomość. To oznacza, że dwuosobowa rodzina płacić będzie "od głowy", jeśli jej mieszkanie ma więcej niż 60 mkw., trzyosobowa - więcej niż 90 mkw., czteroosobowa - 120 mkw. itd.
To nie koniec różnic. Opłaty będą też zależeć od tego, czy odpady są segregowane i od wielkości budynku. Oto stawki opłat, gdy w budynku są więcej niż cztery mieszkania:
Za 1 mkw.: 0,85 zł, jeżeli odpady są zbierane i odbierane w sposób selektywny, 1,27 zł - jeżeli nie są segregowane.
Za każdą osobę: 19 zł - jeżeli odpady są zbierane i odbierane w sposób selektywny, 28,50 zł - jeżeli nie są segregowane.
Gdy w budynku są mniej niż cztery lokale:
Za 1 mkw.: 0,95 zł - jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny, 1,42 zł - jeżeli nie są segregowane.
Za każdą osobę: 22 zł - jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny, 33 zł - jeżeli nie są segregowane.

Wrocławianie w przyszłym roku mogą się spodziewać też podwyżki opłat za wodę i ścieki, choć na razie nie wiadomo, o ile. Wstępnie mówi się o 8-10 proc. Podwyżki wejdą w życie prawdopodobnie w marcu.

Jelenia Góra

Wywóz śmieci. Obecnie mieszkańcy płacą miesięcznie 14,50-17 zł za osobę. Po lipcowej podwyżce będzie to 18 zł miesięcznie za posegregowane śmieci. Wywóz nieposegregowanych odpadów będzie kosztował 28 zł.

Bilety komunikacji miejskiej. Bilet normalny kosztuje 2,60 zł, od 1 stycznia - 3 zł. Miesięczny, imienny bilet na terenie Jeleniej Góry zdrożeje o 10 zł i będzie kosztował 100 zł.

Podatki od nieruchomości. Stawki wzrosną od 4 proc. do prawie 47 proc. z zależności od kategorii nieruchomości. Podwyżkę najbardziej odczują właściciele mieszkań i domów ogrzewanych ekologicznymi źródłami ciepła. Wskaźnik wzrostu w tym przypadku wyniesie aż 46,88 proc. O ponad 12 proc. (do 0,73 zł za 1 mkw.) zostanie podniesiona opłata za mieszkania i domy ogrzewane w tradycyjny sposób.

Wałbrzych

Podatek od nieruchomości. Podwyżka z 0,70 zł za 1 mkw. wzrosnie do 0,73 zł.
Od lipca zmienią się także ceny za wywóz śmieci: 12 zł za miesiąc od osoby (jeśli będą segregowane śmieci), 20 zł (gdy nie będą segregowane).

Legnica
Wywóz śmieci. Opłata wyniesie od lipca 13,70 zł od osoby za śmieci segregowane oraz 17,80 zł za śmieci niesortowane.
Podatek od nieruchomości. Od 1 stycznia wynosić będzie 70 gr za 1 mkw. w przypadku budynków mieszkalnych (obecnie 69 gr).
Opłata za odprowadzanie ścieków. Wyniesie 4,89 zł za 1 m sześc. (obecnie 4,55 zł) dla gospodarstw domowych. Bez zmian pozostanie cena wody (4,22 zł za m sześć.).

Głogów

Wywóz śmieci. Od lipca opłata wyniesie miesięcznie 12 zł od osoby (jeśli śmieci będą segregowane) lub 16,50 zł (bez segregowania). Do tej pory było to od 6 do 15 zł od osoby.

Bilety kolejowe

Mieszkańcy Wrocławia prawdopodobnie już w styczniu będą mogli podróżować koleją na terenie miasta z kartą Urbancard. Dzisiaj korzystają z niej w autobusach i tramwajach komunikacji miejskiej.

Przewozy Regionalne i spółka Koleje Dolnośląskie będą honorować Urbancard w pociągach, które kursują po Wrocławiu. Ta zmiana będzie rewolucyjna, bo pasażerowie nie będą musieli kupować dodatkowego biletu. Termin, kiedy pojedziemy pociągiem z Urbancard, będzie znany po 6 stycznia.

Od 1 stycznia Przewozy Regionalne podnoszą ceny biletów. Ceny biletów jednorazowych na pociągi REGIO zmienią się średnio o złotówkę, a w przypadku biletów ulgowych o kilkadziesiąt groszy. Przykładowe ceny biletów jednorazowych na pociągi Regio i interRegio: Wrocław Główny - Jelenia Góra, obecna cena - 22 zł, nowa - 22, 20 zł; Wrocław Główny - Warszawa Centralna, obecna cena - 54,90 zł, nowa - 59,90 zł.

Urlopy macierzyńskie

Obecnie urlop macierzyński wynosi 20 tygodni podstawowych i cztery tygodnie dodatkowe. Od 1 września 2013 wynosić będzie 20 tygodni podstawowych i sześć tygodni dodatkowych oraz będzie można go wydłużyć o kolejnych 26 tygodni.
Z tej możliwości będą mogły skorzystać kobiety, które w momencie wejścia w życie ustawy będą uprawnione do urlopu macierzyńskiego.

Dodatkowo szansę na dłuższy urlop macierzyński będzie mieć osoba, która 1 września będzie w ostatnim tygodniu urlopu. Tym samym będzie mogła przedłużyć go o kolejne pół roku.

W czasie urlopu półrocznego kobieta otrzymywać będzie 100 proc. dotychczasowego wynagrodzenia. Jeżeli postanowi być na macierzyńskim rok, to dostanie 80 proc. pensji. Ważna informacja - jeżeli 14 dni przed planowaną datą porodu kobieta nie zdeklaruje, że idzie na roczny urlop macierzyński, to przez pierwsze pół roku dostawać będzie 100 proc. świadczenie, a jeżeli po tym czasie postanowi urlop przedłużyć - to przez kolejne pół roku dostawać będzie tylko 60 proc. wynagrodzenia.

Istotne jest też to, że rodzice będą mogli się "wymieniać" urlopem. Już teraz po 14 tygodniach matka może zrezygnować z urlopu na rzecz ojca. Wydłużenie urlopów ma zachęcić rodziców do dzielenia się opieką nad dzieckiem. Ważne, że od 20. tygodnia urlopu będzie można łączyć pobieranie zasiłku macierzyńskiego z pracą na pół etatu.

Łatwiej do lekarza

Od stycznia do lekarza pójdziemy z dowodem osobistym. Do tej pory musieliśmy udowodnić, że mamy opłacone składki zdrowotne, pokazując w przychodni czy w szpitalu książeczkę zdrowia czy zaświadczenie RMUA.

Od nowego roku to, czy jesteśmy ubezpieczeni, czy nie, sprawdzi elektroniczny system eWUŚ. Po wpisaniu naszego PESELU do komputera w przychodni zaświeci się on na zielono, co oznaczać będzie, że jesteśmy ubezpieczeni. Gdy pojawi się kolor czerwony, będzie to znak, że nie mamy do tego prawa. Nie będzie to jednak nasze zmartwienie ani placówek zdrowia, lecz tylko NFZ-u.

Jeżeli jesteśmy pewni, że ubezpieczenie posiadamy, to wypełnimy oświadczenie i zostaniemy przyjęci do lekarza. Pacjentom nieuprawnionym nie będzie opłacało się składać fałszywych oświadczeń, bo Fundusz wszystko sprawdzi, a potem będzie ścigać takiego pacjenta, by opłacił koszty leczenia. Jeżeli okaże się jednak, że pacjent posiadał uprawnienie do świadczeń, a nie został zgłoszony do ubezpieczenia przez pracodawcę, nie poniesie żadnych konsekwencji.
Nowe zasady będą stosowane w przychodniach i szpitalach, które przystąpią do systemu. Placówki, które nie chcą go wprowadzać, będą przyjmować chorych na starych zasadach.

Opaski identyfikacyjne w szpitalach

Od stycznia każdy szpital powinien wprowadzić elektroniczne opaski, które nosić będą na nadgarstkach pacjenci. Mają one zastąpić karty chorobowe, które obecnie wiszą przy łóżkach pacjentów. Zmiany te mają ograniczyć pomyłki, które zdarzają się przy wykonywaniu zabiegów lub podawaniu leków.

Opaski w formie kodu kreskowego zawierać będą imię i nazwisko pacjenta, datę urodzenia i informacje o lekarzu prowadzącym. By dane odczytać, szpitale kupić muszą też specjalne czytniki. Odczyt danych spoczywał będzie na personelu.
Opaski mają ułatwić pracę lekarzom i pielęgniarkom, a pacjentom oszczędzić konieczności wielokrotnego podawania swoich danych.
Obowiązek sprawdzenia, czy szpitale stosują opaski, spoczywa na wojewodzie.

Egzaminy na prawo jazdy

Na podstawie wymaganych dokumentów wydział komunikacji urzędu miasta lub starostwo powiatowe wygeneruje w systemie teleinformatycznym profil kandydata na kierowcę oraz numer identyfikujący, z którym należy zgłosić się do Ośrodka Szkolenia Kierowców.

Od 19 stycznia 2013 r. na egzaminie teoretycznym trzeba będzie wybrać jedną prawidłową odpowiedź na każde kolejne pytanie. Łącznie będą 32 pytania. Na pierwsze 20 pytań zdający będzie miał możliwość odpowiedzi TAK lub NIE i czas 20 sekund na zapoznanie się z pytaniem oraz 15 sekund na udzielenie odpowiedzi. Na kolejne 12 pytań (odpowiedzi: A, B lub C) kandydat na kierowcę będzie miał 50 sekund na zapoznanie się z pytaniem i udzielenie odpowiedzi. Każde pytanie będzie punktowane w zależności od stopnia trudności od 1 do 3 pkt. Maksymalnie będzie można uzyskać 74 pkt - aby zdać, trzeba uzyskać 68 pkt.

Egzamin praktyczny na placu manewrowym zmieni się tylko dla pojazdów jednośladowych (motocykle). Wprowadzone zostaną nowe zadania egzaminacyjne: przeprowadzenie pojazdu do tyłu, po wyznaczonym stanowisku w kształcie litery "T", slalom wolny (jazda po łukach w kształcie cyfry 8 oraz jazda między 5 bramkami ustawionymi na wyznaczonym pasie ruchu), slalom szybki (jazda między pachołkami ustawionymi na placu manewrowym przy średniej prędkości co najmniej 30 km/h, ominięcie przeszkody przy prędkości najazdowej co najmniej 50 km/h. Zwiększy się wymagany minimalny wiek uprawniający do uzyskania prawa jazdy dla kategorii:
- C, C + E, D1 i D1 + E - 21 lat.
- D - 24 lata.

Zaczną obowiązywać nowe kategorie praw jazdy, m.in. kategorii AM - od 14 lat, uprawniające do kierowania motorowerem i quadem. Dyrektorzy szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych nie będą szkolić i wydawać uprawnień do kierowania motorowerem. W miejsce karty motorowerowej wchodzi nowe prawo jazdy kategorii AM, szkolenie odbywać się będzie w Ośrodku Szkolenia Kierowców, a egzamin w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego.

Od 19 stycznia wejdzie w życie czasowe prawo jazdy. Do tej pory prawo jazdy było wydawane bezterminowo, chyba że lekarz orzekł inaczej. Teraz:

Kategorie AM, A1, A2, A, B1, B, B + E lub T wydaje się na okres 15 lat, z tym że okres ten może być krótszy, o ile wynika to z orzeczenia lekarskiego;

Kategorie C1, C1 + E, C, C + E, D1, D1 + E, D lub D + E wydaje się na okres 5 lat, nie dłużej jednak niż na okres wynikający z orzeczenia lekarskiego i orzeczenia psychologicznego.
Obowiązek meldunkowy

Od nowego roku zniknie obowiązek zameldowania obywateli polskich oraz obywateli UE na pobyt czasowy nieprzekraczający trzech miesięcy. Zrezygnowano także z obowiązku meldunkowego wczasowiczów i turystów.
Od 1 stycznia nie trzeba będzie najpierw wymeldować się w jednym urzędzie, aby dopiero w drugim urzędzie móc zameldować się w nowym miejscu. Wszystkie te czynności wykonamy w jednym urzędzie, z chwilą zameldowania się w nowym miejscu.
Od nowego roku właściciele, dozorcy i administratorzy nieruchomości oraz zakłady pracy nie będą miały obowiązku weryfikowania wypełniania meldunku przez mieszkańców lub pracowników.
Od stycznia 2013 r. będzie można dopełnić formalności meldunkowych w urzędzie przez ustanowionego pełnomocnika.
Zgodnie z projektem od nowego roku wydłużony zostanie z 4 do 30 dni termin na zgłoszenie meldunku.

Odstąpiono od konieczności zgłaszania przy dopełnianiu obowiązku meldunkowego informacji o wykształceniu, obowiązku wojskowym oraz przedkładania książeczki wojskowej. Od nowego roku informacje te nie będą wymagane.
Od stycznia 2013 roku zniesione zostaną również sankcje karne m.in. dla obywateli polskich czy obywateli UE za niedopełnienie obowiązku meldunkowego.
Złagodzono procedury związane z wyjazdem za granicę. Aktualnie osoby wyjeżdżające za granicę na dłużej niż 3 miesiące mają obowiązek zgłosić swój wyjazd w biurze ewidencji ludności. Od stycznia 2013 roku obowiązek ten będzie dotyczył osób, które wyjeżdżają za granicę na dłużej niż 6 miesięcy.

Przepisy paszportowe

Od 17 stycznia 2013 roku zmienią się przepisy dotyczące wydawania paszportów. Do tej pory, by go otrzymać, musieliśmy zgłosić się do punktu paszportowego w miejscu naszego zameldowania. Od stycznia wniosek paszportowy będzie można#złożyć w dowolnym punkcie w kraju. Paszport wyda nam urząd wojewódzki w miejscu, gdzie składamy wniosek, bez względu na miejsce naszego zameldowania.
Łatwiej paszport tymczasowy otrzymają osoby przebywające w Polsce i za granicą, które pilnie potrzebują go ze względu na wykonywaną pracę. W nagłych przypadkach związanych z działalnością zawodową urzędy będą wydawać paszport w trybie pilnym, a więc w ciągu 2-3 dni.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetawroclawska.pl Gazeta Wrocławska