Niemcy. Kim jest nowy przewodniczący CDU? „Laschet prezentuje się jako budowniczy politycznych mostów, a nie ich burzyciel”

Czy ambicje nowego przewodniczącego CDU sięgają urzędu kanclerza Niemiec?
Na pewno tak, wynika to z samego faktu objęcia przewodnictwa w partii. Natomiast Armina Lascheta czeka kilka trudnych miesięcy. Jako premier Nadrenii-Północnej Westfalii dalej musi walczyć z pandemią koronawirusa. To jeden z najbardziej poszkodowanych pod tym względem landów, a jego polityka nie zawsze była pozytywnie oceniana pod tym względem. Wielkim wyzwaniem będzie też pełnienie funkcji przewodniczącego CDU przy realnym sprawowaniu władzy w państwie przez Angelę Merkel. Chodzi o to, by współrządzić razem z nią, ale jednocześnie nie być spadkobiercą jej kontrowersyjnych decyzji. Pierwszym sprawdzianem dla Lascheta będą wybory regionalne w marcu. Pamiętajmy też o potencjalnych konkurentach w wyścigu o fotel kanclerza. W ostatnim czasie premiera Bawarii i szef CSU Marcus Söder cały czas cieszy się sporym zaufaniem publicznym. Jest jeszcze Jens Spahn, choć podczas ostatniej konwencji partyjnej bardzo mocno stracił, ponieważ ubiegał się o stanowisko wiceprzewodniczącego CDU i otrzymał je, ale z najmniejszym wynikiem w porównaniu do pozostałych polityków. Zamiast odpowiadać na pytania delegatów wspierał Lascheta, co zostało bardzo negatywnie odebrane przez działaczy.

Nowy szef CDU długo zwleka z wypowiedzeniem się w sprawie zatrzymania rosyjskiego opozycjonisty Aleksieja Nawalnego, który po 5 miesiącach pobytu w Niemcach po próbie otrucia, zdecydował się wrócić do kraju.
Lashet został wybrany w sobotę, Nawalny przyleciał do Moskwy w niedzielę. Wygląda na to, że nowy przewodniczący nie zdążył okrzepnąć na stanowisku na tyle, żeby wydać oświadczenie w tej sprawie. To również polityk, który dotychczas w mniejszym stopniu zajmował się polityką zagraniczną. Być może te kwestie zostawi na razie kanclerz Merkel oraz niemieckiemu MSZ.

Niektórzy krytycy wskazują, że Armin Laschet jest zwolennikiem miękkiej polityki wobec Rosji.
Według Lascheta współpraca z Moskwą jest trudna, ale niezbędna dla realizacji niemieckich interesów gospodarczych. Chodzi tu zarówno o sferę gospodarczą, jaki i kwestie bezpieczeństwa. Po otruciu Nawalnego Laschet był jedynym z kandydatów, którzy nie chcieli wycofania się z projektu budowy gazociągu Nord Stream 2. To utrzymanie podstaw polityki Angeli Merkel, w tym zasady dialogu za wszelką cenę.

Armin Laschet jako kanclerz Niemiec będzie kontynuatorem polityki Angeli Merkel?
Nowy przewodniczący zaprezentował w czasie wyborów 10-punktową strategię pt. „Impuls 2021”. Jest to centrowa wizja partii i Niemiec, która ma przekonać do poparcia ugrupowania jak największą część elektoratu. Chodzi o to, żeby nie utracić tej części wyborców pozyskanych przez Angelę Merkel, która ma bardziej lewicowe przekonania. W tym momencie największym konkurentem CDU są Zieloni, którzy walczą o status centro-lewicowej alternatywy dla CDU. W swoim wystąpieniu przed głosowaniem Laschet podkreślił, że dużo łatwiej jest dzielić, niż budować kompromisy i prezentuje się jako budowniczy politycznych mostów a nie ich burzyciel Dlatego raczej będzie chciał skapitalizować wysokie poparcie dla obecnej kanclerz i skonsolidować chadecję.

W 2018 roku, gdy przewodniczącą CDU została Annegret Kramp-Karrenbauer, mówiło się, że to ona zostanie następczynią Angeli Merkel. Dlaczego tak się nie stało?
Trzy lata temu jako sekretarz generalna CDU Kramp-Karrenbeuer była postrzegana jako naturalna następczyni Merkel. Ale potem nastąpiła seria wydarzeń, która udaremniła te plany. Przede wszystkim szefowa partii nie miała wpływu na decyzje rządu, ponieważ dołączyła do niego dopiero w czerwcu 2019 roku i to do ministerstwa obrony, czyli jednego z najtrudniejszych resortów. Nie udało jej się też uzyskać dla partii dobrego wyniku w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Wielu wyborców poparło Zielonych, a symbolem utraty kontaktu z młodym, dobrze wykształconym elektoratem z dużych miast było nagranie blogera Rezo. Na popularny w internecie materiał wideo, w którym była mowa o hipokryzji polityków, CDU odpowiedziała oficjalnym stanowiskiem partii na stronie internetowej. Do tego Kramp-Karrenbauer sugerowała, że należy przeprowadzić dyskusję dot. debaty politycznej w internecie, co uruchmiło falę zarzutów o próby wprowadzenia cenzury. Potem w czasie jesiennych wyborów w landach wschodnich ogromny wzrost poparcia odnotowała konserwatywna Alternatywa dla Niemiec (AfD). Bezpośrednio po nich ówczesna szefowa CDU wystąpiła na konwencji partyjnej i spytała, czy ktoś sprzeciwia się jej przewodnictwu. Nikt się nie odezwał, ale powolna erozja jej autorytetu następowała krok po kroku.

Poprzednia szefowa po prostu się nie sprawdziła?
Gwoździem do trumny były wybory w Turyngii jesienią 2019 roku. W tym landzie istniał problem ze stworzeniem koalicji, ponieważ i tam AfD uzyskała bardzo wysoki wynik. W lutym 2020 r. CDU zdecydowała się zagłosować na kandydata liberałów razem z AfD mimo oficjalnego zalecenia ze strony federalnego zarządu CDU, żeby w żadnym wypadku nie popierać tego samego kandydata. Struktury regionalne się nie zastosowały, a gdy Annagret Kramp-Karrenbauer zawnioskowała o ponowne wybory, członkowie CDU w Turyngii się nie zgodzili. Liderce partii pokazano czerwoną kartkę,a partia ponownie potrzebowała nowego szefa. Gdyby nie wzrost poparcia dla CDU dzięki pozytywnej ocenie zarządzania walki z pandemią przez Angelę Merkel, partia nie wyszłaby tak łatwo z kryzysu.

Armin Leschet to pewny kandydat na nowego kanclerza Niemiec?
Decyzja o wyborze kandydatów zapadnie wiosną. Potencjalnym rywalem dla Lescheta jest Marcus Söder oraz Jens Spahn. Myślę, że w pamięci Leschelta pozostanie to, co stało się po rozdzieleniu funkcji przewodniczącego partii rządzącej i kanclerza w czasie kadencji Kramp-Karrenbauer. Jeżeli chadecy chcą dalej rządzić, to nie mogą pozwolić sobie na kolejne wewnątrzpartyjne wybory w najbliższym czasie.