Nadchodzi superbakteria. Nadzieja w młodych gdańskich naukowcach

Informacje o zachorowaniu na Pomorzu ośmiu osób na superbakterię Klebsiella pneumoniae typu OXA-48, oporną na działanie antybiotyków, zbiegło się z informacją o osiągnięciach młodych, gdańskich naukowców - Marcina Pitka i Olgi Grudniak, studentów Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.

Projekt urządzenia diagnostycznego, które na podstawie próbki ze śliny i moczu chorego szybko sprawdzi, jaki antybiotyk pokona konkretną bakterię znalazł się na liście stu technologii medycznych, które mają potencjał zmiany systemu służby zdrowia na lepsze. Lista została właśnie opublikowana na łamach prestiżowego magazynu The Journal of mHealth.

- Nie było łatwo trafić do grona stu najlepszych na świecie - twierdzi Wojciech Giżowski, który wspólnie z Jakubem Wysockim doradza młodym naukowcom, pracując wraz z nimi od czterech lat nad różnymi rozwiązaniami problemu antybiotykooporności. - Lista magazynu The Journal of mHealth stanowi międzynarodowy standard w rankingach technologii medycznych. Przy jej ustalaniu bierze się pod uwagę dziesięć czynników, w tym wpływ na służbę zdrowia, innowacyjność, wartość społeczną czy opłacalność ekonomiczną.

Twórcy listy zwrócili uwagę na fakt, iż gdańscy naukowcy postanowili zmierzyć się z jednym z największych problemów współczesnej medycyny - uodporniania się bakterii na kolejne antybiotyki. W efekcie grozi nam coraz większy kłopot z wyleczeniem infekcji bakteryjnych. Zagraża to także bezpieczeństwu chorych, którzy mogą być zaatakowani przez tzw. superbakterie podczas zabiegów chirurgicznych. W specjalnym raporcie rządu Wielkiej Brytanii zawarto prognozę, że antybiotykooporność za 30 lat będzie powodować więcej zgonów, niż nowotwory i wypadki drogowe łącznie.

Jedną z przyczyn nabywania przez bakterie oporności na antybiotyki, oprócz nadużywania przez pacjentów leków, jest przepisywanie przez lekarzy niewłaściwych antybiotyków na daną chorobę, czyli działanie na chybił-trafił. Lekarze jednak często nie mają wyjścia - choroba się rozwija,a badanie laboratoryjne pozwalające na zastosowanie celowanej terapii nie dość, że jest stosunkowo drogie, to jeszcze daje wyniki dopiero po 48 godzinach. Zwłaszcza u małych dzieci tak długie oczekiwanie na wszczęcie leczenia może być niebezpieczne.

Tymczasem gdańscy naukowcy pracują nad stworzeniem taniego urządzenia, za pomocą którego będzie można przeprowadzić testy u lekarza rodzinnego w każdej przychodni. Podczas jednej wizyty pacjenta pozwoli ono na szybką i tanią selekcję leku i zastosowanie terapii celowanej.

Olga Grudniak i Marcin Pitek w tym roku kończą 21 lat. Są absolwentami klasy biologiczno-chemicznej gdyńskiej „trójki” i jeszcze przed maturą, wspólnie z innymi kolegami i koleżankami ze szkoły rozpoczęli prace nad stworzeniem biomolekuły, zdolnej do selektywnego niszczenia komórek gronkowca złocistego.Nad urządzeniem diagnostycznym, badającym reakcje bakterii na antybiotyki pracują od dwóch lat.

O ich badaniach jest coraz głośniej w świecie. Tylko w ubiegłym roku udało im się dostać do finału konkursu Digital Health Contest na konferencji infoShare 2017 i uczestniczyć w jednym z najlepszych programów akceleracyjnych na świecie, Startupbootcamp Digital Health w Berlinie. W październiku ubiegłego roku założyli oficjalnie w tym celu spółkę Biolumo. Obiecują, że ich urządzenie powinno być ogólnie dostępne już za dwa lata...

U ośmiu pacjentów w trzech szpitalach i hospicjum w różnych miejscowościach Pomorza stwierdzono oporna na leczenie antybiotykami bakterię Klebsiella pneumoniae typu OXA-48.

Według sanepidu nie ma zagrożenia, bo szybko opanowano sytuację i wdrożono odpowiednie procedury.

To druga „superbakteria” odporna na wszystkie dostępne antybiotyki, którą stwierdzono w Pomorskiem. W ubiegłym roku dwie osoby zaraziły się innym szczepem tej samej bakterii o typie oporności New Delhi. Problemem zajmie się zespół, powołany przez wojewodę - m.in. wojewódzcy konsultanci ds. epidemiologii, mikrobiologii lekarskiej, pielęgniarstwa epidemiologicznego. Pacjenci z Pomorza to niechorujący nosiciele.