Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince. Symbol niemieckich zbrodni

Czasem trzeba się zatrzymać, aby móc pójść dalej... I to jest jedno z takich miejsc, które zmuszają do zatrzymania się i refleksji. Refleksji nad tym, do czego prowadzą nienawiść i totalitaryzmy.

Obóz zagłady w Treblince (Treblinka II) został zbudowany przez Niemców w połowie 1942 roku. Stanął obok istniejącego już od roku obozu pracy (Treblinka I). Jego budowa miała stanowić narzędzie do realizacji celów "Akcji Reinhard”, tj. planu likwidacji ludności żydowskiej. Szanuje się, że przez cały okres istnienia zginęło tu łącznie 800 tys. osób. Ludzi mordowano przy pomocy gazów spalinowych w specjalnie do tego wybudowanych komorach gazowych.

Jednym z najbardziej znanych więźniów obozu był Janusz Korczak, lekarz, pedagog, pisarz. Trafił tam najprawdopodobniej 5 sierpnia 1942 w ramach likwidacji warszawskiego getta. Wraz z nim do Treblinki wywieziono ok. 200 jego wychowanków z Domu Sierot.

Ich marsz na Umschlagplatz, z którego ruszyli w swą ostatnią podróż tak zapamiętał Władysław Szpilman:

"Chyba 5 sierpnia (…) przypadkowo stałem się świadkiem wymarszu Janusza Korczaka i jego sierot z getta (…). Spędził z nimi długie lata swojego życia i teraz, w ich ostatniej drodze, nie chciał ich zostawiać samych. Chciał im tę drogę ułatwić. Wytłumaczył sierotom, że mają powód do radości, bo jadą na wieś (…). Gdy spotkałem ich na Gęsiej, dzieci, idąc, śpiewały chórem, rozpromienione, mały muzyk im przygrywał, a Korczak niósł na rękach dwoje najmłodszych, także uśmiechniętych, i opowiadał im coś zabawnego".

Obóz zagłady w Treblince został ostatecznie zlikwidowany 23 lipca 1944 roku. Większość ze znajdujących się tam jeszcze 550 rozstrzelano. Chcąc ukryć dowody swojej zbrodni, Niemcy zniszczyli całą dokumentację i podpalili baraki.

Tereny obozów zagłady i pracy, łącząca je "Czarna Droga", kopalnia żwiru, w której pracowali więźniowie obozu pracy, a także miejsce straceń w pobliskim lesie stanowią dziś Muzeum Treblinka. Niemiecki nazistowski obóz zagłady i obóz pracy.

Obóz zagłady upamiętnia 17 tysięcy bloków kamiennych. Liczba ta nie jest przypadkowa. Oznacza bowiem maksymalną liczbę osób, jaką jednego dnia Niemcy mogli zamordować w komorach gazowych. Na części z nich umieszczono nazwy miejscowości, z których odbywały się transporty. Całe pole kamieni zostało zabetonowane, aby zabezpieczyć znajdujące się tam ludzkie prochy.

Muzeum otwarte jest codziennie w godzinach od 9.00 do 18.30. Wyjątek stanowią święta Bożego Narodzenia i Wielkanoc, kiedy placówka jest zamknięta. Z uwagi na drastyczność tematyki z jaką się wiąże, zwiedzanie zalecane jest osobom powyżej 14 roku życia.

Wstęp do Muzeum jest zasadniczo bezpłatny. Obowiązuje jedynie opłata za parking i toalety w wysokości 7 zł. Ta nie jest jednak pobierana w poniedziałki.

Oprócz zwiedzania indywidualnego placówka oferuje możliwość skorzystania z usług przewodnika. Chęć takiej formy zwiedzania należy zgłosić jednak z dwutygodniowym wyprzedzeniem. Koszt takiej usługi jest uzależniony od preferencji zwiedzających.
W przypadku oprowadzania w języku polskim to 50 złotych za każdą rozpoczętą godzinę. Z kolei zwiedzanie z przewodnikiem w języku angielskim - 80 zł za każdą rozpoczętą godzinę.

Jak oszacować całkowity koszt zwiedzania? Wskazówkę znajdujemy na stronie Muzeum:

• 1 godzina: zwiedzanie wraz z przewodnikiem ekspozycji w budynku Muzeum.
• 2 godziny: zwiedzanie wraz z przewodnikiem ekspozycji w budynku Muzeum oraz zwiedzanie terenu po byłym Obozie Zagłady Treblinka II.
• 3 godziny: zwiedzanie wraz z przewodnikiem ekspozycji w budynku Muzeum oraz zwiedzanie terenów po byłym Obozie Zagłady Treblinka II i Karnym Obozie Pracy Treblinka I.

Co ważne, opłata za zwiedzanie z przewodnikiem zawiera już opłatę za korzystanie z parkingu i toalet.