Ministerstwo Zdrowia chce wprowadzić podatek cukrowy. W górę pójdą ceny słodzonych napojów

WIDEO: Barometr Bartusia

Przygotowany przez Ministerstwo Zdrowia projekt przepisów wprowadzających nowy podatek jest już gotowy i trafił do konsultacji społecznych. Resort Łukasza Szumowskiego chce, żeby dodatkowymi opłatami zostały objęte dosładzane napoje oraz te zawierające różnego rodzaju substancję pobudzające np. kofeinę czy guaranę. W zależności od długości składu i wachlarza zastosowanych słodkich dodatków taksa miałaby wynosić 70-80 gr za każdy sprzedawany litr.

Resort zdrowia liczy, że wyższe ceny zniechęcą Polaków do sięgania po tego typu trunki, które nad Wisłą cieszą się wyjątkową popularnością. Według szacunków każdy z nas tygodniowo wypija średnio ok. 300 ml kolorowych, słodzonych napojów gazowanych. Tymczasem taka porcja może zawierać nawet 30 g cukru, czyli blisko 8 łyżeczek białego kryształu.

Eksperci nie mają wątpliwości, że to właśnie cukier ukryty w butelkach w dużej mierze odpowiada za coraz liczniejszą grupę dorosłych i dzieci z nadwagą i otyłością. Z dodatkowymi kilogramami mierzy się już blisko 60 proc. mężczyzn i ponad 40 proc. kobiet, wśród młodzieży w wieku 11-15 lat nadwagę ma niemal 30 proc. chłopców i 15 proc. dziewcząt.

Nadmierna masa ciała prowadzi zaś do szeregu groźnych chorób cywilizacyjnych. Analitycy NFZ w raporcie poświęconym spożyciu cukru ocenili, że zbyt częste sięganie po napoje słodzone skutkuje rocznie 1,4 tys. zgonów, a ich miłośnicy umierają średnio o 15 lat wcześniej od rówieśników, którzy pragnienie wolą gasić czystą wodą. Już blisko 3 mln Polaków mierzą się z cukrzycą, coraz więcej z nich wymaga specjalistycznej pomocy z powodu powikłań. Średnio co dwie godziny lekarze w Polsce są zmuszeni amputować stopę choremu, u którego cukrzyca doprowadziła do powstania owrzodzeń i ciężko gojących się ran. Nadmiar cukru w diecie prowadzi także do chorób pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, bezdechu sennego, próchnicy i zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów.

Przedstawiciele Światowej Organizacji Zdrowia od lat apelują o wprowadzanie rozwiązań, które miałaby ograniczyć dostęp do różnego rodzaju dosładzanych napojów. Na nałożenie na nie specjalnego podatku dotychczas zdecydowała się m.in. Francja, Wielka Brytania i Meksyk. W tym ostatnim kraju dzięki nowej taksie spożycie dosładzanych trunków spadło o 10 proc., wzrosła za to liczba osób sięgających po mleko czy wodę mineralną.

O wprowadzenie podatku cukrowego także nad Wisłą zabiegali m.in. lekarze i Główny Inspektor Sanitarny. Projekt nowych przepisów nie wszystkim się jednak podoba. Przeciwko wprowadzeniu dodatkowych opłat protestują m.in. organizacje rolników, producentów cukru i jego przetwórców. Zdaniem przedsiębiorców celem resortu zdrowia nie jest wcale promowanie zdrowszej diety, ale przede wszystkim uzyskanie dodatkowych wpływów do budżetu, a ich sprzeciw budzi szczególnie fakt, że opodatkowane mają zostać również niskokaloryczne substancje słodzące stosowane do produkcji tego typu napojów.

Słodzone napoje to nie jedyne produkty, na które dodatkowe taksy zamierza nałożyć resort zdrowia. Skierowany do konsultacji projekt nowych regulacji zakłada również naliczanie opłat od alkoholi sprzedawanych w małych butelkach o objętości do 330 ml, czyli tzw. małpek. W ich przypadku proponowana opłata za każde opakowanie ma wynosić 1 zł. Specjalny podatek obejmie także suplementy diety. Ministerstwo Łukasza Szumowskiego chce, żeby 10 proc. środków przeznaczanych na ich reklamę trafiało do urzędów skarbowych.

Jeśli przepisy zostaną przyjęte przez rząd i parlament mają zacząć obowiązywać już od kwietnia. Ministerstwo Zdrowia szacuje, że wpływy z nowych podatków rocznie wyniosą nawet 3 mld zł! Z tej kwoty blisko 2,8 mld zł trafiłoby na konto Narodowego Funduszu Zdrowia i zasiliło pulę przeznaczaną na leczenie Polaków. Na dodatkowym podatku zyskają także gminy, do których trafi połowa opłat odprowadzanych od sprzedawanych na ich terenie „małpek”.