Między Nowym Ładem a wcześniejszymi wyborami. Problemy koalicji [ANALIZA]

Jarosław Kaczyński próbuje właśnie przełożyć polityczną „wajchę” i narzucić swojej partii nową opowieść o polityce. Zarazem jednak ma coraz poważniejsze kłopoty z panowaniem nad koalicjantami. Widać dość wyraźnie, że szef PiS próbuje przyspieszyć moment powrotu do motywu programu „Nowy Ład”, którego prezentacja została w ostatniej chwili odwołana, gdy tylko zaczęła wzbierać trzecia fala pandemii. Ale jest w tym wszystkim również całkiem słyszalna nuta przywodząca na myśl przejście prezesa PiS w coś, co w partii nazywane jest „trybem wyborczym”.

Sam Kaczyński nie kryje, że koalicja ma poważne problemy - prezes PiS opowiada o tym jednoznacznie i niespodziewanie szczegółowo w wywiadzie dla „Gazety Polskiej”. Choć najgłośniej przebiło się dość obcesowe zdanie o Mateuszu Morawieckim: „Ma moje poparcie i zaufanie, bo gdyby nie miał, to nie byłby tym, kim jest”, w tej rozmowie pada wiele ważniejszych deklaracji. A z rozmowy wyłania się obraz koalicji stojącej na progu rozpadu. „Obawiam się, że jeśli chodzi o Solidarną Polskę, to te nadzieje (na rozsądek i opamiętanie - przyp. red.) mogą okazać się płonne” - mówi na przykład prezes PiS. „Trudno zrozumieć, jaki mają w tym cel, ale na pewno nie jest nim realizowanie interesu naszej Ojczyzny” - to z kolei o Gowinie i Ziobrze w kontekście sejmowych głosowań ich partii przeciwko PiS.

W czwartek w wywiadzie dla „Super Expresu” o możliwości rozpadu koalicji mówił z kolei szef Porozumienia. - Mamy dziś do wyboru: albo się porozumiemy, albo w ciągu roku czekają nas wcześniejsze wybory. Wierzę, że uda nam się porozumieć, ale każdy - podkreślam: każdy - musi zrobić krok wstecz - tak odpowiadał Kaczyńskiemu Jarosław Gowin. Gowin stwierdził przy okazji, że „naturalne różnice między koalicjantami przekroczyły masę krytyczną”.

- Nikt w miarę poważny w partii nie powiedziałby dziś tak z ręką na sercu, że koalicja w obecnym kształcie, przy jej obecnych personaliach i z jej obecnymi problemami na sto procent przetrwa do 2023 roku. Wcześniejsze wybory - jako ewentualność, podkreślam! - na pewno należą do możliwości, które rozważa prezes. Ale nie, osobiście żadnego „trybu wyborczego” jeszcze nie dostrzegam. Dla mnie to, co robi dziś Jarosław Kaczyński, to po prostu branie się za bary z realiami. A one są, jakie są - mówi nam dobrze poinformowany polityk PiS.

- Mamy problem z koalicjantami, jestem tu radykałem i chętnie bym się ich pozbył, ale utrzymujemy jedność w Zjednoczonej Prawicy tak długo, jak to możliwe, i mam nadzieję, że razem pójdziemy do wyborów - to z kolei słowa wicemarszałka Sejmu Ryszarda Terleckiego rzucone do dziennikarzy na sejmowym korytarzu.

Kaczyński udzielił dwóch wywiadów dla dwóch jednoznacznie prawicowych, czy wręcz twardoprawicowych mediów. W rozmowach tych, jakby wbrew profilowi odbiorców, chwilowo odłożył na półkę oskarżenia pod adresem opozycji, a o prowadzonych przez PiS wojnach kulturowych wspominał najwyżej tylko przez chwilę. Zupełnie nie próbował też ciągnąć epidemicznej propagandy sukcesu. Zamiast tego prezes PiS mówił o dwóch kwestiach - o planach na czasy „po Covid-19” i o zagęszczającej się sytuacji w koalicji.

Zacznijmy od pierwszego wątku - bo w ten właśnie sposób Kaczyński próbuje ustawiać narrację PiS na najbliższe miesiące. Szef PiS najpierw udzielił wywiadu naczelnemu „Gazety Polskiej” Tomaszowi Sakiewiczowi i Katarzynie Gójskiej, którzy występowali w imieniu serwisu Albicla.pl. Wywiad retransmitowała telewizja Republika. - Dziś epidemia, pandemia nas skłania ku innemu myśleniu, przynajmniej wielu spośród nas. Do pesymizmu, do takiego przeświadczenia, że ten czas popandemiczny będzie bardzo długi, że będziemy musieli bardzo długo z tego wychodzić. My patrzymy na to inaczej. (...) Głęboko wierzę w to, że rację mają optymiści spośród lekarzy, bo oni się na tym najlepiej znają, i że za kilka miesięcy będzie już po zarazie - mówił w nim Kaczyński.

Prezes PiS mówił też „zarazie”, która „zabrała życie ponad 100 tysięcy Polaków”, jasno zaznaczając, że chodzi także o pośrednie ofiary pandemii, co dotąd praktycznie nie przechodziło przez gardło przedstawicielom obozu władzy. Stwierdził, że wierzy epidemiologom „optymistom”, według których „za kilka miesięcy będzie już po zarazie”. Po czym największy nacisk położył na próbę przedstawienia nadchodzących czasów „po zarazie” jako szansy dla Polski i polskiej gospodarki. Nie brakowało również rozważań o nadchodzących „ciekawych czasach”. Gdyby streścić cały ten przekaz w jednym zdaniu, mogłoby ono brzmieć mniej więcej tak: „Wytrzymajcie jeszcze chwilę, a wszystkim wam się opłaci”. Warto zauważyć, że wywiad odbywał się równolegle ze znacznym przyspieszeniem akcji szczepień.

Polityk PiS: - I co byłoby w tym złego, gdyby prezes dał Polakom trochę nadziei, której dziś tak potrzebują?

Ta ofensywa Kaczyńskiego to na pierwszym poziomie zapewne nic więcej niż kolejna próba wyznaczenia PiS kierunku na czas „po pandemii” i skupienia uwagi na programie „Nowy Ład” - który ma być dla Polski receptą na wyjście z gospodarczego kryzysu, a dla PiS sposobem na przezwyciężenie kryzysu politycznego, w jakim znalazły się rządy Zjednoczonej Prawicy - jedno i drugie na skutek pandemii. Od miesięcy szykował się do tego Mateusz Morawiecki, który po raz pierwszy wspominał o „Nowym Ładzie” w wywiadach jeszcze w grudniu, gdy dopiero zaczynała opadać druga fala pandemii. Dla Morawieckiego i jego politycznej kariery ten program to wręcz „być albo nie być” - bo w PiS scenariusze jego wymiany na skutek „zużycia” w trakcie pandemii krążyły już jesienią. Ale i dla PiS „Nowy Ład” jest niezmiernie ważny - notowania całego rządzącego obozu osłabły, relacje z koalicjantami są już trwale napięte - i kto wie, może program odbudowy kraju i partyjnych notowań będzie