Maseczki chirurgiczne na koronawirusa: jednorazowe, FFP2, FFP3. Jaką maseczkę wybrać?

- Zakaz noszenia przyłbic czy szalików zostaje wprowadzony od najbliższej soboty - poinformował pod koniec lutego minister zdrowia Adam Niedzielski. Tym samym wszyscy zasłaniamy nos i usta jedynie maseczkami.

Rząd zaleca od soboty 27 lutego 2021 roku rezygnację z prawa zakrywania ust i nosa przyłbicami oraz chustkami i szalikami, a w zamian wprowadza obowiązek stosowania skuteczniej chroniących przed koronawirusem maseczek (co ciekawe jednak, w wydanym w piątek 26 lutego rozporządzaniu, wbrew zapowiedziom, nie ma o tym obowiązku słowa, dlatego piszemy, że rząd "zaleca"). Przy czym dopuszczone są zwykłe maseczki bawełniane, ale polecane chirurgiczne. Czym maseczki różnią się od zwykłych maseczek? Jak wygląda maseczka chirurgiczna? Jaką wybrać?

Na sali operacyjnej najczęściej stosowane są jednorazowe maski chirurgiczne typu II z trzech warstw włókniny polipropylenowej. Ich stopień filtracji bakteryjnej (współczynnik BFE) wynosi przynajmniej 98%. Zapewniają skuteczną ochronę zarówno dla lekarza, jak i pacjenta, a zarazem umożliwiają swobodne oddychanie. Są to maseczki jednorazowego użytku, do stosowania w ograniczonym czasie.

Norma europejska EN 14683 dzieli maski chirurgiczne na cztery rodzaje: Typ I, Typ IR, Typ II, Typ IIR.

Maseczki przeciwpyłowe N95 (FFP2)
Maski przeciwpyłowe N95 (tzw. antysmogowe FFP2) posiadają filtr przeciw zanieczyszczeniom mikrobiologicznym. Mogą filtrować co najmniej 95% cząsteczek unoszących się w powietrzu, co gwarantuje wysoką skuteczność. Te maski utrudniają jednak oddychanie, czyli nie nadają się do uprawiania w nich sportu. Co więcej, przy długotrwałym stosowaniu mogą nawet prowadzić do obniżenia odporności.

Maseczki antywirusowe, antybakteryjne FFP3 wielokrotnego użytku

Maska ochronna przeciwzakaźna do wielokrotnego użytku FFP3 powinna posiadać filtr klasy N99, który zatrzymuje 99% zanieczyszczeń pod postacią wirusów, bakterii oraz szkodliwych pyłów. 

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca stosowanie masek klasy FFP2 i FFP3 jako tych dających akceptowalne (stosunek ryzyka do kosztu) zabezpieczenie przed koronawirusem.

FFP1 – zatrzymują około 80% cząstek w powietrzu do wielkości 0,6 μm
FFP2 – zatrzymują około 94% cząstek w powietrzu do wielkości 0,6 μm (amerykański standard N95)
FFP3 – zatrzymują około 99,95% cząstek w powietrzu do wielkości 0,6 μm (amerykański standard N99)

- Jest kwestia mitu, że maski FFP3 i FFP2 chronią przed innymi zanieczyszczeniami niż FFP1. Otóż jest to całkowita nieprawda! - przekonuje Jarek Gawroński, prezes Broyx, producenta masek antysmogowych zaprojektowanych specjalnie do uprawiania sportu.

- Wszystkie te maski są badane na skuteczność filtracji dokładnie tych samych cząstek. Z tym, że FFP3 ma ich odfiltrować 99 do 100%, a FFP1 od 80 do 100%. Maski należy więc dobierać nie pod kątem tego przed czym mają chronić, tylko pod względem tego, jakie jest stężenie szkodliwych substancji w środowisku, w którym będziemy przebywać. Wobec tego:

• jeżeli mamy pracować w kopalni, gdzie występuje NDS (najwyższe dopuszczalne stężenie) x 20 - zakładamy maskę FFP3,
• jeżeli będziemy pracować w sortowni śmieci lub przy przerobie biomasy, gdzie występuje NDS x 10 - zakładamy maskę FFP2,
• jeżeli będziemy chodzić po ulicy, gdzie NDS praktycznie nigdy nie przekracza czterokrotności dozwolonej normy - nie ma sensu zakładać maski innej niż FFP1.

Zakładanie FFP3 na ulicę można porównać do chodzenia w słoneczny dzień w grubej, puchowej kurtce. Przecież ona najlepiej chroni przed zimnem... tylko nie ma sensu, bo będzie nam za gorąco i niewygodnie - mówi Jarek Gawroński.

W związku z coraz większą liczbą mutacji koronawirusa, które są bardziej zakaźne i powodują cięższy przebieg choroby COVID-19, minister zdrowia rekomenduje noszenie maseczek chirurgicznych jednorazowych w każdych okolicznościach.

Polski rząd nie zadekretował jednak obowiązku noszenia jedynie maseczek medycznych czy chirurgicznych, tak jak to funkcjonuje m.in. w Niemczech i Czechach.

Zobacz w galerii, jak wyglądają maseczki chirurgiczne jednorazowe oraz maseczki chirurgiczne typu FFP.

Zgodnie z rozporządzeniem rządu można używać maseczek bawełnianych wielokrotnego użytku, ale mając świadomość, że chronią nas i przechodzące obok nas osoby w sposób ograniczony. Lepiej więc zaopatrzyć się w maseczkę chirurgiczną. Gdy jednak nie mamy takiej możliwości, nie rezygnujmy w przestrzeni publicznej z zakrywania ust i nosa zwykłą maseczką.

Bawełniane maseczki wielokrotnego użytku po każdym wykorzystaniu należy zdezynfekować w jeden z poniższych sposobów:

• wyprać w gorącej wodzie (najlepiej dodatkowo zalać je wrzątkiem lub wrzucić do gotującej się wody, by temperatura przekraczała 60 stopni Celsjusza), a następnie wyprasować gorącym żelazkiem
• włożyć do piekarnika nagrzanego do 70 stopni Celsjusza na 30 minut
• zdezynfekować za pomocą środków antybakteryjnych o zawartości minimum 70% alkoholu

Pamiętajmy jednak, że żadna maseczka, także te z filtrem, o których pisaliśmy powyżej, nie dają stuprocentowej gwarancji uchronienia się przed zakażeniem koronawirusem.