Kredyty na 2% inwestycją w rozwój rodzin i polskiej gospodarki

Zasadniczym celem ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe, która wchodzi w życie od 1 lipca jest poprawa stanu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych społeczeństwa poprzez wsparcie systematycznego oszczędzania na cele mieszkaniowe związane z pozyskaniem pierwszego własnego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, a także - w okresie dużej zmienności uwarunkowań makroekonomicznych, w tym utrzymywania się wysokich stóp procentowych - zwiększenie zdolności do zaciągnięcia i spłaty kredytów udzielanych w celu sfinansowania nabycia lub budowy pierwszego własnego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego.

Kredyt będzie mogła uzyskać osoba do 45. roku życia, która nie ma i nie miała mieszkania, domu ani spółdzielczego prawa do lokalu lub domu. W przypadku małżeństwa lub rodziców co najmniej jednego wspólnego dziecka, warunek wieku spełnić będzie musiało przynajmniej jedno z nich. Maksymalna wysokość kredytu, który może uzyskać jedna osoba, wynosi 500 tys. zł. W przypadku małżeństwa lub rodziców z dzieckiem maksymalna kwota kredytu to 600 tys. zł. Kredyt można otrzymać na mieszkania zarówno z rynku pierwotnego, jak i wtórnego. W programie nie obowiązuje limit cen za 1 m2 mieszkania. Dopłata do rat kredytu mieszkaniowego to różnica między stałą stopą ustaloną w oparciu o średnie oprocentowanie kredytów o stałej stopie w bankach kredytujących, a oprocentowaniem kredytu zgodnie ze stopą 2%.

Dopłata będzie przysługiwała przez 10 lat.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal i.pl codziennie. Obserwuj i.pl!

Niektóre banki już są przygotowane do udzielania takich kredytów, ale praktycznie mogą przyjmować wnioski z datą od 1 lipca 2023, dlatego warto się udać już do takich banków jak PKO BP czy Pekao S.A., żeby wstępnie przygotowywać się do złożenia wniosku o kredyt 2%. Żeby zilustrować korzyści jakie odnosi rodzina warto prześledzić następujący przykład podany na stronie Ministerstwa Rozwoju i Technologii, w którym małżeństwo z jednym dzieckiem wzięło kredyt na okres 30 lat na kwotę 550 tys. zł. Oprocentowanie o stałej stopie wynosi 8,46%. Dla ustalenia dopłaty jest one pomniejszone o 10% (uwzględnienie składnika marży), czyli wynosi 7,61%.

• W okresie 10 lat dopłata ze środków Rządowego Funduszu Mieszkaniowego pomniejszy ratę. Raty kapitałowo-odsetkowe będą w tym czasie malejące, dlatego rata i wysokość dopłaty będą się zmieniały.
• Dla pierwszej raty różnica to prawie 2,6 tys. zł. Rata bez dopłaty wyniesie ok. 5,4 tys. zł, a z dopłatą ok. 2,8 tys. zł.
• Po 10 latach kredytobiorca będzie spłacał kredyt w formie stałej raty kapitałowo-odsetkowej (przejście na tzw. annuitet). Bez zmiany oprocentowania miesięcznie będzie to 3.172,74 zł. Kwota ta może być niższa np. z uwagi na nadpłatę kredytu czy niższe stopy procentowe.
• Dla porównania spłata kredytu w formie równych rat kapitałowo-odsetkowych (annuitet dla całego okresu – 30 lat) bez dopłaty wynosiłaby 4.213,44 zł.

Rysunek 1. Przykład Bezpiecznego Kredytu 2% dla rodziny trzyosobowej

Na rysunku 1 przedstawiono syntetycznie korzyści dla kredytobiorcy i perspektywę spłacanych kwot przy zaciągnięciu kredytu na 2%. W procesie zakładania rodziny istotną barierą jest dostępność mieszkania, co powodowało, że nie tylko obecnie nowo zakładane rodziny stoją przed tym problemem, ale także te, które już funkcjonują od wielu lat i muszą trudzić się z brakiem dachu nad głową. W związku z tym zaproponowany przez polski rząd tzw. Bezpieczny Kredyt 2% będzie w istotny sposób rozwiązywał problemy dla takich rodzin, a jednocześnie będzie on tworzył bezpieczeństwo i stabilizację finansową rodzin w dobie wysokich stóp procentowych.

W przeszłości mieliśmy do czynienia z nieprzewidywalnością poziomu oprocentowania w związku ze zmiennymi stopami procentowymi a także ze względu na wysokie stopy procentowe będące wynikiem światowej inflacji, zaś obecnie ten stałoprocentowy kredyt pozwala ocenić możliwości budżetowe dochodów rodzin na 10 lat do przodu, a także później, co usuwa ryzyko i niepewność w procesie organizowania życia zawodowego, wspólnotowego i psychicznego w rodzinie. Można przewidywać, że taka stabilizacja będzie silnym impulsem do wcześniejszego zakładania rodziny przez młode pokolenia oraz zwiększenia liczby urodzeń.

Dogodnym w tych warunkach jest szeroka oferta na rynku pracy i łatwość w procesie zatrudnienia, a także silnie rosnąca siła nabywcza dochodów polskich gospodarstw domowych, co pozwala na większe oszczędności i wzrost dochodu rozporządzalnego, które mogą być przeznaczane na spłacanie kapitału od kredytu. Przykładem wzrostu siły nabywczej jest cena litra benzyny 95 na stacjach ORLEN w Polsce, która wzrosła od 2012 roku zaledwie o 14%, a oleju napędowego o 6%. W tym czasie pensja minimalna wzrosła o ponad 120%, a kurs dolara wzrósł o ok. 32%. Średnio w 2012 roku za najniższą krajową można było kupić 263 litry benzyny, tymczasem w 2023 roku już 536 litrów. W przypadku oleju napędowego w 2012 roku były to 263 litry, a w 2023 roku 573 litry. Dla precyzji warto podać, że w 2012 benzyna kosztowała średnio 5,71 zł/litr, gdy płaca minimalna wynosiła 1500 zł, za co można było kupić 263 litry benzyny, zaś w 2023 cena benzyna wynosiła średnio 6,51 zł/litr, podczas gdy płaca minimalna jest na poziomie 3490 zł, z czego można kupić 536 litrów benzyny. W przypadku oleju napędowego, który w 2012 kosztował 5,75 zł/litr, a płaca minimalna wynosiła 1500 zł można było kupić 263 litry benzyny, zaś w 2023 przy średniej cenie oleju 6,09 zł/litr i płacy minimalnej 3490 zł, można kupić 573 litry oleju napędowego.

Kredyt 2% przyczyni się także do rozwoju gospodarki w wyniku poprawy warunków finansowania budownictwa mieszkaniowego. Wskutek inflacji i wzrostu stóp procentowych nastąpił spadek popytu na kredyty o ok. 70%, co zmniejszyło przychody dla sektora budowlanego redukując produkcję budowlaną. Podaż mieszkań jest stosunkowo wysoka, a moce produkcyjne dalece niewykorzystane, co oznacza, że nie ma ryzyka, aby dochodziło do wzrostu cen mieszkań. W dalszej kolejności kredyt 2% przyczyni się to do poprawy kondycji finansowej przedsiębiorstw działających w branży budowlanej. Ważnym składnikiem programu Bezpieczny Kredyt 2% jest połączenie go z oszczędzaniem, co w warunkach inflacji będzie redukowało podaż pieniądza na zwykłą konsumpcję transferując w efekcie środki finansowe gospodarstw domowych w inwestycje jakim są nieruchomości mieszkaniowe. Każda inwestycja tworzy w gospodarce tzw. efekt mnożnikowy, czyli zwiększa wzrost gospodarczy. Polska jest obecnie najszybciej rozwijającą się gospodarką, co widać w pewnym sensie z danych wzrostu za pierwszy kwartał 2023 w stosunku do ostatniego kwartału 2022. W tym okresie polska gospodarka rozwijała się w tempie prawie 4%, podczas gdy Chiny tylko ok. 2%, Portugalia ok. 1%, zaś inne kraje na zachodzie Europy na poziomie zaledwie ok. 0,2%, a same Niemcy miały spadek o ok. minus 0,3%.

W ciągu ostatnich czterech lat dynamika wzrostu PKB plasowała Polskę powyżej innych krajów europejskich, zarówno strefy euro, w tym Niemiec i Francji, jak i krajów Unii Europejskiej z własną walutą, np. Czech, co zilustrowano na rysunku 2. W ciągu ostatnich 4 lat dynamika wzrostu PKB plasowała Polskę powyżej innych krajów europejskich, zarówno strefy euro, w tym Niemiec i Francji, jak i krajów UE z własną walutą, np. Czech. Dzięki temu PKB per capita Polski wg parytetu siły nabywczej zrównał się, a następnie przekroczył poziom Portugalii z perspektywą wyprzedzenia w najbliższych latach Hiszpanii.

Rysunek 2. Wzrost PKB w Polsce w okresie 2019-2023 znacznie przewyższa inne kraje w Europie

Wydaje się, że kredyt 2%, utrzymując sektor budowlany w dobrej kondycji, będzie wspierał wzrost PKB na najwyższym poziomie w Europie jak dotychczas, zaś w sytuacji recesji w Niemczech będzie redukował negatywny wpływ na polską gospodarkę. Należy podsumować, że koncepcja solidaryzmu społeczno-gospodarczego w Polsce jest tak realizowana, że wspiera ona rozwój rodzin, tworzy szansę na odbudowanie przyrostu naturalnego, redukuje bezrobocie do najniższego w Europie na poziomie 2,7%, oferuje oraz więcej miejsc pracy oraz zwiększa kapitały gospodarstw domowych i zamożność gospodarstw domowych a jednocześnie rozwija ekonomicznie całą gospodarkę narodową i zwiększa jej pozycję na rynkach międzynarodowych.