Kraków. Park przy Karmelickiej "zielonym pomnikiem" Szymborskiej, więc dzielnica apeluje o inne miejsce dla pomnika Orląt Lwowskich

Radni "jedynki" przypominają w uzasadnieniu podjętej uchwały, że prace nad realizacją projektu parku im. Szymborskiej rozpoczęto w grudniu 2021 roku i obejmowały m.in. badania archeologiczne oraz podkreślają, że każdy element parku został przemyślany i ma swoje odniesienia do historii tego terenu. "Bogactwo kontekstów bezpośrednio powiązanych z pobliskim Domem
Literatów przy Krupniczej, a także z funkcją Biblioteki Wojewódzkiej nadaje temu miejscu literacki kontekst nie tylko poprzez imię Patronki, ale również obiekty małej architektury, cytaty rozrzucone w Parku oraz monumentalny mural z tekstem jednego z najpopularniejszych wierszy Poetki" - wskazują radni dzielnicy Stare Miasto.

W uzasadnieniu uchwały stwierdzono też, że od momentu ogłoszenia nazwy parku jest on traktowany jako "żywy pomnik na cześć jednej z najwybitniejszych krakowianek", więc ma - według radnych dzielnicy - status zielonego pomnika. "Jest to tym bardziej
uzasadnione, że wobec niemożności nabycia przez miasto historycznego domu Literatów przy ulicy Krupniczej 22, adres i funkcje Parku nawiązują do miejsca, w którym mieszkała Poetka i które owiane jest legendą literackiego Krakowa" - dodano w uzasadnieniu uchwały.

Dzielnica wytknęła wobec tego, że "próba tworzenia pomników na terenie już istniejącego pomnika dowodzi niezrozumienia dla funkcji, jaką jest upamiętnianie". Zdaniem radnych "jedynki" - nowe upamiętnienie unieważnia to pierwotne.

Co do samego projektu pomnika z konkursu, wskazano, że stanowi on określoną bryłę architektoniczną, a tymczasem w konsultacjach społecznych przeprowadzonych w 2021 roku mieszkańcy zdecydowanie sprzeciwili się stawianiu jakiegokolwiek pomnika lub rzeźby w tym parku, "uznając, że sam park jest formą "zielonego" pomnika dla Wisławy Szymborskiej".

Dzielnica zaznacza, że nie zmienia to faktu, iż samo upamiętnienie bohaterskiej młodzieży polskiego Lwowa z lat 1918-1920 jest ważne. "Dlatego zwycięski projekt pomnika powinien zostać zrealizowany poprzez wskazanie w konsultacjach społecznych innego miejsca, dedykowanego Orlętom Lwowskim i właściwego dla poświęconego im pomnika" - kwitują radni Starego Miasta.

Tym samy rosną emocje wokół tego planowanego nowego krakowskiego monumentu. O jego lokalizacji w nowo stworzonym parku przy ul. Karmelickiej mówi uchwała Rady Miasta, a o kształcie pomnika zadecydował konkurs, który został rozstrzygnięty 12 września. Porzucone uczniowskie tornistry i mur z przejściem z napisem: "Bohaterskiej Młodzieży Miasta / Semper Fidelis / w hołdzie mieszkańcy Ziemi Krakowskiej" - tak ma wyglądać pomnik Orląt Lwowskich w Krakowie.

- Skład jury konkursowego był bardzo szeroki i niemalże jednogłośnie jego członkowie podjęli decyzję o tej zwycięskiej pracy. Więc myślę, że to jest gwarant tego, że jest to najlepsza jakościowo praca, która oddaje ducha Orląt Lwowskich i ona w to miejsce wpisze się z odpowiednim szacunkiem dla już stworzonego parku. Myślę, że to jest dobry prognostyk na przyszłość, żebyśmy w końcu Orlęta Lwowskie upamiętnili w odpowiedni sposób, jak to zresztą chcieli inicjatorzy oraz Rada Miasta Krakowa i prezydent miasta - mówił nam po ogłoszeniu wyników konkursu nam Piotr Kempf, dyrektor Zarządu Zieleni Miejskiej.

Inaczej na wyniki konkursu zareagowali inicjatorzy stworzenia parku im. Szymborskiej w miejscu dawnego parkingu przy ul. Karmelickiej. Powstał i został złożony obywatelski projekt uchwały Rady Miasta Krakowa, zgodnie z którą uchylono by wcześniejszą uchwałę wskazujących lokalizację pomnika Orląt Lwowskich.

"Połączenie dwóch odrębnych narracji - idei obrony Ojczyzny i upamiętnienia Noblistki nie służy ani stosownej refleksji nad bohaterskim zrywem Orląt Lwowskich, ani promowaniu dorobku literackiego Wisławy Szymborskiej. Park poświęcony Noblistce jest miejscem odwołującym się do poezji, od samego początku planowany był jako przestrzeń o charakterze czysto rekreacyjnym, miał dać możliwość wypoczynku i zabawy na łonie natury. Z kolei projekt pomnika Orląt Lwowskich, który wygrał w konkursie zorganizowanym przez Zarząd Zieleni Miejskiej, zakłada ustawienie wyrazistej, rozbudowanej formy, wymagającej odpowiedniej
ekspozycji, a co za tym idzie odpowiedniego kontekstu i przestrzeni. Powierzchnia parku jest nieduża, została zaplanowana jako projekt skończony. Nie przewidywano w niej lokalizacji monumentu o podniosłym i dramatycznym charakterze, ani miejsca dla organizowania uroczystości patriotycznych przy takim pomniku" - napisano w uzasadnieniu projektu uchwały.

Również autorzy tego projektu uchwały przypominali, że przeciwko stawianiu pomników w nowym parku wypowiedzieli się w czasie konsultacji społecznych mieszkańcy.

Czy Sejm będzie maszynką do głosowania?