Krajowy Plan Odbudowy. Do wydania jest w sumie 58,1 miliarda euro. Ile pieniędzy Polska ma otrzymać z Unii Europejskiej i na co je wydamy?

W latach 2021-2027 Polska ma otrzymać z Unii Europejskiej 776 miliardów złotych. Wieloletnie Ramy Finansowe oraz Europejski Instrument na rzecz Odbudowy to dla Polski około 139 mld euro w formie dotacji oraz 34 mld euro w pożyczkach. W przeliczeniu na złotówki oznacza to, że Polska będzie mogła skorzystać z ponad 776 mld zł wsparcia (w cenach bieżących), w tym - 623 mld zł w formie dotacji i 153 mld zł w formie niskooprocentowanych pożyczek.

Krajowy Plan Odbudowy (Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności - w skrócie KPO), wysłany do Komisji Europejskiej, przewiduje wydanie w sumie 58,1 miliarda euro z Instrumentu na rzecz Odbudowy. W wymiarze finansowym w pierwszym rzucie rząd zaplanował wykorzystanie w całości części środków finansowych przekazywanych jako środki bezzwrotne (czyli 23,9 mld euro). W KPO wnioskuje się do KE o ponad 12,1 mld euro z części pożyczkowej Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Recovery and Resilience Facility - RRF) co da w sumie 35 mld 970 mln euro. Na 58,1 mld euro na KPO składa się w sumie 24 mld euro dotacji i 34,1 mld euro pożyczek.

Dokument w postaci KPO stanowi podstawę ubiegania się o wsparcie z europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Horyzont czasowy realizacji dokumentu zamyka się z końcem sierpnia 2026 r.

Krajowy Plan Odbudowy - 58,1 mld euro

Nasz KPO koncentruje swoje działania na sześciu "europejskich filarach odpowiedzi na kryzys i budowy odporności": 1) zielona transformacja, 2) transformacja cyfrowa, 3) inteligentny i trwały wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu, 4) spójność społeczna i terytorialna, 5) opieka zdrowotna oraz odporność gospodarcza, społeczna i instytucjonalna, 6) polityki na rzecz następnego pokolenia, takie jak edukacja i umiejętności.

W projekcie KPO wysłanym do Komisji Europejskiej zakłada się, że pieniądze będą pochodzić z części grantowej Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) i pożyczkowej Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF).

Część grantowa KPO:

• Komponent A „Odporność i konkurencyjność gospodarki” - 4 mld 455 mln euro
• Komponent B „Zielona energia i zmniejszenie energochłonności” - 5 mld 696 mln euro
• Komponent C „Transformacja cyfrowa” - 2 mld 797 mln euro
• Komponent D „Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia” - 4 mld 092,0 mln euro
• Komponent E „Zielona, inteligentna mobilność” - 6 mld 818 mln euro

Część pożyczkowa KPO:

• komponent A „ Odporność i konkurencyjność gospodarki” - 245 mln euro
• komponent B „Zielona energia i zmniejszenie energochłonności” - 8 mld 617 mln euro
• komponent C „Transformacja cyfrowa zwiększenie wykorzystania technologii cyfrowych w gospodarce” - 2 100 mln euro
• komponent D „Zwiększenie dostępu i wzmocnienie jakości funkcjonowania systemu ochrony zdrowia” - 450 mln euro
• komponent E „Zielona inteligentna mobilność” - 700 mln euro

Zestawienie środków finansowych z części grantowej RRF i pożyczkowej RRF.

Tyle pieniędzy trafi do sektorów:

• rządowego - 13 mld 505 mln zł co stanowi 37,5% całości
• samorządowego - 11 mld 233 mln zł co stanowi 31.2% całości
• prywatnego - 11 mld 231 mln zł co stanowi 31,2% całości

Największe kwoty w KPO (inwestycje na powyżej 2 mld zł):

• 3 mld 250 mln zł - Budowa morskich farm wiatrowych (50/50 sektor prywatny/sektor rządowy)
• 3 mld 201 mln zł - Wymiana źródeł ciepła i poprawa efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych - (50/50 sektor prywatny/sektor samorządowy)
• 2 mld 800 mln zł - Inwestycje na rzecz kompleksowej zielonej transformacji miast (100 proc. sektor samorządowy)
• 2 mld 392 mln zł - Modernizacja linii kolejowych (100 proc. sektor rządowy)
• 2 mld 119 mln zł - Rozwój i modernizacja infrastruktury centrów opieki wysokospecjalistycznej i innych podmiotów leczniczych (100 proc. sektor rządowy)

Największe kwoty w KPO (inwestycje od 1 do 2 mld zł):

• 1 mld 400 - Wzmocnienie potencjału komercyjnych inwestycji w nowoczesne sieci łączności elektronicznej (100 proc. sektor prywatny)
• 1 mld 267 mln zł - Inwestycje na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych oraz budowy odporności podmiotów uczestniczących w łańcuchu (100 proc. sektor prywatny)
• 1 mld 200 mln zł - Mieszkalnictwo (100 proc. sektor samorządowy)
• 1 mld 200 mln zł - Zapewnienie dostępu do bardzo szybkiego internetu na obszarach białych plam (100 proc. sektor rządowy)
• 1 131 mln zł - Inwestycje w wymianę lub dostarczenie nowego zeroemisyjnego taboru (w miastach oraz ich obszarach funkcjonalnych). Inwestycje w dostarczenie taboru zeroemisyjnego dla połączeń autobusowych na obszarach ze słabą dostępnością transportową (100 proc. sektor samorządowy)
• 1 mld zł - Przyspieszenie procesów transformacji cyfrowej ochrony zdrowia poprzez dalszy rozwój usług cyfrowych w ochronie zdrowia (100 proc. sektor rządowy)

W KPO zakłada się, że adresatami działań są:

• obywatele
• przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa
• samorządy terytorialne
• instytucje publiczne
• podmioty spoza systemu administracji publicznej

Rząd w KPO zauważył, że w rezultacie pandemii w 2020 r. odnotowano – po raz pierwszy od okresu tzw. „recesji transformacyjnej” w latach 1990-1991 – spadek realnego PKB względem poprzedniego roku. Według wstępnych danych GUS, w 2020 r. PKB Polski był o 2,7% niższy niż w 2019 r. W dokumencie dodaje się, że ten spadek był dość łagodny dzięki stabilnym fundamentom makroekonomicznym gospodarki i jej wysoką odporność na szoki.

Komponenty KPO (część grantowa + cześć pożyczkowa)

• Komponent A - Odporność i konkurencyjność gospodarki - 4,5 mld euro z części grantowej i 245 mln euro z części pożyczkowej (łącznie 4,7 mld euro), co stanowi 13,1% środków planowanych do wydatkowania w ramach KPO
• Komponent B –Zielona energia i zmniejszenie energochłonności – 5,7 mld euro z części grantowej i 8,6 mld euro z części pożyczkowej (łącznie 14,3 mld euro), co stanowi 39,8