Kongres USA przyjął ustawę 447. Jacek Czaputowicz: Nie przywiązywałbym do niej większej wagi

Aleksandra Gersz AIP
Marek Szawdyn
Izba Reprezentantów, czyli izba niższa amerykańskiego Kongresu, jednomyślnie przyjęła ustawę o restytucji mienia ofiar Holocaustu. Ustawa budzi kontrowersje w Polsce, jednak szef polskiej dyplomacji Jacek Czaputowicz twierdzi, że „nie należy przykładać do niej większej wagi”.

Ustawa 447, która nosi nazwę Justice for Uncompensated Survivors Today (Ustawa dla ocalałych, którym nie zadośćuczyniono), w skrócie: JUST (z języka angielskiego: sprawiedliwy), została przyjęta jednogłośnie przez Senat Stanów Zjednoczonych już w grudniu ubiegłego roku. We wtorek, również jednogłośnie, przyjęła ją też Izba Reprezentantów. Teraz musi podpisać ją prezydent USA, a jak podkreślają amerykańskie media, nie ma najmniejszych wątpliwości, że Donald Trump to zrobi.

CZYTAJ TAKŻE: [USTAWA 447] [USTAWA O IPN] [REPRYWATYZACJA MIENIA POŻYDOWSKIEGO] Polsko-izraelski kryzys trwa. Polska może się znaleźć w trudnej sytuacji

Ustawa dotyczy restytucji mienia Żydów, ofiar Holocaustu. Zgodnie z nią Departament Stanu będzie monitorował, które kraje nie oddają ocalałym lub ich spadkobiercom ich własności sprzed IIwojny światowej, czyli które kraje nie przestrzegają Deklaracji Terezińskiej, podpisanej w 2009 r. w Pradze przez przedstawicieli 46 krajów (Polskę reprezentował Władysław Bartoszewski, ówczesny sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów). Dokument, który nie jest wiążący prawnie, został utworzony po Praskiej Konferencji ds. Mienia Ery Holocaustu i znajduje się w nim zapis, że konieczne jest podjęcie „wszelkich starań mających na celu naprawienie konsekwencji bezprawnych przejęć majątków, takich jak konfiskaty, wymuszone sprzedaże i sprzedaże pod przymusem, które stanowiły element prześladowań tych niewinnych ludzi i grup, z których olbrzymia większość zmarła, nie pozostawiając spadkobierców”.

Ustawa budzi jednak kontrowersje. Na debacie przez głosowaniem kongreswoman z Florydy Ileana Ros-Lehtinen stwierdziła, że JUST nie pomoże ofiarom Holocaustu. – Pierwszy raport ma zostać przygotowany w ciągu 18 miesięcy. Wielu poszkodowanych nie dożyje nawet momentu jego ogłoszenia. Ta ustawa jest daleka od tego, czego dziś potrzebują poszkodowani – mówiła. Innego zdania był reprezentant Kalifornii Ed Royce, który stwierdził, że wskazując państwa, które nie oddają ocalałym z Zakładu ich mienia, JUST ich „zawstydzi” i zmobilizuje.

Ustawa 447 od początku była krytykowana też przez część amerykańskiej Polonii. Jej zdaniem umożliwi ona osobom pochodzenia żydowskiego, które nie są związane z ocalałymi, przejęcie ich majątku. Dokument skrytykował też szef MSZ Jacek Czaputowicz. – Przede wszystkim musimy dbać o to, żeby te kwestie załatwiać sprawiedliwie, tak aby nie uprzywilejowywać żadnej grupy państw. Myślę, że tak, jak jest to prezentowane przez komentatorów, że tutaj środowiska żydowskie miałyby otrzymać jakieś mienia, a inne nie - to byłoby sprzeczne ze standardami obowiązującymi w Polsce i ze standardami sprawiedliwości i prawa – mówił w Polsat News. Stwierdził jednak, że „nie przywiązywałby do ustawy zbyt dużej wagi”, bo „Polska nie jest wymieniona w niej jako państwo”.

– Jest dla mnie bardzo ważne, żebyśmy po wspólnym błędzie, jakim były reakcje i żydowskie, i polskie na ustawę o IPN, nie popełnili teraz analogicznego błędu – powiedział z kolei wicepremier i minister nauki Jarosław Gowin. Dodał on jednak w Polsat News, że ustawa 447 „nie zagraża polskim interesom”.

Przypomnijmy, że 59 amerykańskich senatorów (na 100 członków) w marcu napisało do premiera Mateusza Morawieckiego list w sprawie polskiej ustawy reprywatyzacyjnej. Jak podkreślili, jest ona niesprawiedliwa dla polskich Żydów, którzy ocaleli z Holocaustu. Senatorowie, w tym wpływowy republikanin John McCain czy republikański kandydat na prezydenta w 2016 r. Marco Rubio, swierdzili, że wypłata tylko częściowych odszkodowań jest niedopuszczalna, a Polska jest jedynym dużym państwem w Europie, które „nie przyjęło kompleksowej ustawy” dotyczącej restytucji mienia lub odszkodowań dla ocalałych. „Mamy nadzieję, że wkrótce to nastąpi”, napisali.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na i.pl Portal i.pl