Jak Polska Agencja Żeglugi Powietrznej dba o Twoje bezpieczeństwo podczas lotu?

W obliczu dynamicznego wzrostu operacji lotniczych, kiedy każdego dnia nad Polską przemieszcza się 2,5 tysiąca samolotów, rola PAŻP staje się nieoceniona. Rocznie mówimy o blisko milionie przelotów tranzytowych, podejść do lotnisk, startów i lądowań.

W roku 2022 na polskich lotniskach odbyło się 626 tysięcy operacji lotniczych, kontrolowanych przez pracowników PAŻP. W ich trakcie obsłużono 41,1 miliona pasażerów.

Lotnictwo jest uznawane za najbezpieczniejszą formę transportu, a to głównie dzięki pracy kontrolerów ruchu lotniczego PAŻP.

Na 15 polskich lotniskach kontrolowanych (lotnisko Chopina w Warszawie i 14 lotnisk krajowych) kontrolerzy ruchu lotniczego PAŻP dbają nie tylko o bezpieczeństwo statków powietrznych w strefie kontrolowanej lotniska (CTR), ale także pojazdów poruszających się po polu manewrowym, dbając jednocześnie o płynność i punktualność operacji.

Dla dużych portów lotniczych PAŻP ustanowiła przestrzenie terminalowe, gdzie kontrolerzy sekwencjonują doloty i odloty do i z lotnisk, zapewniając harmonijny przepływ ruchu lotniczego. Kontrolerzy i informatorzy (działający w przestrzeni niekontrolowanej) wspierani są przez zaawansowaną technikę, taką jak systemy łączności radiowej, systemy nawigacji obszarowej, systemy naprowadzania do lądowania oraz systemy radarowe, które gwarantują bezpieczeństwo ruchu w polskiej przestrzeni powietrznej.

Polska Agencja Żeglugi Powietrznej (PAŻP) jest kluczowym organem odpowiedzialnym za zarządzanie i kontrolę ruchu lotniczego w polskiej przestrzeni powietrznej. Każdego dnia na pokładach samolotów przelatujących nad Polską znajduje się blisko pół miliona pasażerów. Nad ich bezpieczeństwem czuwa ponad 500 kontrolerów ruchu lotniczego z PAŻP.

Polska Agencja Żeglugi Powietrznej jest kluczową w kraju instytucją, która szkoli i zatrudnia cywilnych kontrolerów ruchu lotniczego. Praca kontrolera to wyjątkowy zawód, który niesie ze sobą wielką odpowiedzialność za bezpieczeństwo pasażerów. Wymaga ona szczególnych predyspozycji, doskonałego przygotowania, koncentracji i dokładności.

Kontrolerzy PAŻP tworzą elitarną grupę fachowców wysokiej klasy, którzy wspierają się wzajemnie i rozwijają każdego dnia, realizując jednocześnie swoje pasje. Dzięki ich pracy pasażerowie mogą czuć się bezpiecznie podczas podróży powietrznych.

Praca kontrolera ruchu lotniczego to odpowiedzialność i nieustanne czuwanie nad bezpieczeństwem statków powietrznych. Kontrolerzy pracują w wieżach kontroli lotów oraz w salach operacyjnych, gdzie mają dostęp do zaawansowanych urządzeń takich jak radary, systemy informacyjne czy systemy monitorujące warunki meteorologiczne. Na bieżąco przekazują pilotom wszelkie informacje niezbędne do startu, przelotu i lądowania statków powietrznych poruszających się w kontrolowanych przez nich przestrzeniach.

Każda czynność wykonana przez pilota w czasie lotu wymaga uzyskania zezwolenia kontrolera. Kontrolerzy są odpowiedzialni za sprawne funkcjonowanie ruchu lotniczego: nadzorują loty w drogach lotniczych, jak również poza nimi, udzielają informacji pilotom i pomagają w sytuacjach awaryjnych. Czuwają także nad kołowaniem statków powietrznych po płycie lotniska i organizują ruch w jego obrębie, co dotyczy nie tylko samolotów, ale także pojazdów naziemnych, należących do służby technicznej obsługi lotniska. Kontrolerzy są również odpowiedzialni za sytuacje awaryjne, takie jak współpraca przy koordynacji działań lotniskowych służb ratunkowych czy zwalnianie przestrzeni wokół dla samolotów zgłaszających awarię.

Dyżur kontrolera ruchu lotniczego trwa 7,5 godziny, z których 5,5 godziny przeznaczone jest na pracę na stanowisku operacyjnym. Maksymalny czas pracy na stanowisku - 120 minut, po którym musi nastąpić przerwa wynosząca 50% czasu przepracowanego na tym stanowisku - wynika z przepisów. Przemęczenie jest bardzo niebezpiecznym zjawiskiem, które zwiększa ryzyko popełnienia błędu, a na błędy w kontroli ruchu lotniczego miejsca nie ma. W trakcie przerw kontrolerzy mają dostęp do różnorodnych form relaksu i aktywnego wypoczynku – od basenu, sauny przez siłownię aż po salę gimnastyczną i bieżnie. Mogą również korzystać z boisk do siatkówki, koszykówki czy kortów tenisowych. Dla potrzeb kontrolerów przygotowano też specjalne pokoje wypoczynkowe, gdzie mogą oni krótko przespać się lub zanurzyć w lekturze przy aromatycznej kawie.

Praca kontrolera ruchu lotniczego to nieustanne czuwanie, precyzja i gotowość do działania w każdej sytuacji oraz przewidywanie, co może zdarzyć się za minutę, dwie czy trzy. To zawód pełen wyzwań, ale również ogromnej satysfakcji z zapewnienia bezpieczeństwa w powietrzu.

Aby zostać kontrolerem ruchu lotniczego w Polsce, kandydat musi spełniać szereg wymagań. Przede wszystkim konieczne jest posiadanie minimum wykształcenia średniego. Kandydat musi również biegle posługiwać się językiem angielskim w mowie i piśmie, co jest kluczowe ze względu na międzynarodowy charakter środowiska ich pracy. Znajomość języka polskiego oraz nienaganna dykcja są również niezbędne. Ważny jest także dobry stan zdrowia, bardzo dobra orientacja przestrzenna oraz korzystanie z pełni praw publicznych.

Kandydaci, którzy chcą zostać kontrolerami, muszą przejść przez rygorystyczny proces rekrutacji, który sprawdza ich predyspozycje do wykonywania tego zawodu. Obejmuje on sprawdzenie odporności na stres, pracę pod presją, wyobraźnię przestrzenną, znajomość języka angielskiego oraz umiejętność pracy w grupie. W trakcie rekrutacji przyszli kontrolerzy poddawani są serii testów predyspozycyjnych, nazywanych testami FEAST (First European Air Traffic Controller Selection Test). Testy te sprawdzają spostrzegawczość, umiejętność szybkiego liczenia, widzenie przestrzenne oraz umiejętność logicznego myślenia.

Po zaliczeniu tych testów kandydaci przechodzą przez intensywne szkolenie teoretyczne i praktyczne organizowane przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej. Jednak nie wszyscy kandydaci kończą szkolenie z powodzeniem. W rzeczywistości tylko pewna część kandydatów zdobywa uprawnienia kontrolera ruchu lotniczego, ponieważ do tej pracy - przede wszystkim ze względów na bezpieczeństwo pasażerów i załóg - wybierani są tylko najlepsi.

Kształcenie jednego kontrolera to inwestycja Agencji w przedziale od 600 tys. do 1 mln zł. Co warto podkreślić, już w trakcie szkolenia każdy kursant otrzymuje wynagrodzenie minimalne na podstawie umowy o pracę. Natomiast wykwalifikowani kontrolerzy mogą liczyć na zarobki w przedziale od kilkunastu do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych brutto miesięcznie. Konkretna kwota zależy od doświadczenia oraz pełnionej funkcji operacyjnej kontrolera.

Współczesne lotnictwo jest nierozerwalnie związane z technologią. Polska Agencja Żeglugi Powietrznej (PAŻP) korzysta z zaawansowanych technologicznie systemów i urządzeń, które gwarantują bezpieczeństwo ruchu w polskiej przestrzeni powietrznej. Polskich kontrolerów wspierają na co dzień głosowe i cyfrowe urządzenia łączności, różnorodne sieci przesyłania danych czy, wieloradarowe systemy dozorowania. Od strony pilota wykonanie lotu i podejścia ułatwiają satelitarne systemy nawigacyjne, radiolatarnie, a także systemy lądowania według wskazań przyrządów (ILS).

Technologia pozwala na monitorowanie ruchu lotniczego w czasie rzeczywistym, przewidywanie potencjalnych zagrożeń i reagowanie na nie w sposób natychmiastowy. Zaawansowane systemy radarowe umożliwiają identyfikację i śledzenie samolotów na duże odległości, co jest niezbędne w coraz bardziej zatłoczonej przestrzeni powietrznej nad Polską.

PAŻP inwestuje również w nowoczesne symulatory kontroli ruchu lotniczego, które służą do szkolenia i doskonalenia umiejętności kontrolerów. Dzięki nim możliwe jest symulowanie różnych sytuacji anormalnych i awaryjnych a także obserwowanie reakcji kandydatów na nieodłącznie związany z tą pracą stres.

Współczesna technologia wpływa również na komunikację między kontrolerem a pilotem. Komunikaty są przekazywane w sposób precyzyjny, jasny i klarowny, co przyczynia się do płynności i bezpieczeństwa ruchu lotniczego. Można przy tym korzystać nie tylko z łączności fonicznej, ale również cyfrowych łącz przesyłu danych, które zapewniają komunikację z załogami w sposób bardzo podobny do powszechnie znanych wszystkim SMS-ów, eliminują akcent i pewne wady wymowy oraz pozwalają na znaczne odciążenie częstotliwości lotniczych.

Lotnictwo, będące symbolem postępu i nowoczesności, nieustannie ewoluuje dzięki zaawansowanej technologii i sprawnej pracy specjalistów. Polska Agencja Żeglugi Powietrznej, dbając o bezpieczeństwo każdego pasażera w polskiej przestrzeni powietrznej, stanowi filar branży lotniczej w naszym kraju. Dzięki połączeniu wiedzy, doświadczenia i nowoczesnych rozwiązań technologicznych możemy czuć się bezpiecznie podczas każdej podróży powietrznej. W erze globalizacji i nieustannego ruchu warto docenić pracę tych, którzy czuwają nad naszym bezpieczeństwem, pozwalając nam w bezpieczny sposób odkrywać daleki świat.