Jak Gowin nie został premierem, czyli co dalej z rządem i Porozumieniem. "PiS reżyseruje według scenariusza PO, ale my jesteśmy mięciutcy"

Jeszcze na początku ubiegłego tygodnia spora część działaczy Porozumienia była przekonana, że sprawy w Zjednoczonej Prawicy potoczą się szybko.

- Jeśli potwierdzi się, że Bielan był inspirowany przez PiS, to wyjdziemy z koalicji. Zaufanie w polityce może nie jest najważniejsze, ale jest ważne - mówił nam polityk partii Gowina.

Politycy Porozumienia byli wycinani z TVP, a dla odmiany Adama Bielana przedstawiono w niej jako szefa ugrupowania.

- Bielan od dawna był u nas agentem do spraw destrukcji. Moim zdaniem, to on namówił Kaczyńskiego na akcję w Porozumieniu. Jeszcze TVP dała wsparcie Bielanowi. Wszystko było przygotowane poza jednym: Bielan nie miał posłów. Operację zaplanowali ludzie, którzy nie mieli żadnego rozeznania. Tak czy inaczej, to pewne, że nie była to żadna prywatna misja - dodaje inny parlamentarzysta Porozumienia.

Według niego, PiS nie mógł zyskać na tej misji, nawet gdyby Bielan przejął Porozumienie: - Wszyscy posłowie Porozumienia i tak nie poszliby za Bielanem. Więc Kaczyński i tak straciłby większość, niezależnie od tego, czy przejąłby kontrolę nad naszą partią, czy nie - mówi nasz rozmówca.

Wizja rządu technicznego z opozycją dla wielu gowinowców od początku wydawała się rozwiązaniem abstrakcyjnym: bo jak z lewicą (zwłaszcza, że jej część z partii Razem jest przeciw), jak z Platformą, a zresztą samych posłów Porozumienia (nawet gdyby Zjednoczoną Prawicę opuścili wszyscy, którzy zostali przy Gowinie, a i to jest wątpliwe) nie wystarczy do sejmowej większości. Musieliby dołączyć do nich uciekinierzy z PiS. Takie spekulacje towarzyszyły Porozumieniu przez cały tydzień, słabnąc jednak z każdym dniem.

- Rząd techniczny na pół roku. Potem wybory... To jest do rozważenia, ale niechęć do radykalnego rozwiązania wynika też z braku zaufania do drugiej strony - mówi członek Porozumienia.

Były też argumenty całkiem racjonalne z punktu widzenia politycznego interesu samego Gowina i jego partii: lepszego momentu na zbudowanie własnej podmiotowości na prawicy czy centroprawicy może nie być. A Platforma w hipotetycznym rządzie technicznym jest ponoć skłonna oddać Gowinowi stanowisko premiera.

- To mogłaby być jedyna szansa na zbudowanie silnej partii. Jest kryzys w rządzie, z którego Gowin może wyjść suchą stopą. Na listach PiS za trzy lata na pewno się nie znajdziemy. Gowin jest też o wiele bardziej atrakcyjnym politycznie liderem niż np. Szymon Hołownia, jest lepiej przygotowany do kierowania rządem - mówi jeden z naszych rozmówców.

Parlamentarzysta Porozumienia:
- Bez szarży Bielana, większość z nas i tak wolałaby pewnie zostać w Zjednoczonej Prawicy. Bo nie było żadnej alternatywy. Ale PiS z nie wiadomych powodów postanowiło de facto zrealizować scenariusz Platformy, z rządem technicznym i koalicją 276. To się po prostu w głowie nie mieści, kto to wszystko wyreżyserował.

Po kilku dniach nastroje rewolucyjne osłabły (lub ucichły), choć faktem jest, że najpierw Gowin musiał dokończyć porządki u siebie. Wobec buntowników w Porozumieniu działał szybko i zdecydowanie (w piątek zawieszono kolejnych 8 osób). A wobec PiS? "Nadal jesteśmy zbyt mięciutcy" - mówi polityk Gowina.

Z jednej strony, w piątek, 12 lutego zarząd krajowy partii zdecydował, że ta nie poprze rządowej ustawy o podatku od mediów, ale akurat to dla PiS żadne zaskoczenie. Jak mówił nam jeden z polityków Prawa i Sprawiedliwości, z tym Nowogrodzka liczyła się od początku (nawet kilku parlamentarzystów PiS dystansowało się do tego pomysłu), a sam podatek nazywa "wrzutką". Więc Porozumienie nie robi w tym zakresie niczego, co nie byłoby w PiS wkalkulowane. Czy zatem Gowin może zaskoczyć Kaczyńskiego? Poza "legendarnymi" spotkaniami z Tuskiem i resztą opozycji, o których opowiada Bielan i o których trąbią prorządowe media?

- Cofnęliśmy rekomendacje dla dwóch wiceministrów (Żalka i Gryglasa) i ministra Cieślaka. Ale co to znaczy "cofnąć rekomendacje"? Bo PiS może powiedzieć: "Rozumiemy, szkoda. W takim razie Gryglas i reszta zostaną na stanowiskach bez rekomendacji". Powinniśmy domagać się wyrzucenia całej trójki z rządu i to kategorycznie, bo zgodnie z umową koalicyjną, mamy prawo do wskazywania swoich kandydatów na ministrów. Na to Gowin się nie zdecydował - mówi polityk Porozumienia.

Jest jeszcze drugi pomysł, o którym w Porozumieniu mówiło się jeszcze w zeszłym roku: wyjście z klubu PiS i założenie własnego koła (na klub Gowin ma już za mało ludzi, trzeba do tego 15 posłów). Jak zastrzegał w DZ senator Porozumienia Tadeusz Kopeć, wspólny klub to jednak (także) element umowy koalicyjnej.

- Gdyby Gowin chciał grać twardo, a tylko tak można grać w polityce, zwłaszcza z PiS, uniezależnienie się od klubu PiS byłoby dobrym wyjściem. Nie tylko Gowin, ale i większość parlamentarzystów takiego zwarcia jednak się obawia - mówi inny polityk Porozumienia.

Przynajmniej część posłów Porozumienia nie ma całkowitej pewności, czy PiS zaatakował ich partię Bielanem, by połknąć niesfornego koalicjanta, czy też PiS bronił Bielanem Zjednoczonej Prawicy, w związku z doniesieniami o spiskowaniu Gowina z opozycją. W takiej sytuacji nie wiadomo też, czy hipotetyczne wyjście Porozumienia ze Zjednoczonej Prawicy będzie skutkiem misji Bielana, czy odwrotnie: misja Bielana została zaplanowana w celu udaremnienia wyjścia Gowina z ZP.

Wobec tego scenariusze na najbliższe tygodnie mogą być dwa, o ile Porozumienie utrzyma kurs hamulcowy dla różnych "kryzysowych" koncepcji PiS, jak przy okazji podatku od mediów. "Dopóki nie ma innej sensownej perspektywy, trzeba ten rząd jakoś utrzymywać" - mówi członek Porozumienia. W tej sytuacji Kaczyński albo przekona się, że z Gowinem - jakkolwiek to brzmi - nie ma już żartów, albo...

- Albo sam wyrzuci nas z koalicji. Jeśli w naszych działaniach jest jakaś strategia, to są one obliczone właśnie na to, by to PiS wyrzucił Porozumienie, a nie zmusił do odejścia - ocenia polityk Gowina.