Inspekcja Handlowa prześwietliła ciasta, pieczywo, ryby i bakalie na wagę. Zakwestionowano wiele produktów

Wśród sprawdzanych przez inspektorów produktów były przede wszystkim ciasta i ciastka, ale też pieczywo, ryby czy bakalie. Kontrola odbyła się w 164 sklepach - branżowych (np. cukierniach, piekarniach, sklepach rybnych), spożywczych i marketach. W 132 z nich (80,5 proc.) wystąpiły nieprawidłowości.

Inspektorzy ocenili 1384 partie produktów, ponad trzy czwarte to różnego rodzaju ciasta, ciastka i cukierki. Nieprawidłowości dotyczyły ponad 64 proc. skontrolowanych partii, w tym prawie 60 proc. ciastek i ciast, ponad 70 proc. ryb czy ponad trzech czwartych pieczywa. Zastrzeżenia wzbudziło zarówno oznakowanie, jak i jakość.

80 partii zostało przebadanych w laboratorium. Pracownicy zakwestionowali 15 z nich (prawie 19 proc.). Choćby ciasta i ciastka miały niewłaściwą strukturę, były gumowate, zawierały strzępki pleśni, niezadeklarowane w składzie barwniki lub miały inną niż podana na opakowaniu zawartość składników odżywczych, bakalie zawierały konserwanty, które nie były podane w składzie,
słodycze miały inną niż deklarowana zawartość cukru lub soli, ryby miały nieprzyjemny zapach.

681 partii produktów (ponad 62 proc.) było niewłaściwie oznakowanych. Najgorzej pod tym względem wypadło pieczywo (78 proc. skontrolowanych partii). Najczęstsze nieprawidłowości:

• przy wielu produktach brakowało jakichkolwiek oznaczeń,
• brakowało wykazu składników lub był podany niewłaściwie (w tym np. brak wykazu alergenów czy pełnej nazwy składnika) - co dotyczyło aż jednej trzeciej skontrolowanych partii,
• brakowało nazwy produktu lub wprowadzała ona w błąd (na przykład „kule rumowe”, choć do ich produkcji nie użyto rumu, a jedynie aromat, „markizy cytrynowe”, choć w składzie nie było cytryny, tylko aromat),
• przy części produktów brakowało nazwy producenta lub dane były niepełne,
• brakowało masy jednostkowej w przypadku pieczywa oraz informacji „pieczywo produkowane z ciasta głęboko mrożonego”,
• w przypadku niektórych ryb nie było pełnego handlowego oznaczenia gatunku ryby (np. „dorsz” zamiast „dorsz atlantycki”), brak metody produkcji, obszaru połowu lub informacje podane niewłaściwie.

Pojawiły się także przypadki stosowania w oznakowaniu ciast i ciastek określenia „domowe”, choć zawierały konserwanty, regulatory kwasowości, emulgatory i barwniki.

Kontrolerzy sprawdzili także rzetelność obsługi. Inspektorzy anonimowo w roli robili zakupy. Okazało się, że w 26 punktach sprzedawcy zawyżali należność - liczyli ją według cen wyższych, niż na półkach i wywieszkach lub według wagi brutto. W 7 sklepach inspektorzy znaleźli żywność przeterminowaną lub nie mogli ustalić terminów ważności, a w 34 były wagi bez aktualnej legalizacji.

W wyniku kontroli Inspekcja Handlowa ukarała 45 osób mandatami, a w wyniku wszczętych postępowań administracyjnych UOKiK ukarał finansowo kilkudziesięciu przedsiębiorców. Ponadto skierowano 21 informacji o nieprawidłowościach do wojewódzkich inspektoratów jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, 6 do organów nadzoru sanitarnego i 24 do innych organów.

O czym pamiętać podczas zakupów - radzą eksperci z Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów:

• Produkty na wagę powinny być sprzedawane według wagi netto - zwróć uwagę, czy nie dopłacasz za wagę opakowania.
• Masz prawo wiedzieć, jaki jest skład produktu - powinien on być dostępny w miejscu sprzedaży, np. na wywieszce lub w katalogu wyłożonym w sklepie.
• Masz prawo wiedzieć, kto jest producentem i jaki jest jego adres.
• W przypadku produktów rybnych glazurowanych sprzedawanych na wagę, w miejscu sprzedaży musi być podana procentowa zawartość glazury.
• W przypadku pieczywa musi być podana masa jednostkowa, wykaz składników wraz z alergenami.
• Wodę dodaną jako składnik należy obowiązkowo podać, w składzie pieczywa, jeżeli jej ilość przekracza 5 proc. masy gotowego produktu.
• Jeśli pieczywo jest produkowane z ciasta głęboko mrożonego, taka informacja powinna się również znaleźć w miejscu sprzedaży.
• Poszczególne składniki składnika złożonego muszą być też wymienione w składzie pieczywa.
• Jeśli dany składnik występuje w nazwie produktu lub jest na etykiecie podkreślony słownie lub graficznie, należy podać jego zawartość (np. chleb żytni z żurawiną 5 proc.).
• Jeśli widzisz nieprawidłowości w sklepie, skontaktuj się z najbliższym Wojewódzkim Inspektoratem Inspekcji Handlowej.