Habsburgowie. Historia życia Karola i Alicji [ZDJĘCIA]

Morganatyczne małżeństwo
Karol Olbracht Habsburg oraz Alicja Ankarcrona pobrali się 8 listopada 1920 roku. Doczekali się łącznie czwórki dzieci. Zgodnie z prawem domu habsburskiego małżeństwo było związkiem morganatycznym osób nie będących równego stanu, dlatego potomkowie ich utracili przywilej używania tytułu arcyksiążęcego. Po wielu latach głowa rodu Habsburgów - Otto von Habsburg - nadał im tytuł książąt Altenburg.

Habsburgowie zarządzali jednym z największych majątków w Polsce obejmujący browar żywiecki oraz lasy o powierzchni ponad 42 tys. ha. Z inicjatywy Alicji przeprowadzone zostały, widoczne do dzisiaj, zmiany w zamkowym parku. Karol Olbracht wraz z małżonką równie chętnie, co ich poprzednicy, angażowali się w życie społeczne mieszkańców dóbr, jak również prowadzili szeroką pomoc charytatywną. Udzielali m.in. pomocy stypendialnej studentom Politechniki oraz Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie oraz Politechniki we Lwowie, wspomagali finansowo Związek Młodzieży Przemysłowej i Rękodzielniczej w Krakowie, popierali działalność kółek rolniczych, drużyn harcerskich, „sokolich” oraz „strzeleckich”, a także różnego rodzaju towarzystw kulturalnych, edukacyjnych i opiekuńczych (w tym sierocińców, ochronek i przedszkoli). Prowadzili także pomoc w dożywianiu dzieci szkolnych w dobrach żywieckich oraz pomoc dla bezdomnych w zimowych miesiącach. Wspierali również finansowo działalność wydawniczą i wystawienniczą nowo powstałego muzeum żywieckiego. Kilka lat później rodzinna idylla została przerwana.
Wojna i emigracja
Gdy 4 września 1939 r. wojska niemieckie wkroczyły do Żywca, rodzina żywieckich Habsburgów była w rozproszeniu. Arcyksiążę Karol Olbracht Habsburg dwa dni wcześniej bez powołania stawił się do dyspozycji II Pułku Strzelców Górskich z Korpusu Ochrony Pogranicza, stacjonującego w pobliżu Żywca, jednak nie został włączony w działania wojenne ze względu na stan zdrowia. 9 listopada został aresztowany. Jednym z powodów był jego udział jako pułkownika Wojska Polskiego w kampanii wrześniowej 1939 r. Władze hitlerowskie wyliczając powody aresztowania polskiego Habsburga za jeden z jego grzechów uznały również przekazanie przez 100 tys. zł na fundusz Obrony Narodowej i zakup dwóch ciężkich karabinów dla polskich żołnierzy wiosną 1939 r. Poza tym wydał polecenie, aby zarządcy dóbr żywieckich wspierali polskich żołnierzy w czasie prac obronnych.

„Życie i działalność Karola Olbrachta von Habsburga jest jedynie zdradą niemieckości, która go na zawsze wyklucza ze swej wspólnoty. Jego zdrady nie da się niczym naprawić i dlatego nie tylko utracił prawo do swoich posiadłości, lecz również do korzystania z gościnności w Niemczech” - czytamy w jednym z niemieckich raportów z dnia 8 grudnia 1939 r. Karol Olbracht jako więzień polityczny umieszczony został w cieszyńskim więzieniu. Konsekwentnie odmawiający podpisania volkslisty, utraciwszy wzrok w jednym oku, częściowo sparaliżowany, 23 sierpnia 1941 r. został przeniesiony do sanatorium dr Sinna w Neu-babelsbergu koło Berlina.

Hitlerowskie władze określając osobę księżnej Alicji fanatyczną Polką 13 grudnia 1941 r. przesiedliły ją wraz z córkami do Wisły, gdzie umieszczono je w zaniedbanym, zawilgotniałym domu, ale stojącym przy lesie, co w pewnym stopniu ułatwiło Alicji współpracę z ruchem oporu. Niedługo dołączył do rodziny również okaleczony Karol Olbracht. W Wiśle rodzinę objęto nadzorem policyjnym, meldować należało każde wyjście, sprawdzano dokładnie korespondencję, a księżna Alicja była często wzywana na przesłuchania. W trakcie jednego z nich stwierdziła: „Na wskutek wieloletniego pobytu w Polsce, czuję się całkowicie i wyłącznie solidarną z polskością. Nadal się do niej przyznaję, podobnie zresztą jak i w okresie poprzednim. Natomiast, naród polski ze względu na odwagę, mogę tylko podziwiać”.

Po zakończeniu wojny Habsburgowie nie wrócili już do Żywca, majątek został skonfiskowany i znacjonalizowany przez nową władzę. Zamieszkali w Krakowie, ale ciężko chory na skutek przejść w hitlerowskim więzieniu Karol Olbracht wyjechał do Szwecji, by podjąć się leczenia, jednak zmarł w 1951 r. Alicja z dziećmi wyjechała do Sztokholmu, by pochować męża na cmentarzu Norra Kyrkogården koło Sztokholmu i do Polski już nie wróciła. Spoczęła obok swojego męża w 1985 r.

* Tekst na podstawie materiału z albumu „Żywieccy Habsburgowie. Album rodzinny”, Żywiec 2016, D. Firlej i K. Jaworska. Śródtytuły pochodzą od redakcji.

*Sprawdź, czy możesz zostać policjantem TEST PSYCHOLOGICZNY
*Darmowe przeglądy samochodów na stacjach diagnostycznych LISTA STACJI
*Rondo Lecha i Marii Kaczyńskich zamiast Ronda Ziętka? ZAGŁOSUJ W SONDZIE
*Inauguracja 500-lecia Reformacji na uroczystościach w Cieszynie ZDJĘCIA GOŚCI
*Terminator z Sosnowca trafiony 17 kulami rzucił się na policjantów