Fundusz na transformację energetyczną z oszczędności Polaków

Prof. Zbigniew Krysiak
Prof. Zbigniew Krysiak
Środki Polaków miałyby być przeznaczone na modernizacje?
Środki Polaków miałyby być przeznaczone na modernizacje? Fot. 123rf
Na ostatnim Forum Grupy Europejskiego Banki Inwestycyjnego w Luksemburgu, w którym brał udział minister finansów Andrzej Domański poruszono między innymi sprawę „przekształcenie oszczędności” Polaków w inwestycje, aby zmobilizować prywatne finansowanie w celu wsparcia zielonej transformacji. Wiadomo, że nie będzie to łatwe, bo trzeba przeprowadzić wiele działań edukacyjnych, aby przekonać ludzi do tego, by inwestować oszczędności nieco bardziej efektywnie. Z tego wynika, że powstałyby pewne instrumenty lub być może jakieś fundusze inwestycyjne, które by umożliwiły Polakom lokowanie swoich oszczędności z przeznaczeniem na inwestycje wspomagające transformację energetyczną, co miałoby prowadzić do zmniejszania cen energii.

Co drugi Polak oszczędza

W Polsce wg różnych danych ok. 50% obywateli oszczędza, przy czym poziom miesięcznych oszczędności waha się od bardzo niskich kwot tj. kilkaset złotych do stosunkowo wysokich ok. 5000 zł. Prowadzi to do kumulowania dość istotnych funduszy, które w większości utrzymywane są na lokatach bankowych, przynoszących niestety bardzo niskie oprocentowanie. W takiej sytuacji zaproponowanie oszczędzania na cele transformacji energetycznej tworzyłoby możliwość skonstruowania instrumentów inwestycyjnych dla obywateli, które dostarczałyby dużo wyższe oprocentowanie od lokat bankowych. Wynika to z faktu, że potrzeby kapitałowe różnych przedsiębiorstw energetycznych, samorządów i państwa na realizację produkcji energii elektrycznej o niskich cenach jest bardzo wysokie, a takie inwestycje mogą oferować wysoką stopę zwrotu.

Sygnał jaki płynie, ze swego rodzaju rozważań nad propozycją programu oszczędzania na cele transformacji energetycznej oznacza, że chyba zamierza się kierować te środki na takie inwestycje jak budowa elektrowni jądrowych, przemysł zbrojeniowy, rozwijanie koncernu energetycznego ORLEN, PGE, KGHM, port przeładunkowy w Świnoujściu i wielu innych strategicznych inwestycji dla Polski i Europy Środkowo-Wschodniej i NATO jakim jest między innymi budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego wraz z siecią szybkich dróg kolejowych, które wykorzystane w transporcie towarowym, osobowym i militarnym, bardzo silnie redukują emisję CO2, co jest także priorytetem dla Unii Europejskiej.

Lokować oszczędności w transformację?

Propozycja lokowania oszczędności Polaków na transformację energetyczną jest bardzo dobrym pomysłem i należy ją rozwijać, gdyż wyniki wielu sondaży wśród Polaków na temat potrzeby realizacji takich inwestycji jak wyżej wymienione wskazują, że ok. 90% obywateli Polski oczekuje ich realizacji, co spotkałoby się z pozytywnym odzewem w zakresie ewentualnie proponowanych instrumentów oszczędnościowych na taki cel.

Na tle takiej propozycji pojawia się wątpliwość wśród Polaków, dlaczego pewne osoby mówią o rezygnacji z wyżej wymienionych inwestycji jak między innymi z CPK. Zatem, pojawia się pytanie, czemu i komu miałyby służyć oszczędności zbierane na transformację energetyczną, skoro wyżej wymienione inwestycje mają być zatrzymane. Tę sprawę należy pilnie wyjaśnić, gdyż w tym momencie zarysowuje się wyraźna sprzeczność.

Utworzenie funduszy inwestycyjnych na rzecz transformacji energetycznej w Polsce, które by kumulowały oszczędności Polaków, byłoby dobrym rozwiązaniem, jednak trzeba by je zabezpieczyć przed ich wypływem z Polski na cele inwestycji w transformację energetyczną np. w Niemczech lub innych krajach zachodniej Europy. Oczywiście, w tej sprawie, jeśli likwidujemy inwestycje tego typu w Polsce to będzie się budzić podejrzenie, że środki z takich funduszy będą służyły innym państwom i w ten sposób w Polsce nie dojdzie do redukcji cen energii, a tym bardziej nie zachęci to Polaków do oszczędzania na ten cel.

A może udziały w spółkach energetycznych?

Ten znakomity pomysł ministra finansów mógł się także przekształcać w swego rodzaju udziały w polskich spółkach energetycznych, oczywiście za zgodą poszczególnych obywateli. Jeśli jednak nie będą rozwijane takie inwestycje w Polsce, a środki z takich funduszy miałyby płynąć na Zachód Europy, wówczas sprawa ta nie uzyska pozytywnego biegu.

Przez ostatnie osiem lat zasoby kapitałowe polskich gospodarstw domowych bardzo istotnie wzrosły, co było też widoczne w skali inwestycji jakie dokonywały polskie małe i średnie przedsiębiorstw na terenie całego kraju w ramach tzw. programu wprowadzonego przez premiera Morawieckiego pt. „Cała Polska Specjalną Strefą Ekonomiczną”. Utrzymanie w dalszej kolejności takiej dynamiki kumulowania kapitału gospodarstw domowych pozwoliłoby także na szybsze doganianie potencjału gospodarki Niemiec.

Dobrym przykładem mechanizmu zwiększającego kapitały polskich mikro i MŚP przedsiębiorstw było wprowadzenie w 2018 przez Rząd Premiera Morawieckiego programu pt. „Cała Polski Strefą Ekonomiczną”, co spowodowało, że w okresie od 2018 do 2023, czyli przez 5 lat wartość inwestycji wyniosła tyle ile w poprzednim systemie specjalnych stref ekonomicznych w okresie 24 lat, co zobrazowano na rysunku 1. Trzeba przy tym zaznaczyć, że liczba inwestycji realizowanych przez polskie przedsiębiorstwa była większa niż 50% całości, a w dodatku takie inwestycje mogły realizować nie tylko duże i zagraniczne przedsiębiorstwa, ale także polskie mikro oraz małe i średnie podmioty.

Rysunek 1. Wzrost inwestycji po wprowadzeniu programu „Cała Polska Strefą Ekonomiczną”
Rysunek 1. Wzrost inwestycji po wprowadzeniu programu „Cała Polska Strefą Ekonomiczną” Źródło: Polska Strefa Inwestycji

Realizacja solidaryzmu społeczno-gospodarczego przez ostatnie osiem lat doprowadziła do istotnego wzrostu udziału płac w PKB, co przyczyniło się do zwiększenia kapitałów gospodarstw domowych i w ten sposób potencjału inwestycyjnego przedsiębiorstw powiązanych z gospodarstwami domowymi. Na rysunku 2 przedstawiono jak istotnie nastąpił wzrost udziału płac w PKB po 2016 r.

Rysunek 2. Udział procentowy płac w PKB w Polsce w latach 2003-2023
Rysunek 2. Udział procentowy płac w PKB w Polsce w latach 2003-2023 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

W wyniku zmiany modelu gospodarczego po 2016 nastąpił silny wzrost PKB/capita, który dla porównań międzynarodowych został przedstawiony na rysunku 3, w USD. Wynika z niego, że w okresie 2007-2015 PKB/capita nie zwiększał się i był stałym na poziomie ok. 13 tysięcy USD na rok na mieszkańca Polski, zaś po 2016 szybko wzrósł do poziomu 18,5 tysiąca USD na rok na jednego obywatela Polski w 2023 r.

Rysunek 3. Zmiany PKB/capita w Polsce w okresie 2008-2023
Rysunek 3. Zmiany PKB/capita w Polsce w okresie 2008-2023 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych OECD

W podsumowaniu należy stwierdzić, że pomysł, dotyczący skierowania oszczędności Polaków na finansowanie transformacji energetycznej jest godny uwagi, a jego realizacja może okazać się korzystna dla Polski o ile będzie kontynuacja rozpoczętych inwestycji takich jak między innymi CPK, czy elektrownie jądrowe, które bezpośrednio lub pośrednio przyczyniają się do mniejszej emisji CO2, bo bazują na niskoemisyjnych technologiach i produkcji energii o niskich kosztach.

Nie można promować uniformu - jednego napędu dla wszystkich pojazdów

W tym kontekście należy zaapelować do decydentów o zredukowanie obciążeń z tytułu podatku za emisję CO2, który nie jest adekwatny do kosztów środowiskowych, a jednocześnie jest kontr-produktywny, bo silnie zwiększa koszty produkcji energii, redukując potencjał kapitałowy podmiotów podejmujących inwestycje energooszczędne. W tym kontekście nie można także promować uniformu przez wprowadzanie w przemyśle motoryzacyjnym jedynego napędu jakim jest prąd elektryczny, bo będzie to niszczyć efektywność gospodarczą oraz usuwać zdrowe mechanizmy rynkowe na rzecz administracyjnego i centralnie sterowanego porządku jaki obserwowaliśmy w gospodarce komunistycznej, która przecież zbankrutowała.

Do tego należy dodać konieczność wstrzymania działań, które chce realizować UE w zakresie tzw. ideologii ekologicznej prowadzącej do zniszczenia rolnictwa nie tylko w Polsce, ale w całej Europie, co jak widzimy spotyka się z silnym oporem i protestami rolników w całej Unii Europejskiej.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal i.pl codziennie. Obserwuj i.pl

rs

od 16 latprzemoc
Wideo

CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na i.pl Portal i.pl