Firmy rodzinne – filar gospodarki

Zdecydowana większość polskich firm rodzinnych powstała po 1989 roku, niewielka część ma dłuższy żywot, gdyż przekształciły się z niedużych zakładów rzemieślniczych powstałych jeszcze w czasach PRL. Tak więc rodzinny polski biznes to podmioty będące w rękach rodziny co najwyżej drugiej pokolenie, gdyż wielu założycieli właśnie teraz wchodzi w wiek emerytalny i przekazują zarządzanie w ręce swoich dzieci.

Należy zauważyć, że rodzinny charakter tych zakładów decyduje o tym, że są one zaliczane głównie do grona mikro, małych i średnich przedsiębiorstw - stanowią około 36% z nich, nieliczne mieszczą się w kategorii dużych przedsiębiorstw, zatrudniających 250 i więcej pracowników. Część analiz do kategorii firm rodzinnych zalicza również jednoosobową działalność, a wtedy udział rodzinnego biznesu w segmencie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw wzrasta do około 80%.

Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że zakłady rodzinne najczęściej działają w następujących branżach: hotele i restauracje, przetwórstwo przemysłowe, transport i gospodarka magazynowa, handel hurtowy i detaliczny. Te cztery grupy to ponad trzy czwarte wszystkich rodzinnych przedsiębiorstw. Ekonomiści tłumaczą tę koncentrację tym, że w wyżej wymienionych branżach najłatwiej jest rozpocząć biznes, gdyż występują tu niskie koszty wejścia na rynek. Nie powinno też nikogo dziwić, że skoro firmy rodzinne przeciętnie zatrudniają 5-6 pracowników, to działają przede wszystkim na rynku lokalnym (gminnym, powiatowym), najdalej na wojewódzkim.

Doświadczenia prawie 3,5 dekady wolnego rynku w Polsce pokazują, że przez te lata firmy rodzinne wyrobiły sobie szereg przewag konkurencyjnych, które zdecydowały o ich sukcesie rynkowym. Te przewagi wynikają z kilku cech charakterystycznych dla tego segmentu biznesu, przede wszystkim chodzi o większe zaufanie wśród pracowników, gdyż dużą część załogi lub nawet większość zatrudnionych to osoby z bliższej i dalszej rodziny. To powoduje, że ludzie są bardziej zaangażowani w sprawy przedsiębiorstwa, gdyż silniej się z nim identyfikują. Jednocześnie w firmach rodzinnych jest mniejszy stopień sformalizowania, panują familiarne relacje, co zapewnia także szybsze podejmowanie decyzji i skuteczniejsze reagowanie na kryzysy niż ma to miejsce w dużych przedsiębiorstwach czy wręcz korporacjach.

Ponadto, na podstawie różnych badań naukowych można wysnuć wniosek, że nasze rodzinne podmioty gospodarcze radzą sobie na wolnym rynku lepiej niż podobne im firmy w wielu innych europejskich krajach. Jest to więc niejako empiryczne potwierdzenie siły polskiej prywatnej przedsiębiorczości, która wręcz eksplodowała po 1989 roku.

Setki tysięcy ludzi rzuciły się po upadku ustroju komunistycznego w „wir kapitalizmu”, korzystając z liberalnego wtedy prawa (tzw. ustawa Wilczka). Wiele tych biznesów nie przetrwało w warunkach konkurencji, ale te, które utrzymały się na rynku mogą często pochwalić się dynamicznym rozwojem: zwiększały obroty i zyski, a także płacone podatki, tworzyły nowe miejsca pracy. Niektóre rodzinne firmy przekształciły się w potężne przedsiębiorstwa znane na europejskim i światowym rynku. Są tak duże, że nawet mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że mamy do czynienia z przedsiębiorstwami zarządzanymi cały czas przez jedną i tę samą rodzinę. I zamiast samemu paść ofiarą globalizacji, to te firmy wykupują inne konkurencyjne podmioty lub poszerzają swój obszar działalności, inwestując w nowe rynki i branże.

PROJEKT DOFINANSOWANY W KONKURSIE MINISTRA RODZINY I POLITYKI SPOŁECZNEJ ORAZ PEŁNOMOCNIKA RZĄDU DO SPRAW POLITYKI DEMOGRAFICZNEJ - PO PIERWSZE RODZINA!

Sprawdź: https://myslpopolsku.pl/mysl-po-polsku-firmy-rodzinne/