Co do zasady wiek emerytalny wynosi dla kobiet 60 lat, a dla mężczyzn 65 lat. Pewne grupy zawodowe mogą do osiągnięcia wieku emerytalnego korzystać z emerytury pomostowej, która będzie wypłacana nawet 10 lat wcześniej niż standardowy wiek emerytalny.
- O emeryturę pomostową mogą ubiegać się osoby urodzone po 1948 roku, które wykonywały prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w pełnym wymiarze czasu pracy. Aby ją otrzymać, należy między innymi osiągnąć odpowiedni wiek i udowodnić wystarczający staż ubezpieczeniowy, w tym staż pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze – wyjaśnia Krystyna Michałek z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Kluczowe dla ewentualnego przyznania prawa do emerytury pomostowej jest właśnie wykonywanie pracy w szczególnych warunkach. Warunkach, które niosły ze sobą szczególne ryzyko dla zdrowia i życia pracownika. Jakie to prace? Takie, które:
- z dużym prawdopodobieństwem mogą wraz z upływem czasu spowodować trwałe pogorszenie stanu zdrowia,
- są wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy,
- są determinowane siłami natury lub procesami technologicznymi,
- pomimo zastosowania środków profilaktycznych wymagają od pracowników działań, które przekraczają ich możliwości; możliwości te są ograniczane w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego w stopniu, który utrudnia pracę na dotychczasowym stanowisku.
Prace w szczególnych warunkach oznaczają między innymi:
- prace pod ziemią,
- prace na wodzie i pod wodą,
- prace w powietrzu,
- prace w warunkach gorącego i zimnego mikroklimatu,
- bardzo ciężkie prace fizyczne,
- prace w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego,
- ciężkie prace fizyczne związane z bardzo dużym obciążeniem statycznym, np.: prace rybaków morskich, prace w powietrzu wykonywane na statkach powietrznych przez personel pokładowy.
- Natomiast prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej. Wraz z wiekiem sprawność ta zmniejsza się, a co za tym idzie coraz mniejsze są możliwości wykonywania takich prac w sposób, który nie zagraża bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób. Są to np. prace maszynistów pojazdów trakcyjnych, kierowców pojazdów uprzywilejowanych, operatorów żurawi wieżowych, do obsługi których są wymagane uprawnienia kategorii IŻ lub równorzędne oraz dźwignic portowych, a także członków zespołów ratownictwa medycznego - wyjaśnia Krystyna Michałek.
Emerytura pomostowa na ogólnych zasadach - kto jest do niej uprawniony
Przepisy szczegółowo wymieniają warunki, jakie spełnić trzeba by starać się o emeryturę pomostową. Co niezwykle ważne, wystarczy by choć jeden z poniższych warunków nie został spełniony, by wniosek o emeryturę pomostową został odrzucony.
Emerytura dla niecierpliwych. W tych zawodach można pracować...
Uprawnienia do „pomostówki” na ogólnych zasadach przysługują osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 roku, które ukończyły co najmniej 55 lat (w wypadku kobiet) lub 60 lat (w wypadku mężczyzn). Osoby te muszą jednocześnie udowodnić, że pracowały co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub przy pracach o szczególnym charakterze. Co więcej, wykazać muszą jeszcze odpowiednio 20 i 25 lat stażu ubezpieczeniowego (liczą się okresy składkowe i nieskładkowe).
To ważne, przeczytaj!:
Zakład Ubezpieczeń Społecznych sprawdzi też czy składający wniosek wykonywali przed 1 stycznia 1999 roku pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, która jest wymieniona w dotychczasowych przepisach lub w nowych wykazach prac, a także czy wykonywały po 31 grudnia 2008 roku pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, która jest wymieniona w nowych wykazach prac. Wykazy prac w szczególnych warunkach i wykazy prac o szczególnym charakterze to załączniki do Ustawy o emeryturach pomostowych. Każdy liczy kilkadziesiąt pozycji.
Emerytura pomostowa na szczególnych zasadach
- Na emeryturę pomostową na szczególnych zasadach mogą przejść osoby, które wykonywały niektóre prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wymienione w nowych wykazach prac. Taka emerytura przysługuje na ogół kobietom poniżej 55 roku życia i mężczyznom poniżej 60 roku życia. Czasem można się o nią ubiegać, nawet jeśli staż pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze jest krótszy niż 15 lat. Z drugiej strony w niektórych przypadkach trzeba przedstawić orzeczenie o niezdolności do wykonywania pracy w danym zawodzie. Dotyczy to pracowników lotnictwa, hutników i maszynistów pojazdów trakcyjnych – informuje Krystyna Michałek.
Aby uzyskać emeryturę pomostową na szczególnych zasadach, oprócz spełnienia dodatkowych warunków wymienionych w ustawie, trzeba również:
- posiadać staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe), który wynosi co najmniej 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni),
- wykonywać przed 1 stycznia 1999 roku pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, która jest wymieniona w dotychczasowych przepisach lub w nowych wykazach prac,
- wykonywać po 31 grudnia 2008 roku pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, która jest wymieniona w odpowiednich punktach nowych wykazów prac,
- rozwiązać stosunek (stosunki) pracy.
Wysokość emerytury pomostowej
Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury - obecnie to 1100 złotych brutto. Emerytura pomostowa zależy bezpośrednio od wysokości kapitału początkowego i składek zgromadzonych na indywidualnym koncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.
Nawet 32 000 zł za miesiąc pracy. Sprawdź, ile zarabiają doś...
Emerytura pomostowa obliczana jest przez podzielenie podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według tablicy średniego dalszego trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o przyznanie tej emerytury.
Na podstawę obliczenia emerytury pomostowej składa się kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem ich waloryzacji, zewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury oraz kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego.
Jeżeli ubezpieczony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury, składki na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowane na jego koncie w ZUS, zwiększa się przez pomnożenie przez wskaźnik korygujący 19,52/12,22.
Do kiedy wypłacana jest emerytura pomostowa?
Emerytura pomostowa będzie wypłacana uprawnionej osobie aż do dnia osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego lub do dnia poprzedzającego nabycie prawa do emerytury.
Kiedy emerytura pomostowa może zostać wstrzymana?
Jeżeli jednak emeryt „pomostowy” podejmie zatrudnienie w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wypłata emerytury pomostowej zostanie wstrzymana. Wstrzymanie wypłaty emerytury pomostowej nie dotyczy jednak sytuacji w której emeryt dorabia do emerytury wykonując pracę, która nie ma szczególnego charakteru (lub nie jest wykonywana w szczególnych warunkach).
Warto przeczytać:
By „pomostówka” była wypłacana w całości emeryt nie może jednak dorobić do niej więcej niż wynosi 70 procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Jeśli zarobi więcej, emerytura pomostowa będzie ograniczana, a gdy przekroczy 130 procent miesięcznego wynagrodzenia wypłata zostanie całkowicie wstrzymana.
Pensja minimalna 2024
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
