Dziewice konsekrowane. Te, które poślubiły Jezusa

To z pewnością najszczęśliwszy dzień mojego życia. Cieszę się z tego jeszcze ściślejszego zjednoczenia z Panem, z powiedzianego mu „tak” ze wszystkich sił, jak tylko potrafię. Cieszę się, że on chciał mnie wybrać i powołać, choć patrząc na moje słabości, całą gamę niewierności, nie rozumiem tego wyboru, ale dlatego tym bardziej jestem wdzięczna. Nie wyobrażam sobie dla siebie innego życia - mówiła pani Justyna, która w listopadzie br. wstąpiła w stan dziewic konsekrowanych. Od 2001 roku to szóste takie powołanie w archidiecezji białostockiej. W łomżyńskiej dziewic konsekrowanych jest osiem, w drohiczyńskiej - jedna, która śluby czystości złożyła 18 listopada br. w katedrze pw. Trójcy Przenajświętszej w Drohiczynie.

Czym jest konsekracja? Słowo pochodzi z łaciny i dosłownie oznacza „poświęcenie”. Oprócz życia zakonnego czy instytutów świeckich istnieją także indywidualne formy życia konsekrowanego. To pustelnice, stan wdów oraz - właśnie - stan dziewic (ordo virginum).

Konsekracja dziewic znana jest z pierwszych wieków chrześcijaństwa. Niektóre młode kobiety uroczyście ślubowały życie w czystości. Zamiast wstępować w związek małżeński, poświęcały się modlitwie i działalności na rzecz innych. To od dziewic konsekrowanych pochodzą zakony żeńskie, które zaczęły się formować dopiero w IV wieku. Na mocy dekretów Soboru Laterańskiego II (1139 r.) zaprzestano udzielania konsekracji dziewicom żyjącym poza zakonami.

Temat wrócił dopiero podczas Soboru Watykańskiego II, a odnowiony uroczysty ryt (liturgia) wszedł w życie w Kodeksie Prawa Kanonicznego dopiero w 1971 r. Polski przekład „Obrzędy konsekracji dziewic” został zatwierdzony przez Kongregację ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów 28 maja 1990 r., a obrzędów konsekracji zaczęto udzielać dopiero na początku tego wieku.

Pasują one do stylu życia tych współczesnych kobiet, które chcą oddać się na służbę Bogu i Kościołowi, ale nie wyobrażają sobie życia w zakonie czy świeckim instytucie życia konsekrowanego. Nigdy nie będą miały dzieci, ale nadal mieszkają i pracują tak, jak wcześniej. Żyją - można powiedzieć - na pograniczu dwóch światów.

Zjawisko konsekracji dziewic nie jest nowe, ale nadal budzi duże emocje. Jedni kpią i pytają, dlaczego Kościół nie konsekruje prawiczków; nazywają ten stan przechowalnią dla kobiet, które nie zostały przyjęte do zakonów. Inni - podziwiają te panie za odwagę.

- Życie konsekrowane ma bulwersować i dzisiaj, pobudzać innych do stawiania pytania i do refleksji, do uświadamiania sobie, że w życiu liczy się coś więcej niż tylko użyteczność społeczna czy produkcja materialna dóbr - głosił w homilii podczas ostatniej konsekracji w Białymstoku abp Tadeusz Wojda, Metropolita Białostocki. - W życiu najbardziej liczy się dobro duchowe, bowiem to ono otwiera nam bramy życia i szczęścia wiecznego. Powołanie do życia w dziewictwie konsekrowanym jest więc wyjątkowym darem Boga.

Zobacz także: Dziewice konsekrowane - kim są i ile jest ich w Polsce? Czym różni się dziewica konsekrowana od zakonnicy?

- Ten, kto decyduje się dzisiaj na życie w stanie dziewictwa, podejmuje drogę niejednokrotnie niezrozumiałą dla świata, a czasem nawet wstydliwą. Bo przecież czystość to cnota, którą dzisiejszy świat często odrzuca - podkreśla w rozmowie z nami ks. Dariusz Sokołowski, wikariusz biskupi dla Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego w archidiecezji białostockiej. - Dobrze wiemy, że dla wielu liczy się dzisiaj jedynie sukces, kariera, przyjemność, dbanie o własne interesy. Myślę, że potrzeba odwagi i mocnej wiary, aby dzisiaj przyjąć Chrystusowe zaproszenie do życia w stanie dziewictwa.

Same konsekrowane tak tego nie postrzegają:

- Każde powołanie wymaga odwagi, a każda droga jest jak wytyczanie ścieżki. Nawet w tych ścieżkach, które wydają się być utarte - jak droga małżeństwa, droga życia konsekrowanego, kapłaństwa czy życia w samotności - jest drogą jedyną i niepowtarzalną - komentuje pani Magdalena, jedyna jak dotąd dziewica konsekrowana w diecezji drohiczyńskiej.

Obecnie w całej Polsce jest prawie 290 dziewic konsekrowanych. Od początku XIX wieku w województwie podlaskim śluby złożyło zaledwie kilkanaście kobiet. Kim są?

- Zazwyczaj są to panie w młodym wieku, które wykonują różne zawody. Pracują zarówno w edukacji, zwłaszcza w katechezie szkolnej, jak i w biurach, administracji państwowej, w branży usługowej - wymienia ks. Sławomir Bartnicki, odpowiedzialny w diecezji łomżyńskiej za tzw. indywidualne formy życia konsekrowanego. - Jeśli chodzi o wcześniejsze doświadczenie wiary, są to osoby, które były blisko Kościoła i swojej parafii, były mocno zaangażowane w życie parafii, a nawet diecezji.

Pierwsza konsekracja w diecezji łomżyńskiej miała miejsce w 2006 r. W białostockiej - w 2001 r. Z doświadczenia ks. Sokołowskiego wynika, że w Białymstoku śluby składają kobiety, które ukończyły przynajmniej 35 lat. Gdzie pracują? W szkołach, bankach, szpitalach, na uczelniach.

Z prośbą o dokonanie obrzędu zwracają się bezpośrednio do biskupa diecezjalnego, dołączając opinię księdza proboszcza, opinię delegata biskupa odpowiedzialnego za formację, życiorys, świadectwo chrztu.

Jednak aby zostać dziewicą konsekrowaną, trzeba spełnić określone warunki. Może nią zostać kobieta po 25. roku życia, która nigdy nie zawarła małżeństwa i publicznie nie przeczyła czystości w swoim życiu. Dziewica konsekrowana nie musi być więc dziewicą w sensie fizycznym, ale nie może nią być np. nawrócona prostytutka.

- Do konsekracji można dopuścić dziewice, które - według ogólnej opinii przez swój wiek, roztropność i obyczaje - dają rękojmię, że wytrwają w życiu czystym oraz poświęconym służbie Kościołowi i bliźnim - podkreśla ks. Bartnicki.

Muszą też być dopuszczone do konsekracji przez biskupa, a wcześniej przejść kilkuletnie przygotowania. Mogą one trwać od trzech do nawet pięciu lat.

- Jest to czas formacji duchowej, ludzkiej i intelektualnej, która jest realizowana poprzez dni skupienia, rozmowy indywidualne, konferencje, lekturę osobistą - relacjonuje ks. Dariusz Sokołowski. Do tego pogłębioną modlitwę, uczestnictwo we mszy św., rekolekcjach, spotkaniach formacyjnych.

Rytuał konsekracji dziewicy odbywa się podczas liturgii.

- Szafarzem obrzędu konsekracji jest biskup diecezjalny. Na ręce biskupa dziewice ofiarowują Bogu swoje postanowienie życia w czystości wypowiadając słowa: „Ojcze, przyjmij postanowienie życia w doskonałej czystości i naśladowania Chrystusa, które z bożą pomocą odnawiam wobec ciebie i świętego ludu bożego” - cytuje wikariusz biskupi.

Widzialnym znakiem konsekracji jest obrączka - znak zaślubin z Chrystusem. Biskup wręcza też konsekrowanym dziewicom brewiarz - księgę modlitw. Kobieta zobowiązuje się codziennie odmawiać Liturgię Godzin, wielbić Boga, odprawiać pokutę, i modlić się za zbawienie całego świata.

W artykule wykorzystałam m.in. materiały ze stron internetowych: www.konsekrowane.org, www.archibial.pl, www.drohiczynska.pl