Dzieci spędzają wakacje w sieci. Trzeba im pomóc znaleźć inne zajęcia

W ostatnim roku szkolnym w związku z nauczaniem na odległość dzieci wyjątkowo dużo czasu spędzały w sieci. - Gdy kończyły się zdalne lekcje, córka niemal od razu „przerzucała” się na komórkę, żeby porozmawiać z koleżankami i kolegami – mówi pani Anna, mama 15-letniej Zosi. - Trudno było oderwać ją od telefonu.

Zdaniem ekspertów problem staje się coraz powszechniejszy i można mówić wręcz o uzależnieniu od sieci. Uzależnienie to ma nawet swoją nazwę – FOMO (z angielskiego Fear of Missing Out), czyli lęk przed odłączeniem. Dotyka on ludzi w różnym wieku, głównie młodzież. Według raportu „FOMO. Polacy a lęk przed odłączeniem”, przygotowanego przez Uniwersytet Warszawski co piąty nastolatek doświadcza FOMO. Dotyczy to w równym stopniu dziewcząt, jak i chłopców. Z kolei wyniki badania Państwowego Instytutu Badawczego NASK „Nastolatki 3.0” wskazują, że prawie co trzeci nastolatek deklaruje, że nie jest w stanie wytrzymać i funkcjonować bez telefonu.

Rodzice często próbują z tym walczyć zabierając dziecku komórkę, ale to wcale nie rozwiązuje problemu. - Zanim podejmiemy jakiekolwiek kroki, najpierw powinniśmy się przyjrzeć, funkcjonowaniu naszego dziecka: jak wygląda jego rytm dnia, jak spędza czas w domu. Warto zwrócić uwagę, czy ma przyjaciół, znajomych i czy spotyka się z nimi offline – radzi Marta Witkowska, ekspertka Akademii NASK i autorska poradnika „FOMO i nadużywanie nowych technologii”. – Znaczna ilość czasu spędzanego w sieci nie zawsze musi świadczyć o tym, że dziecko ma problem z nadużywaniem internetu – dodaje.

Wydawałoby się, że podczas wakacji dzieci chętniej spędzają czas na świeżym powietrzu i tym samym odpoczywają od internetu. Niestety, jest wręcz odwrotnie. Dlatego też, aby namówić dziecko na wakacyjny relaks bez sieci, trzeba sporo się natrudzić.
Eksperci podkreślają, że punktem wyjścia powinna być spokojna rozmowa z dzieckiem. Trzeba się do niej przygotować, przedstawić argumenty, ale i wysłuchać stanowiska drugiej strony. Najlepiej byłoby ustalić zasady korzystania z internetu i co ważne, również się do nich stosować.

- W przypadku młodszych dzieci trzeba pamiętać, aby dostęp do internetu lub gier nie funkcjonował jako nagroda, np. za posprzątanie pokoju. Analogicznie – odcinanie dziecka od internetu nie powinno być również karą. Inaczej jest ryzyko że smartfon czy komputer stanie się najbardziej atrakcyjną rozrywką i potrzeba korzystania z sieci będzie stale rosnąć – ostrzegają specjaliści.

Jeśli komputer i internet do tej pory były dla dziecka jedyną przyjemnością i odskocznia, rodzice powinni pomóc mu poszukać innych aktywności. - Mnogość bodźców, jakie oferuje wirtualny świat jest bardzo stymulująca dla mózgu, nie jest więc łatwo oderwać się od tak satysfakcjonującej i angażującej rozrywki. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice zaoferowali swoją pomoc w wyszukiwaniu i zorganizowaniu alternatywnych zajęć – mówi Marta Witkowska.

- Samo blokowanie dostępu do gier komputerowych, internetu nie jest rozwiązaniem, jeśli nie proponujemy nic w zamian – podkreśla też dr Joanna Rajang, psycholog i coach Personel System. - Z całą pewnością istotą problemu jest zaspokajanie potrzeby uznania, która jest w każdym człowieku. We współczesnym świecie osoby, które nie znają innej alternatywy, szukają potwierdzenia swojej wartości w mediach społecznościowych. Dotyczy to zwłaszcza nastolatków, bo dla nich internet jest codziennością. Nastolatkowie budują swoją tożsamość głównie na podstawie kontaktów z rówieśnikami, w tym porównywania się z nimi. Stąd nieustanie sprawdzanie powiadomień z internetu, wrzucanie informacji na swój temat i szukanie potwierdzenia swojej wartości w komentarzach.

Dodaje, że rolą rodziców jest znajdowanie okoliczności, w których dzieci będą mogły zaspokajać swoją potrzebę uznania w inny sposób. - Może to być, na przykład udział w różnego rodzaju aktywnościach, które pozwolą dziecku lepiej poznać siebie, swoje potrzeby, umiejętności itp. Sami chwalmy swoje dziecko w rozmowach z innymi, cieszmy się z jego osiągnięć. Postarajmy się, aby czuło, że jest dla nas ważne.