Dom fundacji siostry Chmielewskiej w Jankowicach w gminie Ożarów najlepszą realizacją architektoniczną w Polsce! [ZDJĘCIA]

Polityka po raz dziewiąty wybiera najlepszą realizację architektoniczną ubiegłego roku. Ostateczne głosowanie odbyło się we wtorek 2 czerwca. Dom fundacji siostry Małgorzaty Chmielewskiej niemal jednogłośnie został uznany za najlepszy. Odpowiadający za konkurs Piotr Sarzyński z Polityki zdradził: "Obradom jury tradycyjnie towarzyszą zażarte dyskusje, spory, walka na argumenty, a zwycięskie projekty często wybierane były przewagą jednego czy dwóch głosów. Zdarzało się, że musieliśmy zarządzać „dogrywkę”, która wyłoniłaby wygranego. Tym razem zgodność była zaskakująca i wyjątkowa, a wybrany obiekt otrzymał uznanie aż 11 na 14 jurorów! Nie przypominam sobie podobnego rozstrzygnięcia w dotychczasowych ośmiu edycjach nagrody".

Dalej Piotr Sarzyński pisze: "W nagrodzonej Grand Prix realizacji doszło do szczęśliwego skojarzenia czterech podmiotów. Po pierwsze, Fundacji Domy Wspólnoty Chleb Życia, świeckiego stowarzyszenia katolickiego prowadzonego przez siostrę Małgorzatę Chmielewską. Ma ono pod opieką już dziewięć ośrodków dla osób społecznie odrzuconych: bezdomnych, chorych, samotnych matek z dziećmi. To Fundacja była inwestorem tej realizacji. Po drugie, głównych fundatorów, czyli Anny i Macieja Formanowiczów. Są oni założycielami i współwłaścicielami Fabryk Mebli Forte, znanymi ze wspierania wielu przedsięwzięć o charakterze charytatywnym, społecznym, edukacyjnym i kulturalnym. Po trzecie, władz gminy Ożarów, która po najniższych kosztach przekazała Fundacji odpowiednią dwuhektarową działkę – miejsce po dawnym boisku szkolnym. I wreszcie podmiot czwarty, czyli pracownia projektowa xystudio. To stosunkowo nieduże biuro architektoniczne, założone w 2004 roku i dotychczas znane przede wszystkim z wyśmienitych realizacji edukacyjnych i opiekuńczych. W Jankowicach projektanci po raz kolejny udowodnili, że skromne nie oznacza nieciekawe, a wszelkie bariery na przykład ograniczony budżet są po to, by je twórczo przekraczać i z deficytów czynić walor".

Jaki to budynek
Budynek podzielony został na trzy główne strefy, oddzielone od siebie ceglanymi murami. W pierwszej od głównego wejścia, znajdują się pomieszczenia ogólnodostępne: świetlica, stołówka, gabinety, sale rehabilitacyjne i kaplica. W części drugiej znajduje się 19 dwuosobowych pokoi z łazienkami, umieszczonych wzdłuż dwóch przeszklonych korytarzy wychodzących na wewnętrzne patio. Trzecia część obiektu obejmuje mieszkanka dla pracowników oraz pralnię i magazyny. Jest ona wyraźniej oddzielona od pozostałych, dzięki czemu personel może zachować poczucie pewnej prywatności i możliwość oderwania się od spraw zawodowych. Wszystkie pomieszczenia budynku znajdują się na jednym poziomie, nie ma tu żadnych schodów, stopni, krawężników, dzięki czemu osoby na wózkach nie spotykają się z żadną barierą. Zastosowano tu ekologiczną oczyszczalnię ścieków i zbiorniki na deszczówkę wykorzystywaną do podlewania roślin.

Kiedy nominowano dom w Jankowicach przygotowano uzasadnienie. Napisano w nim: "To realizacja proekologiczna i stawiana tanim kosztem. Cegły pozyskano z pobliskiego nieczynnego młyna, zaś deski – z rozbieranych okolicznych stodół. Zainstalowano ekologiczną oczyszczalnię ścieków i zbiorniki do odzyskiwania wody deszczowej. Warto też dodać, że obiekt zaprojektowano tak, by przy budowie nie ucierpiało ani jedno drzewo. Rozłożysty, parterowy obiekt świetnie współgra z krajobrazem pól i łąk. Elewacja „z odzysku” z jednej strony przydaje swojskości, z drugiej – świetnie wpisuje się w nowoczesne trendy. Całość jest bardzo funkcjonalna, a jednak nie ma się poczucia standaryzacji czy monotonii. Pełne uroku wewnętrzne patio ozdobiono dużym muralem Marcina Czai. Proste, ale przytulne pomieszczenia zapewniają pensjonariuszom poczucie bycia „na swoim”. Nie ma w tym obiekcie projektowych fajerwerków, ale są wartości dużo ważniejsze: dobry gust połączony z przytulnością, a przede wszystkim szlachetna odpowiedź architektury na jeden z bolących problemów społecznych".

Piotr Sarzyński podsumowuje: "Nagroda dla Domu dla Bezdomnych dowartościowuje architekturę o funkcjach społecznych, a nawet węziej – socjalnych. Jest też kolejnym świadectwem, że wybitne realizacje mogą powstawać poza dużymi miastami. Szczególnie teraz, gdy na spektakularne przedsięwzięcia skończyły się unijne pieniądze, a samorządy dokładniej liczą każdy grosz. Przestaje liczyć się rozmach, a zaczyna – wyobraźnia i pomysł. A w tej kategorii każdy ma szanse; małe miasteczko może konkurować z metropolią".

Trudne sytuacje
Dom w Jankowicach otwarto w lipcu 2019 roku. Jego głównymi fundatorami byli Anna i Maciej Formanowiczowie, założyciele Fundacji Nasza Droga, współwłaściciele Fabryki Mebli Forte. Był to dziesiąty już dom dla ludzi bezdomnych Fundacji Domy Wspólnoty Chleb Życia siostry Małgorzaty Chmielewskiej. W lipcu, podczas otwarcia, siostra mówiła: - W tych ośrodkach pomoc znajdują zarówno dzieci i młodzież w trudnej sytuacji, jak i osoby niepełnosprawne z okolicznych wsi. Nowy dom w Jankowicach pomieścił w sumie 35 pensjonariuszy. Do ich dyspozycji są pokoje dwuosobowe i jeden jednoosobowy.

- Są to osoby w najtrudniejszej sytuacji – czasowo lub trwale niepełnosprawne, które wymagają ciągłej opieki. Mamy dla nich sprzęt specjalistyczny, który sfinansowała fundacja Jurka Owsiaka. To miejsce dla ludzi, dla których nigdzie indziej nie ma miejsca - dodawała siostra Małgorzata Chmielewska.

Jak podkreślała założycielka fundacji Chleb Życia, potencjalnych mieszkańców nie trzeba szukać, bowiem potrzebujących jest dużo więcej niż dostępnych miejsc. - Niestety, to nie jest szpital, nie możemy pomóc każdemu. Szczególnie tym osobom, które wymagają leczenia szpitalnego - dodała siostra.

Nie do wiary
Anna i Maciej Formanowiczowie, założyciele fundacji Nasza Droga, współwłaściciele Fabryki Mebli Forte na otwarciu w lipcu tak opowiadali o inwestycji. - Kiedy dwa lata temu, w tym miejscu gdzie jeszcze było boisko, robiliśmy sobie zdjęcie z siostrą, nikt z nas nie myślał, że końcowy efekt przejdzie nasze oczekiwania - mówił Maciej Formanowicz. - Mamy już kolejne plany, ale na razie cieszymy się, że możemy otworzyć ten dom, nasze wspólne dzieło - dodał podkreślając wielkie zaangażowanie wszystkich osób i instytucji biorących udział w budowie. Dom dla osób bezdomnych prowadzi małżeństwo, zapewniające jednocześnie opiekę medyczną i psychologiczną pensjonariuszom.

Relacja z otwarcia w lipcu 2019 roku tutaj >>>https://echodnia.eu/swietokrzyskie/siostra-malgorzata-chmielewska-otwiera-pod-ozarowem-nowy-dom-tym-razem-dla-niepelnosprawnych-bezdomnych-zdjecia/ar/c14-14274799