Czy warto szczepić dzieci? - wskazania, przeciwwskazania, zagrożenia. Akcja Zaszczep się wiedzą

Każda wizyta u lekarza, co zrozumiałe, budzi u rodziców pewne obawy. Nawet jeśli jest to wizyta kontrolna czy też szczepienna, na którą idziemy ze zdrowym dzieckiem. Za regularne wizyty szczepienne często odpowiada mama i to ona stara się od lekarza przed szczepieniem jednocześnie dowiedzieć jak najwięcej i uspokoić zwykle zdenerwowane dziecko.

Na stronie internetowej akcji „Zaszczep się wiedzą” znajdziemy informację jak przygotować dziecko do szczepienia

Doktor Monika Wanke-Rytt, pediatra, zastępca Kierownika Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjno-Izolacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przedstawia kilka podstawowych faktów, które pozwolą mamom spokojniej podejść do procedury medycznej, jaką jest szczepienie.

Jak rodzice powinni przygotować dziecko do szczepienia? Jak mówić o szczepieniu, żeby dziecko się nie denerwowało?

Szczepienie nie wymaga specjalnego przygotowania dziecka przez rodzica. Nie powinno się ukrywać faktu, że idzie na szczepienie. Częstym błędem popełnianym przez rodzica i przez szczepiącą pielęgniarkę jest obiecywanie, że szczepienie nie boli. W takiej sytuacji dziecko przykro się rozczaruje, że mimo obiecywania przez mamę jednak odczuło ból. Nawet małe dzieci mogą to zapamiętać, co później skutkuje podwójnym lękiem. Starajmy się delikatnie wytłumaczyć, że szczepienie jest nieprzyjemne, ale dzięki niemu rzadziej będzie się przychodzić do lekarza. Dobrym sposobem jest wynagrodzenie dziecku po wizycie wszystkich nieprzyjemności.

Jakie są przeciwwskazania do wykonania szczepienia?

Przeciwwskazania do szczepień możemy podzielić na czasowe i stałe. Wbrew powszechnej opinii przeciwwskazań do wykonania szczepienia nie jest tak wiele. Zgodnie z rekomendacjami Komitetu Doradczego do spraw Praktyki Szczepień (ACIP) stałym przeciwwskazaniem do wykonania szczepień ochronnych jest tylko reakcja anafilaktyczna na poprzednią dawkę szczepionki lub na jakikolwiek jej składnik. Przeciwwskazaniem do stosowania szczepionek żywych są zaburzenia odporności, wrodzone lub nabyte. Czasowymi przeciwwskazaniami są natomiast:

- ostra choroba o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu, przebiegająca z gorączką lub bez

- zaostrzenie przewlekłego procesu chorobowego.

W takich sytuacjach należy odwlec szczepienie do czasu ustąpienia objawów. Warto wspomnieć o tym, co NIE stanowi przeciwwskazania do podania szczepionki:

- łagodne lub umiarkowane odczyny takie jak zaczerwienienie czy obrzęk w miejscu podania poprzedniej szczepionki

- gorączka po poprzedniej dawce szczepienia

- antybiotykoterapia

- okres rekonwalescencji po przebytej chorobie, w tym po ospie wietrznej

- wcześniactwo

- ekspozycja na chorobę zakaźną

- alergie nie związane ze składnikiem szczepionki

- kontakt z osobą z zaburzeniami odporności ( z wyjątkiem doustnej szczepionki przeciwko polio)

Są to przeciwwskazania ogólne do szczepień. Dodatkowo istnieją przeciwwskazania dotyczące konkretnie szczepionki przeciw krztuścowi, które należy omówić z neurologiem.

O czym powinno się poinformować lekarza?

Przed szczepieniem lekarza powinno się poinformować o ogólnym stanie zdrowia dziecka w danym dniu. Ważny jest też wywiad dotyczący chorób przewlekłych czy leków przyjmowanych na stałe. Istotne jest też omówienie odczynów niepożądanych po poprzednich szczepieniach, jeśli występowały.

Jak lekarz weryfikuje, czy mały pacjent może być zaszczepiony?

Kwalifikacja do szczepienia odbywa się na podstawie zebrania wywiadu oraz badania przedmiotowego. Przed każdym szczepieniem lekarz powinien dokładnie zbadać dziecko celem wykluczenia toczącej się świeżej infekcji. Na podstawie całości obrazu oraz po przeanalizowaniu przeciwwskazań do szczepienia opisanych powyżej, lekarz powinien wydać zaświadczenie, że dziecko może być szczepione. Jest to indywidualna decyzja lekarza kwalifikującego i często się zdarza, że dzieci nie są szczepione ze względu na jakiekolwiek objawy infekcji, które tak naprawdę nie stanowią przeciwwskazania. W okresie jesienno-zimowym niezwykle trudno jest utrzymać małe dziecko w stanie całkowitego zdrowia, czyli bez jakiegokolwiek kaszlu czy niewielkiego kataru, które nie stanowią prawdziwego przeciwwskazania.

to akcja informacyjna prowadzona od 2015 roku. Jest przewodnikiem po wiarygodnych i sprawdzonych informacjach dotyczących szczepień - wymagających wiedzy i odpowiedzialności decydujących o zdrowiu i życiu. Rzetelne i sprawdzone informacje na temat szczepień można znaleźć na stronie internetowej www.zaszczepsiewiedza.pl. Osoby stojące przed decyzją: „szczepić, czy nie szczepić?”, znajdą tu źródła wiedzy, sprawdzone przez autorytety wspierające akcję. Są wśród nich uznani eksperci oraz instytucje od lat zajmujące się wakcynologią, czyli nauką dotyczącą szczepień. Akcję „Zaszczep się wiedzą” wspierają: Centrum Zdrowia Dziecka, Fundacja Rozwoju Pediatrii, Krajowy konsultant w dziedzinie neonatologii, Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych, Polskie Towarzystwo Alergologiczne, Centrum Medyczne Damiana, Polskie Towarzystwo Higieniczne, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Polska Akademia Nauk, Polskie Towarzystwo Oświaty Zdrowotnej, Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie, Krajowy konsultant w dziedzinie pediatrii, Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy.