Czy po roku pandemii wierzymy jeszcze politykom? Czy mamy nadzieję, że 2021 rok przyniesie pozytywne zmiany?

Analizuje pani wyniki badania Barometr Nadziei od sześciu lat. Jak rysują się nadzieje i subiektywne poczucie zadowolenia z życia Polaków w pandemicznym roku?

Badanie przeprowadziliśmy w listopadzie i grudniu 2020 r. Wzięli w nim udział mieszkańcy 13 krajów z całego świata (m.in. Francji, Włoch, Czech, ale i Nigerii, Kolumbii, Australii czy Izraela). Tegoroczne wyniki zdecydowanie różnią się od rezultatów, jakie znamy z badaniach w poprzednich latach. Mówiąc ogólnie: Polacy na tle innych narodów wypadli jako ci, którzy są bardziej niezadowoleni z życia i jako ci, którzy mają mniejszą nadzieję na poprawę w 2021 roku. Polacy, na tle innych narodów, cechują się najwyższym poziomem zadowolenia z życia osobistego. Jesteśmy za to na ostatnim miejscu, jeśli chodzi o poziom zadowolenia z polityki krajowej, rozczarowuje nas też rozwój problemów społecznych w kraju. Nigdy dotąd nie ocenialiśmy tych dwóch aspektów naszego życia tak nisko.

Może dlatego, że sytuacja pandemii pokazała nam wyraźnie, jak duży wpływ na nasze codzienne życie mają decyzje podejmowane przez polityków?

Dodatkowo zobaczyliśmy, jak bardzo jako społeczeństwo, jesteśmy podzieleni, skłóceni, jak jesteśmy różni i jak te różnice nie są nieakceptowane społecznie. To nam przeszkadza. Badani oceniali, jak państwo radzi sobie z pandemią - w skali od 1 do 5. Polacy wystawiali rządowi (bo to on przecież wziął na siebie lwią część tego zadania) niską ocenę: 2,02. Uplasowało to Polskę na trzecim miejscu - od końca. Niżej starania swoich rządów w walce z pandemią ocenili jedynie mieszkańcy Izraela i Nigerii. Oczywiście to subiektywne odczucia badanych, ale o nie nam właśnie chodzi, bo to one, a nie oficjalne, obiektywne dane i analizy, wpływają bezpośrednio na nasze zdrowie psychiczne, fizyczne, na nasz poziom zadowolenia, na naszą równowagę życiową.

A mamy nadzieję, że 2021 rok będzie lepszy?

Polacy są optymistycznie nastawieni do tego, co 2021 rok przyniesie w ich życiu osobistym, ale pesymistycznie, jeśli chodzi o inne obszary życia: politykę krajową, kryzys gospodarczy, problemy społeczne czy w końcu pandemię. Polacy, w porównaniu z innymi narodami, mają najmniejsze nadzieje na polepszenie sytuacji politycznej w kraju i najmniejsze nadzieje na rozwiązanie problemów ekonomicznych w 2021 roku. Optymistyczniej w przyszłość patrzą znów mieszkańcy krajów, w których (z obiektywnych wglądów) poziom życia jest niższy - jak Nigeria i Indie. W kwestii nadziei na to, że rząd poradzi sobie z pandemią, zajmujemy przedostatnie miejsce, co ciekawe, za nami uplasowała się Szwajcaria.

Jak oceniamy wpływ stresu pandemicznego na nasze życie?

W ocenie poziomu stresu jesteśmy w połowie stawki, podobnie jak Czesi, Francuzi i Włosi. Najsilniej odczuwali go Hiszpanie i Kolumbijczycy. Najsłabiej Austriacy i Australijczycy. Niestety niewielu potrafi czy chce wykorzystać stres do własnego rozwoju, a to możliwe - trudne doświadczenie pozwala czasem przewartościować swoje życie, dostrzec zmianę w sobie, nabrać pewności siebie, wiary we własne możliwości. Badani Polacy jednak nie zauważyli, by pandemia wpłynęła w ten sposób na ich postawę życiową. Dwa razy bardziej niż nam, udało się to Włochom i Francuzom.

Jak oceniamy swoje zdrowie po roku pandemii?

• Słabiej niż Polacy (subiektywnie!) swoje zdrowie fizyczne oceniają jedynie mieszkańcy Nigerii i Kolumbii (gdzie przecież system ochrony zdrowia jest obiektywnie słabszy).
• Polacy najgorzej w historii badania oceniają swoją kondycję psychiczną, wielu badanych zauważyło u siebie symptomy depresyjne. Nisko oceniamy też dobrostan społeczny, nie czujemy wsparcia społecznego, brakuje nam poczucia wspólnotowości, akceptacji społecznej.
• Satysfakcja z życia społecznego jest u nas na poziomie Francji i Włoch, a to obok Polski, kraje o podobnie silnym lockdownie w czasie pandemii, może tu trzeba by szukać wytłumaczenia dla tego niskiego wyniku.

Najbardziej niepokojący jest dla mnie niski poziom zadowolenia z życia mentalnego. Badani opisują, że doświadczają trudnych emocji: frustracji, złości, niepokoju, nie mają zaufania do innych, brakuje im samoakceptacji. A w takim stanie nie można być zadowolonym z życia, zadowolenie z kolei przekłada się wprost na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne. Szansą dla nas jest to, że największą nadzieję pokładamy w udanym życiu osobistym. To ono jest dla nas najważniejsze, od lat, i na nie też mamy największy wpływ.