"Cyfrowi bohaterowie historii" czy projekty gamingowe w wirtualnej rzeczywistości - IPN rozwija nowe formy edukacji

Jakie działania podjął Instytut Pamięci Narodowej w związku z beatyfikacją rodziny Ulmów?

Instytut Pamięci Narodowej przygotował szereg działań w związku z beatyfikacją rodziny Ulmów, których szczegółowe opisy dostępne są na portalu https://rodzinaulmow.ipn.gov.pl

Biuro Nowych Technologii IPN zrealizowało projekt „Świadectwo poMOCY”. Jest to interaktywny projekt edukacyjny zrealizowany w ramach uroczystych obchodów beatyfikacji rodziny Ulmów. Projekt składa się z dwóch części: etiudy filmowej w wirtualnej rzeczywistości (VR) oraz immersyjnej wystawy. Dwuczęściowa instalacja znajdzie się w specjalnie wykonanym mobilnym kontenerze. Prapremierowy pokaz odbędzie się 9 września 2023 roku w Rzeszowie a następnie całość będzie prezentowana przez dwa tygodnie od 10 do 24 września. Po tym terminie, wystawa zostanie udostępniona bezpłatnie na Steamie

Wszelkie instalacje wykorzystywane w tej wystawie są koncepcją wizualną, która rozpoczyna się już na zewnątrz mobilnego kontenera. Z pozoru wydaje się on całkowicie czarny, jednak, jeżeli podejdzie się bliżej, zauważy się setki nazwisk i miejsc związanych z Polakami, którzy nieśli pomoc Żydom. Po wejściu do kontenera znajduje się 30 krzeseł, na których przygotowane są gogle VR. Umożliwią one zwiedzającym przeniesienie się do wirtualnej rzeczywistości, gdzie opowiedziana zostanie historia rodziny Ulmów. Miejsca, w które przenosi nas wirtualna rzeczywistość, obrazują realia podkarpackiej wsi. Połącznie historycznych artefaktów z narracją sześcioletniej dziewczynki pomaga zrozumieć wydarzenia, do których doszło w Markowej. Po zdjęciu okularów VR zwiedzający będą mieli możliwość zobaczenia eksponatów, których wcześniej nie widzieli. Zostały one skąpane w świetle UV, dzięki czemu to co czarne, zaczyna nabierać kolorów i rozpala wyobraźnię i emocje. Na ścianach będziemy mogli obejrzeć fotografie przedstawiające wydarzenia i przykłady niesienia przez Polaków pomocy potrzebującym. Wystawę zrealizowano w oparciu o źródła IPN, wykorzystano fotografie z albumu Mateusza Szpytmy pt. „Sprawiedliwi i ich świat. Markowa w fotografii Józefa Ulmy”. Dzięki udostępnieniu na Steamie, możliwe będzie przeprowadzenie, w oparciu o wirtualną ekspozycję, wybranego z 3 scenariuszy lekcji historycznych na poziomie od VIII klasy szkoły podstawowej oraz wykorzystanie interaktywnego quizu historycznego.

Skąd pomysł na taki właśnie sposób realizacji projektu dotyczącego historii rodziny Ulmów?

Chcieliśmy podejść do tego projektu w trochę inny sposób. Biorąc pod uwagę to, że młodzież jest przebodźcowana treściami, które generują lęk i cierpienie, chcieliśmy pokazać im tą historię, ale pokazując bohaterstwo rodziny Ulmów – „Świadectwo pomocy”. Naszym celem było również pokazanie tego, że Polacy zawsze są otwarci na pomoc w różnych sytuacjach. Punktem wyjścia są, z oczywistych powodów, budujące przykłady Polaków pomagających Żydom i innym potrzebującym w czasie II wojny światowej, a obok nich przykłady pomocy setkom tysięcy uchodźców z ziem wcielonych do Rzeszy, z Zamojszczyzny, z powstańczej Warszawy. Po zakończeniu wojny, nie zatraciliśmy naszej wrażliwości na potrzeby innych, entuzjastycznie odbudowując Warszawę, oddając krew Węgrom w czasie powstania w 1956 roku, tworząc w 1980 roku wielomilionowy ruch „Solidarności”. Przykłady solidarności społecznej notujemy również w okresie transformacji ustrojowej, na przykład reakcję Polaków na wielką powódź w 1997 roku, pomoc innym krajom w czasie klęsk żywiołowych. W ubiegłym roku Polacy po raz kolejny udowodnili, że potrafią szczerze i bezinteresownie pomagać sąsiadom, gdy po wybuchu wojny ukraińsko-rosyjskiej do Polski napłynęły miliony Ukraińców, w większości kobiet z dziećmi. Po raz kolejny Polacy udowodnili, że pomagają w potrzebie innym ludziom, że wciąż płynie w nas krew Ulmów, że: „To nasze dziedzictwo”.

Czy projekt będzie rozpowszechniony na arenę międzynarodową, czy jego grupa docelowa skupi się jedynie na Polsce?

Projekt będzie dostępny bezpłatnie na koncie Steam, czyli na platformie gamingowej, która zrzesza graczy z całego świata i dociera do młodych ludzi. Wszystkie projekty, które udostępniamy na tej platformie są dostępne w językach obcych – jesteśmy obecni na największych targach gamingowych w Europie i za oceanem, a nasze gry pobierane są przez ludzi z całego świata. Projekt "Gra Szyfrów" przetłumaczony został na 14 języków, w tym język migowy. Projekt o Powstaniu Warszawskim "Warsaw Rising" przetłumaczony jest na pięć języków i po kilku dniach od swojej premiery na targach Gamescom w niemieckiej Kolonii 23 sierpnia b.r., ściągnęło grę już ponad 120 tysięcy osób. Diagnozujemy więc potrzebę udostępniania projektów na platformach o zasięgu międzynarodowym – dlatego „Świadectwo poMOCY”, immersyjna etiuda o losach rodziny Ulmów jest również w języku angielskim - nie mam wątpliwości zatem, że będą go pobierać osoby na całym świecie, co z resztą będzie przez nas badane.

Jakie jeszcze projekty planuje Biuro Nowych Technologii wraz z Instytutem Pamięci Narodowej?

Dwa lata temu, kiedy prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki powołał komórkę Biura Nowych Technologii, swoją pracę rozpoczęliśmy od badań. Doprowadziły nas one do następującego wniosku: młodzież chce uczyć się historii, ale za pomocą tego typu immersyjnych projektów – i po sukcesach kilku wdrożonych już realizujemy kolejny, tym razem związany jest z historią polskich lotników. Mamy nadzieję, że on również zyska popularność wśród młodzieży tak jak te dotychczas realizowane, oraz że będzie chętnie pobierany przez nauczycieli.

Tymczasem zapraszamy do zapoznania się z projektem „Świadectwo pomocy” na terenie Oddziału IPN w Rzeszowie przy ulicy Juliusza Słowackiego 18 po wcześniejszej rejestracji na stronie:

https://ipn-konferencje.pl/pl/join-event/instytut-pamieci-narodowej-swiadectwo-pomocy-immersyjna-etiuda-o-losach-rodziny-ulmow