Coraz bliżej zakazu sprzedaży kopciuchów, lecz na normy dla węgla poczekamy dłużej

To dwie informacje, które cieszą działaczy antysmogowych. Ministerialne rozporządzenie wyeliminuje z rynku piece najgorszej jakości, a decyzja producenta węgla ograniczy dostęp do mułów i flotów węglowych.

PRZECZYTAJ KOMENTARZ GRZEGORZA SKOWRONA: Ważne zwycięstwo w smogowej bitwie

Ale ekolodzy nie mogą jeszcze odtrąbić zwycięstwa w walce o czyste powietrze. Do szczęścia brakuje ustawy określającej normy dla węgla, na mocy której pojawi się zakaz sprzedaży indywidualnym odbiorcom odpadów węglowych, węgla brunatnego oraz miału węglowego.

Na razie antysmogowi aktywiści cieszą się z nieoficjalnych sygnałów o szybkim podpisaniu rozporządzenia w sprawie wymagań dla kotłów grzewczych. Zgodnie z nim w domach jednorodzinnych i mieszkaniach można będzie montować tylko niskoemisyjne i wysokowydajne energetycznie piece.

- To będzie naprawdę bardzo duży krok w kierunku poprawy jakości powietrza - podkreśla Andrzej Guła z Krakowskiego Alarmu Smogowego. Jego zdaniem bardzo ważne jest to, że ministerialny projekt zakłada zakaz produkcji i sprzedaży kotłów z możliwością ręcznego podawania paliwa.

Właśnie w takich piecach spalane są śmieci, plastikowe butelki i inne niebezpieczne odpady. Wrzucenie ich jednak do kotłów z automatycznym podajnikiem może szybko spowodować ich zatkanie i awarię. Widmo takiego kosztownego scenariusza wiele osób palących śmieci w kotłach grzewczych skutecznie zniechęci do takiego działania.

Kopciuchy nie znikną jednak ze sklepów natychmiast. Wprawdzie zakaz ich produkcji będzie obowiązywał już od 1 października, ale ze sprzedaży muszą być wycofane dopiero od lipca przyszłego roku. - Żadna poważna firma nie zdecyduje się teraz na dalszą produkcję kotłów kiepskiej jakości, bo nie będzie mieć gwarancji, że je potem sprzeda - pociesza Andrzej Guła.

- To rozporządzenie powinno być podpisane już dawno, Przecież Komisja Europejska kilka miesięcy temu wyraziła zgodę na zawarte w nim rozwiązania - mówi marszałek naszego województwa Jacek Krupa. W Małopolsce od lipca obowiązuje zakaz montowania kopciuchów. Ogólnopolski zakaz ich sprzedaży uniemożliwiłby tym, którzy dziś mają taki piec, „podmienić” go na nowszy, ale dalej zatruwający powietrze model.

Jeszcze bardziej w egzekwowaniu małopolskich przepisów antysmogowych pomogłoby wprowadzenie norm dla węgla sprzedawanego indywidualnym odbiorcom. W naszym regionie już tej zimy nie wolno będzie palić odpadami węglowymi, węglem brunatnym i miałem węglowym. Wciąż nie będzie jednak problemów z kupieniem takiego wsadu do pieca. A w wielu miejscowościach kontrola, czy ktoś nie pali mułami węglowymi, będzie pozorna. Zwłaszcza tam, gdzie nie ma straży miejskiej.

W małych gminach za sprawy ochrony powietrza odpowiada jeden urzędnik. Jego zadaniem jest głównie załatwianie wniosków o wymianę starych pieców na nowe, zaś na kontrole brakuje mu zazwyczaj czasu. Ekolodzy zwracają również uwagę, że taki urzędnik będzie musiał kontrolować własnych sąsiadów, znajomych i krewnych, więc trudno sobie wyobrazić, by był dla nich specjalnie srogi.

Marszałek Krupa przyznaje, że egzekwowanie zakazu palenia odpadami węglowymi to najsłabsze ogniwo uchwały antysmogowej. Dlatego tak ważne byłoby wprowadzenie norm dla węgla, dzięki którym ze składów zniknąłby towar najgorszej jakości. Rząd obiecywał ich wprowadzenie do połowy tego roku, takie deklaracje padały w styczniu, kiedy Polska owita była smogiem. Nawet gdyby teraz nastąpiło jakieś nagłe przyspieszenie, na co się wcale nie zanosi, to i tak normy mają obowiązywać po pół roku od opublikowania ustawy, a więc już po zakończeniu najbliższego sezonu grzewczego.

Co może dziwić, ale też i cieszyć - szybciej niż rząd „w trosce o środowisko naturalne” reaguje Polska Grupa Węglowa. Zrzeszająca dziewięć kopalń spółka zapowiedziała wycofanie ze sprzedaży sektorowi komunalnemu mułów i flotów. Z tych kopalń do indywidualnych pieców trafiało 900 tys. ton rocznie odpadów węglowych.

Decyzja PPG o ich wycofaniu z rynku (trafią do energetyki i przemysłu, gdzie instalacje zapewnią ich mniej emisyjne spalenie) nie zapobiegnie jednak sprzedaży odpadów węglowych w naszym kraju. Władze PPG przyznają, że na polskim rynku dominują muły i floty węglowe z osadników pozostałych po zamkniętych kopalniach. A do tego sprzedawcy będą mogli nadal sprowadzać węgiel najgorszej jakości z innych państw, m.in. z Rosji.

WIDEO: Magnes. Kultura Gazura - odcinek 18

Autor: Gazeta Krakowska, Dziennik Polski, Nasze Miasto