Czym jest smog

Słowo "smog" powstało z połączenia dwóch angielskich słów "dym" (smoke) oraz "mgła" (fog). Oznacza współwystępowanie pochodzącego od człowieka zanieczyszczenia powietrza oraz bezwietrznej pogody połączonej z zamgleniem.

Dwa typy smogu
Istnieją dwa rodzaje smogu - typ londyński oraz typ Los Angeles.

Pierwszy występuje w głównie w miesiącach jesienno-zimowych podczas inwersji temperatur. Powietrze podczas występowania smogu londyńskiego jest pełne tlenków siarki, azotu i węga oraz dużych ilości pyłów.

Smog typu Los Angeles jest charakterystyczną brunatną mgłą, którą możemy obserwować w miesiącach letnich. Związana jest z zanieczyszczeniem fotochemicznym, którego źródłem są głównie samochody oraz przemysł.

Gdzie można sprawdzić czy jest smog?
Stan jakości powietrza jest stale badany przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, który publikuje dane z 27 małopolskich stacji na stronie internetowej http://http://monitoring.krakow.pios.gov.pl.
Znacznie bardziej rozbudowaną siecią może pochwalić się krakowski startup Airly, którego w Krakowie działają 73 czujniki, 424 w Małopolsce. W całej Polsce firma zainstalowała łącznie 926 czujników (stan na 18 grudnia 2017).

WIOŚ przedstawia zanieczyszczenia powietrza kolorami. Według polskich norm powietrze zagrażające osobom starszym, kobietom w ciąży i dzieciom występuje przy kolorze "pomarańczowym", które występuje gdy stężenia pyłu PM10 przekracza 100 µg/m3, zaś PM2,5 poyżej 60 µg/m3. Jednakże warunki do uprawiania aktywności fizycznej kończą się już na poziomie "żółtym - umiarkowanym" czyli 60 µg/m3 dla PM10 oraz 37 µg/m3 dla PM2,5.

Jakie są poziomy zanieczyszczeń i co oznaczają?
Zdecydowanie najgroźniejsze dla naszego zdrowia są zawieszone pyły, które z uwagi na swoje rozmiary z łatwością przenikają do naszego organizmu - przez układ oddechowy, do krwiobiegu i dalej do organów. Pyły mogą zawierać w sobie przeróżne metale ciężki, związki i substancje chemiczne.
Rozróżnia się dwa rodzaje zanieczyszczenia pyłami: PM 2,5 (nieprzekraczający 2,5 mikrometra) oraz PM 10 (10 mikrometrów), dla których ustalone są dopuszczalne normy zanieczyszczenia.
W Polsce normy dla pyłów drobnych PM10 są ustalone na trzech poziomach:
- poziom dopuszczalny 50 µg/m3 (dobowy)
- poziom informowania 200 µg/m3 (dobowy)
- poziom alarmowy 300 µg/m3 (dobowy)
Z kolei Unia Europejska dla pyłów drobnych PM10 i PM2,5 ustaliła jedynie poziom dopuszczalny, odpowiednio dla PM10 – 50 µg/m3 (dobowy) i 40 µg/m3 (średni-roczny), a dla pyłu PM2,5 - 25 µg/m3 (średni-roczny).
Normy odnośnie dopuszczalnych stężeń dobowych ustalone przez Światową Organizację Zdrowia, to i 25 µg/m3 dla PM2.5 oraz 50 µg/m3 dla PM10.