Będzie strajk generalny nauczycieli podczas egzaminu ósmoklasisty, gimnazjalnego i maturalnego?

Strajk generalny w tej formie jest bardzo prawdopodobny.

- Uczniowie nie powinni się martwić, że egzaminy się nie odbędą. Już przeżyliśmy taką sytuację w 1993 roku, gdy przesunięto egzaminy maturalne - komentuje Bożena Brauer, przewodnicząca Komisji Międzyzakładowej Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” w Gdańsku.

Czy rzeczywiście czeka nas powtórka sytuacji z 1993 roku, gdy na drzwiach wielu szkół wisiały kartki z hasłami „Strajk aż do skutku” lub „Matury nie odbędą się dnia 11 i 12 maja 1993 roku. Strajk trwa do odwołania”?

- Kartą przetargową nie powinny być matury - mówiła w materiale filmowym przygotowanym wtedy w ramach Polskiej Kroniki Filmowej jedna z abiturientek.

Etosem się czynszu nie zapłaci

Z kolei nauczycielka, która przyłączyła się do akcji protestacyjnej, tłumaczyła: - Etosem się czynszu nie zapłaci.

Po 26 latach pedagodzy również mówią o pensjach, które nie są godziwe, a także o desperacji i wynagrodzeniach, które są mniej atrakcyjne niż te oferowane w supermarketach. Według związkowców nauczyciel stażysta zarabia obecnie 2417 zł brutto, czyli na rękę ok. 1750 zł.

Kluczowym żądaniem jest podwyżka w wysokości 1000 zł, czyli o wiele więcej niż pod-wyżka przyznana przez MEN 1 stycznia 2019 r. Pensje nauczycieli wzrosły o kolejne 5 proc. To druga transza wprowadzanych od kwietnia 2018 r. podwyżek wynagrodzeń. W sumie od 1 kwietnia 2018 r. do 1 stycznia 2019 r. roku pensje nauczycieli wzrosły o 10,35 proc., a docelowo będzie to 15,8 proc.

Atmosfery nie poprawiają informacje szefowej MEN, że nauczyciela czekają podwyżki średnio 1000 zł. Związkowcy powątpiewają w te zapewnienia.

- Tych kilkaset tysięcy nauczycieli w Polsce naprawdę bardzo chciałoby uzyskać tego rodzaju podwyżki. Być może to jest pojedynczy przypadek, przy nadgodzinach, dodatkach funkcyjnych czy trudnościowych - uważa Wojciech Książek, przewodniczący Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” Regionu Gdańskiego.

A Monika Kończyk, pomorski kurator oświaty, zwraca uwagę na to, że to pierwsze podwyżki od wielu lat. - W latach 2012-2017 roku nie było żadnych ruchów finansowych w zakresie regulacji wynagradzania nauczycieli - zauważa Monika Kończyk.

Ankieta o formie strajku

Zarówno oświatowa Solidarność, jak i Związek Nauczycielstwa Polskiego domagają się odwołania szefowej MEN.

ZNP poparł niedawną akcję brania zwolnień lekarskich przez nauczycieli i ogłosił ogólnopolską akcję protestacyjną. Do samego końca nie zamierza jednak upubliczniać szczegółów jej przebiegu.

Myślę, że strajk podczas egzaminów ma szanse powodzenia. Jest to brane pod uwagę

Od połowy listopada związkowcy prosili nauczycieli o wypełnienie ankiety. Zawierała ona tylko jedno pytanie dotyczące formy protestu. Pedagodzy mieli do wyboru kilka odpowiedzi, m.in. akcję podobną do protestu policjantów przed egzaminami i maturami; akcję polegającą na nieprzystąpieniu do sprawdzania matur, egzaminu ósmoklasisty, egzaminu gimnazjalnego czy ogólnopolski strajk.

Wypełniło ją ponad 230 tys. osób. Najczęściej nauczyciele wskazywali właśnie na akcję podobną do protestu policjantów (93 tys.) oraz na strajk (102 tys.).

Krzyk rozpaczy

- Najbardziej skuteczne formy protestu są wtedy, gdy są na tyle wyraziste, że zostają zauważone. Faktycznie strajk w czasie matur, egzaminu gimnazjalnego czy ósmoklasisty byłby najbardziej widoczny - mówi Mikołaj Wysiecki, nauczyciel historii z Gdańska.

- Niestety, mamy też do czynienia z dylematem natury etycznej. Termin egzaminów najbardziej wyeksponuje nasze niezadowolenie, krzyk rozpaczy. Z jednej strony warto rozważyć strajk w tym czasie, ale z drugiej serce boli. Pracujemy z młodzieżą, którą ubóstwiamy, z drugiej strony nie mamy innej możliwości - dodaje.

Karta Nauczyciela po nowemu

Brak satysfakcjonujących pod-wyżek nie jest jedyną bolączką.

Środowisko jest oburzone zmianami w Karcie nauczyciela, przede wszystkim wydłużeniem awansu zawodowego z 10 do 15 lat, a także zmianami w systemie oceny pracy nauczycieli.