Alfa, Bravo, Charlie i Delta. Co oznaczają alerty zagrożeń, które wprowadza rząd?

Premier Mateusz Morawiecki zarządził wprowadzenie na terenie całej Polski pierwszego stopnia alarmowego ALFA-CRP w cyberprzestrzeni. Rządowy stopień alarmowy obowiązuje od wtorku 18 stycznia (od 23:59) do niedzieli, 23 stycznia (do godziny 23:59).

"Stopień alarmowy ALFA-CRP został wprowadzony ze względu na potencjalne ryzyko dla bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych w związku z identyfikowanymi zagrożeniami będącymi następstwem napiętej sytuacji w regionie" - czytamy w komunikacie rządu. "Wprowadzenie stopnia alarmowego ma na celu wzmożenie monitorowania stanu bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych instytucji państwowych i infrastruktury krytycznej pod kątem naruszania dostępności czy ewentualnie prób ataków" - napisano.

Co to właściwie oznacza? Stopień ALFA-CRP w cyberprzestrzeni jest najniższym z czterech możliwych rządowych alertów. Został wprowadzony z powodu agresywnych działań Rosji, w szczególności wobec Ukrainy (kilka dni temu dokonano ataku hakerskiego na stronę ministerstwa spraw zagranicznych tego kraju).

Stopnie alarmowe CRP dotyczą zagrożenia w cyberprzestrzeni. Stopień ALFA-CRP jest najniższym z czterech stopni alarmowych określonych w ustawie o działaniach antyterrorystycznych. Jest on przede wszystkim sygnałem dla służb dbających o bezpieczeństwo i całej administracji publicznej do zachowania szczególnej czujności - tłumaczy rządowy komunikat.

Administracja publiczna jest zobowiązana do prowadzenia wzmożonego monitoringu stanu bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych. Instytucje publiczne będą m.in. monitorować i weryfikować, czy nie doszło do naruszenia bezpieczeństwa komunikacji elektronicznej - dodano.

- Stopnie alarmowe oraz stopnie alarmowe CRP, czyli te dotyczące cyberprzestrzeni, wprowadza się na podstawie ustawy o działaniach antyterrorystycznych - tłumaczy dla polskatimes.pl Artur Dubiel, ekspert ds. bezpieczeństwa z Wyższej Szkoły Bankowej w Chorzowie.

- Wprowadzenie stopni powinno być efektem zdiagnozowania zagrożeń dla naszego bezpieczeństwa związanych z terroryzmem. Wydaje się, że obecna sytuacja nie jest związana bezpośrednio z takimi zagrożeniami, ale ze względu na bezpieczeństwo tzw. cyberprzestrzeni RP posunięto się do takiego modelu zabezpieczeń - wskazuje Dubiel.

- ALFA-CRP czyli pierwszy, najniższy ze stopni dotyczący cyberprzestrzeni wprowadza się w przypadku posiadania bardzo ogólnych i nieprecyzyjnych informacji nt. ewentualnych zagrożeń, w ustawie wskazanych wprost jako związane z terroryzmem - tłumaczy ekspert.

- Wprowadzenie takiego stopnia ma charakter prewencyjno-zabezpieczający, jest to zdecydowanie informacja głównie dla całego aparatu państwowego, w tym służb i administracji publicznej, by zachować szczególną czujność i nie bagatelizować najmniejszych incydentów i odstępstw od normy. Na obywatela stopień ALFA-CRP nie nakłada żadnych obowiązków, oczywiście jest to też i dla niego sygnał, by w sieci zachowywać się w sposób przemyślany, racjonalny i bezpieczny - mówi Dubiel.

- Stopień ALFA-CRP nie jest wprowadzany w Polsce po raz pierwszy, ostatnio mieliśmy z nim do czynienia w grudniu 2021 r. przy okazji organizacji przez Polskę Szczytu Cyfrowego ONZ w Katowicach a łącznie z tradycyjnym stopniem alarmowym ALFA wprowadzony był przy okazji wizyty w naszym kraju amerykańskiego prezydenta - przypomina ekspert.

Zgodnie z ustawą o działaniach antyterrorystycznych w przypadku zagrożenia wystąpieniem zdarzenia o charakterze terrorystycznym dotyczącego systemów teleinformatycznych organów administracji publicznej lub systemów teleinformatycznych wchodzących w skład infrastruktury krytycznej albo w przypadku wystąpienia takiego zdarzenia można wprowadzić jeden z czterech stopni alarmowych CRP:

1. pierwszy stopień alarmowy CRP (stopień ALFA–CRP);
2. drugi stopień alarmowy CRP (stopień BRAVO–CRP);
3. trzeci stopień alarmowy CRP (stopień CHARLIE–CRP);
4. czwarty stopień alarmowy CRP (stopień DELTA–CRP).

Pierwszy stopień (ALFA–CRP) można wprowadzić w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym, którego rodzaj i zakres jest trudny do przewidzenia. Według rządu właśnie teraz do takiej sytuacji doszło w związku z działaniami Rosji.

Drugi stopień (BRAVO–CRP) można wprowadzić w przypadku zaistnienia zwiększonego i przewidywalnego zagrożenia wystąpieniem zdarzenia o charakterze terrorystycznym, jednak konkretny cel ataku nie został zidentyfikowany.

Trzeci stopień (CHARLIE–CRP) można wprowadzić w przypadku wystąpienia zdarzenia potwierdzającego prawdopodobny cel ataku o charakterze terrorystycznym, godzącego w bezpieczeństwo lub porządek publiczny, bezpieczeństwo Polski albo innego państwa lub organizacji międzynarodowej (np. NATO, UE). Warunkiem uruchomienia tego stopnia jest to, że uzyskano i potwierdzono wiarygodne informacje o tym, że akcja terrorystyczna jest już planowana.

Czwarty stopień (DELTA–CRP) można wprowadzić w przypadku wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym powodującego zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bezpieczeństwa Polski albo innego państwa lub organizacji międzynarodowej. Warunkiem jest to, że uzyskane informacje wskazują na zaawansowaną fazę przygotowań do zdarzenia o charakterze terrorystycznym (na terytorium Polski, wymierzonego w obywateli polskich przebywających za granicą lub w instytucje polskie albo polską infrastrukturę umieszczoną za granicą).